|
Ma'lumotlar qo'llanish va tahlil
|
| bet | 2/4 | | Sana | 18.05.2024 | | Hajmi | 26,89 Kb. | | #242782 |
Bog'liq Hamidov IMa'lumotlar qo'llanish va tahlil
Ko'rsatmalarni boshlashdan oldin, muhim masalalarni aniqlash juda muhimdir. Bu, ma'lumotlarni to'plash, tahlil qilish, moslashtirish va o'rganish jarayonini o'rganishning bir qismini tashkil etadi. Quyidagi muhim masalalarni aniqlash tavsiya etiladi:
Ma'lumotlar manbalarini aniqlash: Ushbu masala ma'lumotlarni qayerdan olish kerakligini aniqlashni o'z ichiga oladi. Ma'lumotlarni kutubxonalar, elektron kutubxonalar, ilmiy jurnal maqolalari, internet, statistik ma'lumotlar, so'rovnoma natijalari yoki boshqa manbalar orqali olish mumkin. Muhim bo'lgan narsalar o'rganishga qaratilgan ma'lumotlar bo'lishi kerak.
Ma'lumotlar qanday ko'rsatmalarni talab qiladi: Ma'lumotlarni to'plaganingizdan so'ng, ularni ko'rsatmalarga o'girish va tahlil qilishning eng qulay usullarini tanlash kerak. Bu, statistik analizlar, grafiklar, infografikalar, diagrammalar, jadvallar, matematik modellar, vizualizatsiyalar yoki boshqa usullardan foydalanishni o'z ichiga oladi. Ma'lumotlarni o'rganish va tushuntirishning o'qituvchilar, so'nggi natijalar yoki boshqa maqsadlarga qarab qo'llaniladigan ko'rsatmalarga ega bo'lishi kerak.
Ma'lumotlar qanday formatda olinadi: Ma'lumotlarni olishda turli formatlardan foydalanish mumkin. Bu, matnli dokumentlar, elektron jadval va bazalar, tasvirlar, video va audio fayllari, veb-sahifalar yoki boshqa formatlarni o'z ichiga oladi. Formatlarni tanlashning asosiy ko'rsatkichi, ularni ma'lumotlarni saqlash, ularga o'rganish va ulardan foydalanishga qulay bo'lishi kerak.
Muhim masalalarni aniqlashdan so'ng, moslashtirilgan ma'lumotlarni ko'rsatmalarga o'girish va ulardan foydalanish jarayonini boshlash mumkin. Bu ko'rsatmalar, ma'lumotlarni tushuntirish, ma'lumotlar asosida qaror qabul qilish yoki ma'lumotlarni ta'lim oluvchi doirasida o'rganish uchun ishlatilishi mumkin.
CPU (Central Processing Unit) ma'lumotlar kirish va chiqish protokollarini o'zida to'plab o'zlashtiradi. CPU, biron bir protokolni o'z o'zida tuzmaydi. Bu esa kompyuter tarmog'i darajasida aloqador protokollarni amalga oshirish uchun xizmat ko'rsatadi.
Bunday protokollar kompyuter tarmog'ida qo'llaniladi. Masalan:
1. Ethernet: Ethernet protokoli lokal tarmoqlarda (LAN) ma'lumotlar almashishni ta'minlaydi. U kompyuterlar va qurilmalar orasidagi tarmoqlarda ma'lumotlarni paketlarga ajratib, ularga IP manzillar bilan yuborish va qabul qilishning standartini aniqlaydi.
2. Wi-Fi (Wireless Fidelity): Wi-Fi, bevosita aloqani tashkil etish uchun ishlatiladi va ajoyib ko'chish masofasidagi kompyuterlar, smartfonlar va boshqa qurilmalar orasidagi ma'lumot almashishni ta'minlaydi. Uning protokollari aloqaning xavfsiz va ishonchli amalga oshirilishini ta'minlaydi.
3. Bluetooth: Bluetooth protokoli yordamida qurilmalar orasida ma'lumot almashish amalga oshiriladi. U mobil telefonlar, kompyuterlar, quloqchinlar, klaviaturalar va boshqa qurilmalar orasida ma'lumot almashishni ta'minlaydi.
4. USB (Universal Serial Bus): USB, kompyuterlar va boshqa qurilmalar orasidagi ma'lumot almashishning keng tarqalgan protokolining biridir. U kompyuter va qurilmalar orasidagi ma'lumotlarni almashish va ularga kirishni ta'minlaydi.
5. HDMI (High-Definition Multimedia Interface): HDMI protokoli televizorlar, monitorlar va boshqa multimedia qurilmalar orasidagi ma'lumot almashishni ta'minlaydi. U yuqori sifatli video va audio ma'lumotlarini almashish uchun ishlatiladi.
6. PCIe (Peripheral Component Interconnect Express): PCIe, kompyuter tarmog'ida qurilmalar orasidagi ma'lumot almashish uchun ishlatiladi. U video kartalar, SSD yaddoshlar, karta o'qish yozish qurilmalari va boshqa qurilmalar orasidagi ma'lumot almashishni ta'minlaydi.
Ushbu protokollar, CPU va boshqa tizim komponentlari orasidagi ma'lumot almashishni standartlashtiradi va ma'lumotlar to'g'risida muvaffaqiyatli almashishni ta'minlaydi.
Kirish va chiqish ma'lumotlarini monitoring qilish uchun CPU-da qo'llanadigan bir nechta vositalar mavjud. Ba'zi eng umumiy qo'llanmalar quyidagilardir:
1. Performans monitoring dasturlari: Bu turiy dasturlar kompyuter tizimining yuzagi, tizimlarni ishga tushirish va ishlash jarayonlarini monitoring qilish uchun foydalaniladi. Misol uchun, Windows uchun Task Manager va Resource Monitor, macOS uchun Activity Monitor, Linux uchun Top, Htop, Glances va saralash dasturlari kabi dasturlar kompyuter tizimining ishlash holatini ko'rsatish, ish resurslarini va har bir protsessning iste'molini ko'rsatishga imkon beradi.
2. Sistem monitoring dasturlari: Sistem monitoring dasturlari tizimning boshqa komponentlarini, masalan, to'plam yaddosh, disk xotirasini, internet trafikini, temperaturani va boshqa ma'lumotlarni monitoring qilish uchun foydalaniladi. Bu dasturlar, CPU temperaturasi, disk yozish o'rnini, RAM iste'moli, shablon alarm ko'rsatmalari va boshqa ma'lumotlarni ko'rsatadigan grafiklar, jadval va xaritalar kabi vizual vositalar bilan ta'minlanishi mumkin. Ba'zi masofavi monitoring dasturlar esa kamchiliklarga sabab bo'lmagan holda bir nechta kompyuterlarni monitoring qilish imkonini beradi.
3. Log monitoring dasturlari: Log monitoring dasturlari kompyuter tizimidagi loglar (jarayonlar va xatolar haqida ma'lumotlar)ni monitoring qilish uchun foydalaniladi. Ular kompyuter tizimining xatolarini aniqlash, tizim faoliyati haqida ma'lumotlarni to'plash va loglarni tahlil qilishga imkon beradi. Ba'zi mashhur log monitoring dasturlar misol uchun Splunk, ELK Stack (Elasticsearch, Logstash, Kibana), Graylog kabi dasturlardir.
4. Network monitoring dasturlari: Network monitoring dasturlari tarmoqni monitoring qilish uchun foydalaniladi. Ular tarmoq trafikini, portlar, tarmoq vositalarini va ularga bog'liq statistik ma'lumotlarni monitoring qilishga imkon beradi. Ba'zi mashhur network monitoring dasturlar misol uchun Nagios, Zabbix, PRTG, Wireshark kabi dasturlardir.
Ushbu dasturlar bir biridan farqli funktsiyalarga ega bo'lishi mumkin va foydalanuvchining talablari va kerakliliklari asosida tanlanishi kerak. Barcha dasturlarning o'ziga xos xususiyatlari, interfeysi va imkoniyatlari mavjudligiga qarab foydalanuvchilar o'zlariga moslashtirilgan qo'llanmani tanlashlari tavsiya qilinadi.
|
| |
