2 Ma‘lumotlar bazasini loyihalash, mohiyat – aloqa diagrammasini qurish

 
 
Relyatsion yondashuv asosiy tushunchalari: 
 
➢ 
Ma‘lumotlar toifasi – relyasion MB saqlanadigan ma‘lumot 
qiymatlari; 
➢ Domen 
– domenlar ma‘lumotlarni ayrim asosiy turlarini aniqlash 
orqali o`rnatiladi; 
➢ Atributlar 
– jadval ustunlar nomlari; 
➢ Bog`lanish 
– relyation so`zidan olinib munosabatni bildiradi; 
➢ Birlamchi kalit 
– bu kalit tashqi MB bilan bog`lanishni o`rnatish 
uchun xizmat qiladi. 

; 
Mohiyat - aloqa modelining umumiy ko`rinishi
 

 
 
 
 
 
Jadvallar ko`rinish
i

 
Malumotlarga tip berish
 
 
 
 
 
SQL tilida quyidagi asosiy 
ma‘lumotlar turlari ishlatilib, 
ularning formatlari har xil 
MBBT lar uchun farq qilishi mumkin: 

SQL tilida quyidagi asosiy 
ma‘lumotlar turlari ishlatilib, 
ularning formatlari har xil 
MBBT lar uchun farq qilishi mumkin: 

CREATE 
– yangi jadval hosil qilish uchun ishlatiladi. Quyidagi ko‘rinishda yoziladi: 
ALTER 
– jadvalga o‘zgartirish kiritish uchun ishlatiladi. Bu buyruq jadvalga yangi 
ustunlar qo'shish, ustunlarni o'chirish, ustunlar kattaligini o'zgartirish, hamda 
cheklanishlarni qo'shish va olib tashlash imkoniyatlariga ega. Bu buyruq ANSI 
standarti qismi emas, shuning uchun har xil tizimlarda har xil imkoniyatlarga ega
. 
DROP - jadvalni 
o‘chirish buyrug‘i. Jadvalni o'chirish imkoniga ega bo‘lish uchun, jadval 
egasi 
(ya‘ni yaratuvchisi) bo‘lshingiz kerak. Faqat bo`sh jadvalni o'chirish mumkin. 
Qatorlarga ega 
bo‘lgan, to‘ldirilgan jadvalni o`chirish mumkin emas, ya‘ni jadval 
o`chirishdan oldin tozalangan 
bo‘lshi kerak. 
SHOW DATABASES 
— Eski yaratilgan malumotlarlar bazasini ko`risha ishlatiladi 

DASTURLASH 1
show databases; 
create table OQITUVCHI (ID int, Familiyasi varchar(20), Ismi varchar(20), Jinsi varchar(20)); 
create database MAKTAB; 
desc OQITUVCHI; 
Alter table OQITUVCHI add Yoshi varchar(10); 
Alter table OQITUVCHI modify Yoshi varchar(15); 
Alter table OQITUVCHI change Yoshi Manzili varchar(16); 
17

SQL tili quyidagi tarkibiy qismlardan iborat: 
DDL 
( Mа‘lumоtlаrni Tа‘riflаsh Tili ) - ANSI dа ma‘lumotlar 
sxemаsini tа‘riflаsh tili, оb‘ektlаrni (jаdvаllаr, indekslаr, tаsаvirlаr 
vа hоkаzо) yarаtuvchi buyruqlar to‘plamidan ibоrаt. 
DML 
(Mа‘lumоtlаrni O‗zgаrtirish Tili) - bu iхtiyoriy 
dаqiqаdа jаdvаllаrdа qаndаy qiymаtlаr sаqlаnishini аniqlоvchi buyruqlar 
mаjmuаsidir. 
DCL 
(Mа‘lumоtlаrni Bоshqаrish Tili) fоydаlаnuvchigа 
aniq 
оb‘ektlаrga tа‘sir o‗tkаzishgа ruхsаt berish yoki bermаslikni аniqlоvchi 
buyruqlardаn ibоrаt. 

Download 1.45 Mb.