|
Internetning dasturiy ta`minotiBog'liq 4.10-Mavzu Delphi, Kompyuter viruslari va virusdan himoyalash usullari-fayllar.org, Internet dasturiy ta`minoti Internetda ishlash uchun zarur bo’la, Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari u, SHAXSIY KOMPYUTERLARNING ASOSIY VA QO, 19ldto6pjMxyH8wUNzst3ALYUMpURAg0nSPxyglJ (1), Mavzu musiqiy tizim, pisa xalqaro baholash dasturi asosida oquvchilarning tayanch kompetentsiyalarini shakllantirish, Djoldasov Adilbek (new), Mustaqil ish, IAKT mustaqil ish topshiriqlari, 12, Туман хокимига, 5-sinf qulay va tezkor
2. Internetning dasturiy ta`minoti
Internet axborotni etkazib berishda klient -server (client-server yoki mijoz-
xodim) modeli asosida ishlaydi. Bu model’ yana mehmon-mezbon (guest-host) deb
ham ataladi. Klient-server modelida klient komp’yuteri axborot saqlanadigan
server komp’yuteriga ulanadi, klient axborotni olish uchun server unga xizmat
ko`rsatishini kutadi. Buning uchun klient serverga unga xizmat ko`rsatishlari
haqida talab jo`natadi. Bu xizmatlar axborotni qidirib topish va uni jo`natish
bo`lishi mumkin. Bu narsa tarmoqda ma`lumotlar ombori bilan ishlashga
o`xshab ketadi. elektron pochta xabarlarini etkazib berish, kirib kelgan va
jo`natilgan xabarlarni saqlash xizmatlarning boshqa turlariga misol bo`la oladi.
Har gal internetga kirganingizda siz server komp’yuterlariga ulanasiz va
uning resurslaridan foydalanasiz. Odatda, klient sifatida mahalliy tarmoqqa
ulangan komp’yuterlar va ularning dasturiy ta`minotidan foydalaniladi. Server
komp’yuterlar, ko`pincha, ancha kuchli komp’yuterlar bo`lib, ularda
ma`lumotlar va xizmat ko`rsatuvchi dasturlar joylashgan bo`ladi. Klient -server
modeli yordamida juda ko`p ishlarni qilish mumkin va shu sababli ishlab
chiqaruvchilar bu modelni qo`llab- quvvatlovchi bir qator operatsion tizimlarni
ishlab chiqarganlar.
Serverga ulanish turli usullarda bo`lishi mumkin. Bitta serverga ko`plab klient
komp’yuterlari bir vaqtda ulana oladilar. Bu klientlarning komp’yuterlari turli
rusumda bo`lishi mumkinligini alohida ta`kidlab o`tish kerak.
Butun olam axborot to`ri – WWWda brauzerlar (veb sahifalarni ko`rish
darchasi) klient dasturi, qaerdadir Internet tarmog’ida veb sahifalar saqlanadigan
komp’yuter esa server bo`ladi.Brauzer kerakli veb sahifani yuklash haqida
serverga talab yuboradi, server bu talabni ko`rib chiqib, so`ralayotga n sahifani
klientga jo`natadi. Klient va server o`rtasidagi aloqa faqat ma`lumotlarni
almashish paytida vujudga keladi. Veb sahifa klient komp’yuteriga kelib
tushgach, ular orasida http (Hypertext Transfer Protocol –gipermatnni uzatish
protokoli WWW da keng ishlatiladi) bog’lanish ham uziladi. http bog’lanish
uzilsa ham, internetga, to`g’rirog’i, internet servis provayderga TCP/IP
bog’lanish davom etadi.
Butun olam to`rida klient-server modelining ko`plab funktsiyalari
umumiy shlyuz interfeysi (Common Gateway Interface yoki qisqacha CGI) orqali
amalga oshiriladi. Bu texnologiya bilan keyinroq bir qadar batafsil tanishib
chiqamiz.
|
| |
