|
1. Qadimgi Sharqdagi iqtisodiy g'oyalar
|
| bet | 2/2 | | Sana | 21.02.2024 | | Hajmi | 13,62 Kb. | | #159753 |
Bog'liq 1. Qadimgi Sharqdagi iqtisodiy g\'oyalar-fayllar.org
3.dagi iqtisodiy gAvestolumotlarda kitobining muallifi Zardusht (m. o. 589-512 y.) borsatgan ilohiyatchi, faylasuf, shoir va tabiatshunos olim boAvestoiy nazar ularning rooyasi bilan suggnaviy madaniyatlari oAvestoralganligi haqida yozilgan. Unda 16 mamlakatning nomi kolib, ulardan todiyona, MargAvestochmanchilikka asoslangan Markaziy Osiyoda eski turmush tarzi otroq yashash egallay boshladi, sug yangi shaharlar, obod qishloqlarning paydo botroq yashash turmush tarzining afzalliklarini kotroqlik turmush tarzining odamlarga benihoya kulfatlar keltirayotgan korsatib berishda ning ahamiyati kattadir.
da yerga yaxshi, soglar sepishdan ortiq savob ish yojaligi sohasida dehqonchilikning muhim ahamiyat kasb etishi koOlam go qadabdiki, u odamiylikka iymon keltiradi, yagona shu yolib, qolgani sarobdirriq va bozlashtirish uni jamoa o ovqat tayyorlash, uy hayvonlarini va chorva mollarini kotibor berilgan. da yer, suv, havoni bulgir gunoh hisoblanadi. Bunday ibratli tasdiqlash bugungi avlodlarni ham tabiatga, atrof muhitga, atrof muhitga vaxshiyona munosabatda bo iqtisodiy muammolar aks ettirilgan holda shunday deyiladi: lom baquvvat bolalarga ega bo Yomon ovqatlanishdan odob ahloq ham aynib ketadi. Agar non mol bozlar ham yaxshi qabul qilinadilom avlod torisida, iqtisodiy va madaniy, martasida oliqlik mavjudligi torisida fikr yuritilganligini kosha davrda aytilgan bunday fikrlar, ajdodlarimiz Qadimgi Dunyo madaniyatida yuqori yutuqlarga erishganligidan dalolat beradi. Bu noyob kitobda patriarxal uruglumotlar beriladi. Demak, miloddan avvalgi IX-VII asrlar ijtimoiy oyat muhim malimoti
Konfutsiylik yoki konfutsiychilik limot hisoblanadi va eng talimotga Konfutsiy asos solgan. Konfutsiylikning ilk davomchilari mil. avv. 371-289), Ven-szi (mil. avv. VI asr), Xan Fey-szi (mil. avv. 233-yil v. e.) keyingi davrda Fan Chjen (VI asr), Xan Yuy (768-824) va boshqalar.
Konfutsiylik tarin egallaydi.Insonparvarlik tushunchasiga ko, mavqei baland kishilarni hurmat qilishlari, podshohga sadoqatli bora u tufayli yuksak fazilatlar shakillanadi, jamoyat rivoj topadi, adolat tantana qiladi. Burchni ado etish tufayli inson kamolotga erishadi. Uning negizida zing nimaga erishishni istasang, unga boshqalarning erishishiga ko, rmaBuyuk ta va rtalik haqida tanomli asarlarni Konfutsiy yozgan deb taxmin qilinadi. Bu kitoblarga koziga va boshqalarga xalollikni va chuqur hurmatni anglatadi. Faqat mumtoz va komil insonlargina bunday fazilatga ega bokidklanishicha, qonun inson manfaatlariga xizmat qilmogzgarishi bilan manfaatdorlik va manfaatsizlik tushunchalari ham boshqacha mazgarish rotmishda otibor berilib, unga koldirib yubormaslik zarur. Xitoyda asrlar mobaynida konfutsiychilikning turli maktablari yuzaga kelgan. Ular olimotiga aylandi, IX asrda buddizm, XI asrda daosizm ustidan toalaba qozondi. Bunga, ayniqsa, Sun davri (960-1279)da neokonfutsiychilik rivojlanganligi tufayli erishildi.
http://fayllar.org
|
| |
