|
1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti milliy libos va san’at fakultetiBog'liq choriyeva manzura7777777 5-markazlar, Kodirova M, kimyoviy-texnologiyaning-jarayonlari-va-qurilmalari, MAlumotnoma, RQLK mustaqil ish 51-NOMER, 1, 122223323233, 24.buyuk britaniya xx asr oxiri xxi , Adabiyotlar sharxi. Asosiy qisim-fayllar.org, Arab xalifaligi davrida Movarounnahr va Xuroson Reja I. Kirish , 6-sinf-biologiya-botanika-fanidan-testlar-1, Tursunova MUattar 4, Tursunova MUattar 3, 0000000026
rasm chizishga o‘rgatishdagi eng ilg‘or g‘oyalar o‘z aksini topgan edi. Rossiya
maktablarida rasm chizish ommaviy tarzda o‘qhila boshlangach rassom-
o‘qituvchilaming yetishmasligi muammosi paydo bo‘ladi. Maxsus 0‘qituvchilar
tayyoriash maqsadida 1825-yilda Moskvada Stroganov nomidagi texnikaviy rasm
bilim yurtida yangi bo‘lim ochilib, unda rasm o‘qituvchilari tayyorlana boshladi.
1879-yildan esa Sank Peterburg badiiy akademiyasi qoshida rasm o‘qituvchilari
tayyorlovchi kurs ochildi. Bu kurslar uchun dastur, metodik materiallar
tayyorlashda badiiy akademiya professori P. Chistyakov faoliyat ko‘rsatdi. Bu
davrda tuzilgan dastur va qoilanmalarda A.Sapojnikovning geometrik ko‘chirish
metodlari amaliyotdan chiqarilib, maktabda rasm darsi faqat natural metod asosida
rasm ishlashdan iborat ekanligi qayd qilindi. Mazkur dastur va qo‘llanmalarda
bolalar tasviriy faoliyatlariga erkinlik berish lozimligi ham belgilab qo‘yildi. Rasm
chizish muammolaiini hal qilishda XIX asr boshlarida Moskva va Peterburg
shaharlarida tashkil etilgan «Rasm o‘qituvchilari jamiyati» e’tiborga loyiq ishlami
amalga oshirdi. Bu davrda mutaxassislar orasida rasm chizishga o‘rgatish
masalalari katta qiziqish uyg‘otgan boMishiga qaramasdan, bu sobada]
qarama-qarshi g'oyalar ham kuchaydi. Ana shundaylardan biri I formalistik oqim
edi. Bu oqimning vakillaridan Kershenshteyner val Dyupyui g‘oyalarini Rossiyada
tashviqot qilishda Bakushinskiy katta rol 1 o‘ynadi. Uning fikricha badiiy
tarbiyada «Maktab» kerak emas, i bolalarni o‘qitish ham kerak emas, ular xohlagan
ishlarini bajarsinlar,! 0‘qituvchi faqat kuzatib turishi lozim. 1918-yilda Peterburgda
nashr etilgan V.I.Beyer va A.K.Voskresenskiylaming «Рисование на началной
ступени обучения в связи с лепкою и черчением» nomii qoMlanmalarida
naturaga qarab rasm ishlash, illyustrativ rasm ishlash, dekorativ rasm ishlash va
suratlarni kuzatish boiimlari mavjud edi. 1931-yil 5-sentabrdagi «0 начальной и
средней школе» nomli davlat qarori asosida maktab dasturlarida bu o‘quv
predmetining maqsad va vazifalari qayta ko‘rib chiqildi. Rus sovet badiiy
ta’limining shakllanishiga katta ta’sir ko‘rsatganlardan biri D.N.Kardovskiy edi.
Bu badiiy ta’lim tizimi realistik san’at prinsiplariga asoslangan bo‘lib,
D.N.Kardovskiyning tashabbusi va sa’y-harakati bilan 1942-yili Moskva
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti milliy libos va san’at fakulteti
|
