13-mavzu. Qurilish va arxitektura sohasida axborot xavfsizligi va
axborotlarni himoyalash usullari.
1. Axborot xavfsizligi tushunchasi.
2. Axborot xavfsizligini ta’minlash.
3. Axborotlarni himoyalashning texnik va dasturiy vositalari.
4. Axborotlarni himoyalash usullari.
5. Identifikasiya va autentifikasiya masalalari.
6. Kompyuter tarmoqlariga ruxsatsiz ulanish, yovuz niyatli harakatlar va tarmoqda
ishlash qoidalarini buzish.
7. Kompyuter viruslari va ularning turlari.
8. Kompyuter viruslaridan himoyalanish.
9. Kompyuter tarmoqlari xavfsizligini ta’minlash vositalari.
10. Axborotlashtirish sohasida ichki va tashqi tahdidlar.
11. Elektron raqamli imzo.
Axborotning muximlik darajasi qadim zamonlardan ma’lum. SHuning uchun xam
qadimda axborotni himoyalash uchun turli xil usullar qo’llanilgan. Ulardan biri –
sirli yozuvdir. Undagi xabarni xabar yuborilgan manzil egasidan boshqa shaxs o’qiy
olmagan. Asrlar davomida bu san’at – sirli yozuv
jamiyatning yuqori tabaqalari,
davlatning elchixona rezidentsiyalari va razvedka
missiyalaridan tashqariga
chiqmagan. Faqat bir necha o’n yil oldin hamma narsa tubdan o’zgardi, ya’ni
axborot o’z qiymatiga ega bo’ldi va keng tarqaladigan mahsulotga aylandi. Uni
endilikda
ishlab chiqaradilar, saqlaydilar, uzatishadi, sotadilar va sotib oladilar.
Bulardan tashqari uni o’g’irlaydilar, buzib talqin etadilar va soxtalashtiradilar.
SHunday qilib, axborotni himoyalash zaruriyati tug’iladi. Axborotni qayta ishlash
sanoatining paydo bo’lishi axborotni himoyalash sanoatining paydo bo’lishiga olib
keladi.
Xavfsizlikning asosiy yo’nalishlari