Технологик жараёнларнинг термодинамик мукаммаллик даражаси

Технологик жараёнларнинг термодинамик мукаммаллик даражаси

• Замонавий энергия тежайдиган технологик схемалардан фойдаланиш ва ускуналарнинг энерго-технологик самарадорлигини ошириш кимёвий ишлаб чиқаришнинг муҳим вазифаларидир. Юқори самарали ва кам энергияли технологиялар ва ускуналарни ишлаб чиқишда иккиламчи ресурслардан фойдаланиш ва технологик жараёнда фойдаланилмаётган барча маҳсулотлар ва чиқиндиларнинг энергия салоҳияти сифатида тушуниладиган қўшимча энергия ресурсларидан фойдаланиш масалалари катта аҳамиятга ега. Масалан, буғ ёки иссиқлик сувини ишлаб чиқариш учун чиқинди газларнинг иссиқлигидан фойдаланишга имкон берадиган чиқинди иссиқлик қозонларидан фойдаланиш. Яна бир мисол-кимёвий тозаланган сув билан юқори ҳароратли зонада (масалан, ўчоқ) жойлашган совутиш элементлари натижасида олинган иссиқликдан фойдаланиш. Бундай ҳолда, совутилган юзалар сув буғини ишлаб чиқариш учун буғлатгич сифатида ишлатилади.

Ҳар қандай жараённи модернизация қилиш йўлидаги биринчи қадам унинг мукаммаллик даражасини таҳлил қилиш ва шу мақсадда ишлаб чиқилган жараёнларнинг бошқа вариантлари билан солиштиришдир. Ҳар қандай технологик жараён ва бирликнинг энергия мукаммаллиги даражасини объектив баҳолаш фақат термодинамик таҳлил асосида амалга оширилиши мумкин. Улардан энг оддийи энергия усули - термодинамиканинг биринчи қонунига асосланган. Мисол учун, иссиқлик қурилмасининг энергия баланси (расм. 9.4) қуйидагича ёзилиши мумкин:

• Ҳар қандай жараённи модернизация қилиш йўлидаги биринчи қадам унинг мукаммаллик даражасини таҳлил қилиш ва шу мақсадда ишлаб чиқилган жараёнларнинг бошқа вариантлари билан солиштиришдир. Ҳар қандай технологик жараён ва бирликнинг энергия мукаммаллиги даражасини объектив баҳолаш фақат термодинамик таҳлил асосида амалга оширилиши мумкин. Улардан энг оддийи энергия усули - термодинамиканинг биринчи қонунига асосланган. Мисол учун, иссиқлик қурилмасининг энергия баланси (расм. 9.4) қуйидагича ёзилиши мумкин:
• Q1 = Q2 + Qн
• бу ерда Qн-технологик тизимда ишлатилмайдиган энергия.