vositalarini qo‘llash va sinash qoidasi» ga javob berishi shart.
Ishlarni bajarishda qo‘llaniladigan mexanizmlar va yuk ko‘tarish mashinalari, kompressor
va havo yig‘uvchi qurilmalar, asbob va moslamalar sinalgan bo‘lishi va mehnat xavfsizligi
yagona nusxasi talablariga, O‘zbekistan Respublikasi qishloq va suv xo`jaligi obektlari
qoidalariga va «Asbob va moslamalar yordami bilan ish bajarishda xavfsizlik
qoidalari»-ga shuningdek ishlab chiqargan zavod yo‘riqnomasi talablariga muvofiq
ishlatilishi kerak.
Ishlab turgan elektr uskunalarida qurilish va montaj ishlarini bajarayotganda qurilish
me’yori va Qoidalari talablariga, ya’ni «Qurilishda texnika xavfsizligi» qoidasiga rioya
qilish shart.
Qoida hamma uchun majburiydir. Ishchi va xizmatchilar mehnatini muhofaza qilish
yo‘riqnomasi ushbu Qoidaga muvofiqlashtirilishi kerak.
Har bir xodim Qoida talablariga zid bo‘lgan chekinish yoki Qoida talabini bajarmaslikni
va elektr uskunalaridagi inson hayoti uchun xavf tug‘diruvchi nosozlikni, ish olib borish
jarayonida ishlatiladigan mashina, mexanizm, asbob, moslama va himoya vositalaridagi
buzilishni bartaraf etish chorasini quraolmasa, zudlik bilan yuqori rahbariyatga bu haqida
xabar berishi shart.
Ushbu Qoidaga zid keladigan farmoyish va topshiriqlarni bajarish man qilinadi
IV. Xodimlarga talablar.
Joylarda ishlab turgan xodimlarni o‘qitish va bilimini tekshirish
tartibi «Energetika korxonalari va tashkilotlari xodimlari bilan ishni
tashkil etish bo‘yicha rahbariy qoida» talablariga mos bo‘lmog‘i
shart.
Sog‘liq uchun zararli va xavfli mehnat sharoitlarida ish olib boruvchi
ishchi va muhandis-texnik xodimlar Respublika sog‘liqni saqlash
Vazirligi belgilagan tartib va muddatda shifokorlar ko‘rigidan o‘tishlari
shart, (1,2-ilova).
Elektr uskunasida ishlayotgan ishchi uzining lavozimi va kasbiga
qarab, ushbu Qoidani bilishi va 3-ilova-ga muvofiq elektr xavfsizligi
gruppasiga ega bo‘lishi kerak. Qoidani o‘zlashtirganligi haqida sinovdan
o‘tgan xodimga belgilangan namunadagi guvohnoma beriladi. Xodim
guvohnomani ish paytida o‘zi bilan olib yurishi shart.
Xavfsizlik bo‘yicha qo‘shimcha talablar qo‘yiladigan ishlarni (yoki
maxsus ishlarni) bajarish huquqiga ega bo‘lgan xodimlar
guvohnomasida shu haqida yozuv bo‘lishi shart.
Bunday ishlarga quyidagilar kiradi:
- balandlikda bajariladigan ishlar;
- tok o‘tkazuvchan qismlarda kuchlanish ostida bajariladigan ishlar;
- izolyatorlarni tozalash, yuvish va almashtirish, simlarni ta’mirlash, simlarni ulangan
joylarini hamda izolyatorlarni o‘lchov shtangasi bilan tekshirish va trosslarni moylash;
- bosim ostida bo‘lgan idishlarga xizmat ko‘rsatish;
- elektr uskunani yuqori kuchlanish ostida sinash (megaommetr bilan ishlashdan
tashqari).
Maxsus ishlar ro‘yxati korxona rahbariyati ko‘rsatmasiga binoan mahalliy sharoitni
hisobga olgan holda boshqa qo‘shimcha ishlar bilan to‘ldirilishi mumkin.
4-ilova-da
qayd
etilgan
ishlarda
18
yoshga
to‘lmagan shaxslarni ishlashiga ijozat berish man
etiladi.
Ushbu Qoida talablarini buzib ishlagan xodimlar
amaldagi
qonunchilikka
asosan
intizomiy,
ma’muriy va jinoiy javobgarlikka tortiladilar.
Korxona rahbariyati bunday xodimlarning elektr
xavfsizlik gruppasini pasaytirishi mumkin.
V. Sinov savollari.
1. Elektr tokining inson organizmiga ta’siri.
2. Klinik va biologik o`limlar xolati.
3. Elektr toki ta’siriga tushgan kishiga birinchi
tibbiy yordam ko`rsatish.
4. Xodimlarni o`qitish va bilimini tekshirish
talablari.
| 