Yangi nomlar fazosi yaratish




Download 287,4 Kb.
Pdf ko'rish
bet5/7
Sana15.05.2024
Hajmi287,4 Kb.
#235803
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
1.1 amaliy

1.3. Yangi nomlar fazosi yaratish. 
Nomlar fazosi haqida qisqacha ma’lumotga ega bo‘lsangiz kerak.Endi bu tushunchani 
batafsilroq ko‘rib chiqamiz va foydalanuvchining nomlar fazosi qanday yaratilishini 
ko‘rib chiqamiz.Namespaces tushunchasi C++dasturlash tilida nisbatan yaqinda paydo 
bo‘lgan tushunchalardan biridir. Ular nomlarning o‘zaro bir xilligini oldini 


olish(kolliziyasaqlanish) uchun identifikatorlarning nomlarini lokalizatsiya qilish 
uchun mo‘ljallangan.
C++dasturlash muhitida,o‘zgaruvchan nomlari aql bovar qilmaydigan bir qator
operatorlari, funksiyalari, metodlari va sinflar mavjud.Nomlar fazosi tushunchasi 
kiritilishidan oldin, bu nomlarning barchasi bir xil global nomlar bo‘lib, ko‘plab 
nizolarni (xatoliklarni, o‘zaro bir xilliklarni)keltirib chiqargan. Agar dasturda dasturchi 
o‘zining toupper()funksiyasini yaratgan bo‘lsa, masalan, agar, u(uning parametrlari 
ro‘yxatiga qarab) standart kutubxona toupper(),funksiyasini almashtirish mumkin. 
Ammo,ikkala funuksiyalarning nomlari bir xil global namespaceda saqlangan 
bo‘ladi.Bir xil dasturlarni turli ishlab chiqaruvchilarning funksiyalari va 
sinflar,kutubxonalar foydalanganda nomlar bir xil bo‘lgan funksiyalar dastur 
bajarilishida ziddiyatlarga duch keladi.
Bunday holda,bir kutubxonada aniqlangan nomlar boshqa kutubxonada aniqlangan 
nomlar bilan to‘qnashishi mumkin.Barcha muammolar nomlar fazosi tushunchasi va 
namespace kalit so‘z tomonidan halqilindi.Bu kalit so‘z yangi nomlar fazosi eʻlon 
qilish orqali barcha funksiya,sinf va kutubxonalarni mahalliylashtirish imkonini 
beradi.Bu nomlar fazosi turli kontekstlarda bir xil nomdagi funksiya va sinflar 
ziddiyatga olib kelmasdan ishlatish imkonini beradi. std standart kutubxona (std -
Standart Library) juda ko‘p foydalanilgan bo‘lishi mumkin.Tilning dastlabki 
variantlarida C++ kutubxonasi global nomlar fazosida belgilangan.Sezilarli nomlar 
ziddiyatlari ehtimolini kamaytirish uchun std namespace nomlar fazosi yaratilgan. 
Bundan tashqari,ziddiyatlarni oldini olish uchun nomlar fazosi ko‘lamini 
mahalliylashtirish uchun dasturda o‘z nomfazongizni yaratishingiz mumkin.Bu 
shaxsiy sinf yoki funksiya kutubxonalar yaratishda, ayniqsa,muhim ahamiyatga 
ega.Namespace kalit so‘zi nomlar fazosida sohalarni qo‘shib global namespacedan 
ajratish imkonini beradi. Aslida,bir nomlar fazosi doirasi belgilaydi. Namespace kalit 
so‘zidan foydalanishning asosiy shakli quyida ko‘rsatilgan:
namespace Space{
//....
}
Misol:Nomlar fazosini yaratish va foydalanish.
#include "stdafx.h" #include  using namespace std; // birinchi nomlar fazosi 
namespace NS1{
class demo{
int i; public: demo(int x) { i=x; } void set(int x) { i=x; } int get() { return i; }
}; char str[] = "Nomlar fazolarini oʻrnatish\n"; int counter;
}
// ikkinchi nomlar fazosi namespace NS2 { int x, u; } int main(){ NS1::demo ob(10); 
cout <<" ob = " << ob.get() << endl; ob.set(99);
cout << "Endi ob = "<< ob.get() << endl; using NS1::str; cout << str; using namespace 
NS1; for(counter = 1; counter<=10; counter++) cout << counter << ends; cout << endl; 
NS2::x = 10; NS2::u = 20;
cout << "oʻzgaruvchilar x, y = "<< NS2::x<<", "
<< NS2::u<< endl; using namespace NS2; demo x_ob(x), y_ob(u); cout << "x_ob, 
y_ob ob’ektlarning qiymati: "<< x_ob.get(); cout<< " " << y_ob.get() << endl; 
system("pause");
return 0; }


Dastur natijasi:
ob = 10 Endi ob = 99
Nomlar fazolarini oʻrnatish 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 oʻzgaruvchilar x, y = 10, 20 x_ob, y_ob 
ob’ektlarning qiymati: 10 20 Dasturda bir muhim nuqta ko‘rsatilgan: bir nechta 
nomlarn ibirgalikda ishlatganda, bir nomni boshqasi almashtirmaydi.
Hozirgi fragmentda baʻzi nomlarni kiritganingizda, uning nomlari o‘sha paytda boshqa 
nomdagi nomlarning o‘zida bo‘lishidan qatʻi nazar, bu fragmentda qo‘shiladi. Shunday 
qilib,dastur bajarilayotgan vaqtda, std, NS1 va NS2namespaces global namespace 
bo‘lib qo‘shildi.Yuqorida aytib o‘tilganidek,fayllar orasida yoki bitta fayl ichida 
nomlar fazosini ajratish
mumkin,keyin 
esa 
bu 
nomlar 
fazosining 
a’zolarini 
mazmunan 
birlashtiriladi.Birgalikda nomlar fazosini birlashtirish misolini ko‘rib chiqamiz. 
Namespace larni birlashtirish.
#include "stdafx.h" #include  using namespace std; namespace Demo { int 
a; // Demo fazoda a oʻzgaruvchi
} int x; // Global fazoda x oʻzgaruvchi namespace Demo { int b; // Demo fazoda b 
oʻzgaruvchi
}
using namespace Demo;
int main(){ a = b = x = 101;
cout << a << " " << a << " " << x << endl; system("pause"); return 0;
}
Dastur natijasi:
101 101 101

Download 287,4 Kb.
1   2   3   4   5   6   7




Download 287,4 Kb.
Pdf ko'rish