kjhoi +k2=nR+h и Polialfavitli almashtirish usullari aytarlicha yuqori kriptobardoshlikka

kjhoi +k2=nR+h и

Polialfavitli almashtirish usullari aytarlicha yuqori kriptobardoshlikka

ega. Bu usullar dastlabki matn simvollarini almashtirish

uchun bir necha alfavitdan foydalanishga asoslangan. Rasman polialfavitli

almashtirishni quyidagicha tasavvur etish mumkin. /V-alfavitli

almashtirishda dastlabki Ao alfavitdagi soi simvoli А/ alfavitdagi

sn simvoli bilan almashtiriladi va h. s o n ni s n n simvol bilan almashtirilganidan

so‘ng So(n+d simvolning o‘mini A] alfavitdagi Sw+ysimvol oladi va h.

Polialfavitli almashtirish algoritmlari ichida Vijiner jadvali

(matritsasi) Tb ni ishlatuvchi algoritm eng keng tarqalgan. Vijiner

jadvali |7?xK] o‘lchamli kvadrat matritsadan iborat bo‘lib, (7?-ishlatilayotgan

alfavitdagi simvollar soni) birinchi qatorida simvollar

alfavit tartibida joylashtiriladi. Ikkinchi qatordan boshlab simvollar

chapga bitta o‘ringa siljitilgan holda yoziladi. Siqib chiqarilgan simvollar

o‘ng tarafdagi bo‘shagan o‘rinni to‘ldiradi (siklik siljitish).

Agar o‘zbek alfaviti ishlatilsa, Vijiner matritsasi [36x36] oichamga

ega bo‘ladi

0 ‘rin almashtirish usullari. 0 ‘rin almashtirish usullariga binoan

dastlabki matn belgilangan uzunlikdagi bloklarga ajratilib, har

bir blok ichidagi simvollar o‘mi maium algoritm bo‘yicha almashtiriladi.

l ing oson o‘rin almashtirishga misol tariqasida dastlabki axboi4

)l blokini matritsaga qator bo‘yicha yozishni, o‘qishni esa ustun

I)d'yicha amalga oshirishni ko‘rsatish mumkin. Matritsa qatorlarini

lo'ldirish va shifrlangan axborotni ustun bo‘yicha o‘qish ketma-

Kfilij-i kalit yordamida berilishi mumkin. Usulning kriptobardoshli)-