2-Ma’ruza. Flashda grafikani yaratish. Flashda asboblar paneli.
Reja:
1. Flashda grafikani yaratish.
2. Flashda asboblar paneli.
Kalit so’zlar: grafika, kompyuter grafika, vektorli grafika, asboblar paneli.
Hozirgi kunda Web sahifalarni yaratishda oldingi o’rinlardan biri rastrli grafika
hisoblanadi. Rastrli formatlardan GIF(grapics interchangeformat ma’lumotlarini
almashinuvi uchun grafik format ). JPEG(Join Photografic Experts Graup Tasvirlar
bo’yicha mutaxassislarni birlashgan guruhi)va RNG(Portable
network Graphics
ko’chirma grafik format)va boshqa formatlarnikeltirish mumkin.
Rastrli grafikani ishlatishda tasvir nuqtalar majmuasidan iborat bo’ladi. Bu
nuqtalar bir-biri bilan bog’liq bo’lmaganligi uchun ushbu nuqtalar har biriga rangini
va koordinatasi berilishi kerak. Oddiy holda agar ikki xil rangli tasvir ishlatilsa u
holda har bir pikselni ta’riflash uchun har pixselga bunday razryadlardan 8ta kerak
bo’ladi. Juda ham murakkab fotorealistik rangli tasvirlar 1 pixseliga 24 razryad talab
qiladi. Rastrli tasvirlarni yana bir kamchiligi shundan iboratki, tasvir sifati pixsel
o’lchamiga bo’liq, u esa o’z navbatida monitorni imkoniyati bilan belgilanadi.
Shuning uchun bir xil rasm turli monitorda har xil ko’rinishga ega bo;lishi mumkin.
Bu ham hali hammasi emas. astrli tasvirni o’lchamini o’zgartirish
juda ham
murakkab. Cunki bunday tasvirni kattalashtirish pexsellar sonini o’sishiga olib
keladi. Kompyuter grafikasi sohasidagi mutassislar tomonidan juda murakkab rastrli
tasvirlar pixselar “ko’paytirushy”yoki o’chirish algaritmlari ishlab chiqilgan, lekin
ular doim ham ushbu masala bajara olmaydi.
Grafikaning yana bir turi bu vektorli grafikadir. Vektorli grafika bu tasvirni
rasmda joylashuvi matematik formulalar bilan berilgan egri chizialar majmuasi
yordamida namoyish etish usulidir. Masalan istalgan doirani tasvirlash uchun uch-
to’rt raqam kerak bo’ladi. Radius markazi koordinatalari va chiziq qalinligi. Shuning
uchun vektorli grafika rastrli grafikaga nisbatan bir qancha qulayliklarga ega:
-vektorli tasvirlarni belgilovchi matematik formulalar kompyutr xotirasida
rastrli tasvir pixsellarga qaraganda kamroq joy egallaydi.
-tasvir (yoki uning ayrim qismlarini)sifatini yo’qotmasdan
chegaralanmagan
kattalashtirish imkoniyati mayjudligi.
-tasvirni bir platformadan ikkinchisiga ko’chirishning qulayligi .
Albatta vektorli tasvirni o’z kamchiligi ham mavjud. Masalsn, fotorelastik
tasvirni vektorli formatdan namoyish qilish murakkabroq. Flash yaratuvchilari
bunga ham yechim topishgan. Flash dasturi yordamida Web sahifalar tuzishda siz
nafaqat vektorli balki rastrli tasvirlarni ishlatishingiz ham mumkin.
Flash dasturida animatsiya ikki xil bo’ladi: kadrli va avtomatik. Avtomatik
animatsiya shakllar geometriyasini o’zgarishi yoki boshqaruv kadrlar o’zgarishi
asosidagi animatsiya turlariga bo’linadi. Bu turdagi animatsiyani yaratish uchun biz
bitta boshqaruv kadrni yaratamiz va unga belgi qo’yamiz.
Masalan boshqaruv
kadrda aylana chiziladi. Va u grafik tasvir belgi turiga F8 yoki Vstavka menyusida
Preobrazavot v simvol buyrug’ yordamida o’tkaziladi. Yoki ctrl+F8 buyrug’ini
tanlab yangi belgi yaratamiz va belgilar kutubxonasi yordamida uni boshqaruv
kadrga qo’shamiz.
Adobe Flashda ishni osonlashtirish va rolik o’lchamlari yaxshilash uchun
simvol
tushinchasi
kiritilgan.
Simvol
quyidagicha
bolishi
mumkin.
Grafika(Graphic), tugma(button), animatsion rolik (movie clip), tovush(sound). Bu
imkoniyat yatarilgan obtektlar bir necha marta foydalanish imkonini beradi.
Endi belgi joylashgan boshqaruv kadrni sichqonchaning o’ng tomonidagi
tugma yordamida tanlab Great motion twening yoki vstavit vmenyusining shu nomli
buyrug’ini tanlaymiz. Shu harakatlar vatijasida boshqaruv kadr rangi ko’k rangga
o’zgaradi. Endi sichqoncha bilan yangi kadrni tanlaymiz va F6 ni buyrug’ini
tanlaymiz. Natijada kadrda ko’k rangli boshqaruv kadr hosil qilinadi.
Birinchi
boshqaruv kadrdan ikkinchi boshqaruv kadrgacha kadrlar ko’k rangda avtomatik
hosil qilinada. Oxirgi harakatimiz bu ikkinchi boshqaruv kadrdagi belgini
o’zgartirish (cho’zish, aylantirish, kattalashtirish
yoki kadrdagi joylashishini
o’zgartirish). Endi klviaturadagi Enter tugmasini bosamiz va biz yaratgan
animatsiyani ko’rishimiz mumkin.
Иш куроллар (ёрдамчи тугмалар) маъноси
- V - Шакл ёки сохани танлаш ва уни кадр буйлаб харакатлантириш
- A - Кадрда танланган шакл чегараларини узгартириш
- N- Кадрга чизик
турдаги шакл чизиш
- L - Кадрда лассо ёрдамида ихтиёрий соха танлаш (сехирли таёкча ва
купбурчак ласо холатлари хам мавжуд)
- P - Кадрга купбурчак турдаги шакл чизиш
- T - Кадрга матн элементини кушиш
- O - Кадрга айлана турдаги шакл чизиш
- R - Кадрга туртбурчак турдаги шакл чизиш (бурчаклари айланасимон
холати хам мавжуд)
- Y - Кадрга калам ёрдамида шакл чизиш (чизилган шакл чегаралар турини
узгартириш холати хам мавжуд)
- B - Кадрга муйкалам ёрдамида шакл чизиш (чизиш тури, муйкалам
калинлиги ва шаклини узгартириш холатлари хам мавжуд)
- Q - Кадрда танланган шаклни чузиш (шаклни айлантириш, чузиш,
кийшайтириш, чегараларини узгартириш холатлари хам мавжуд)
- F - Кадрда танланган шакл рангларининг йуналишини узгартириш
- S - Кадрда танланган шакл чегаралар рангини узгартириш
- K - Кадрда танланган шакл орка рангини узгартириш (тулик
чекланган
шакл, тулик чекланмаган шакл ва бутунлай чекланмаган шакл орка рангини
узгартириш холатлари хам мавжуд)
- I - Кадрда ишлатилган рангни кайта танлаш
- E - Кадрда ихтиёрий сохани учиргич ёрдамида учириш (чегара, орка ранг
ва танланган ранг, учиргич калинлиги ва сехирли учиргич холатлари хам
мавжуд)
- H - Кадр сохасини силжитиш
- Z - Кадрни маштабини узгартириш (катталаштириш ёки
кичкиналаштириш холатлари хам мавжуд)
чизиклар рангини ва
орка рангини узгартириш сохаларини
танлаганимизда куйидаги мулокот сохаси хосил килинади.
Nazorat savollari:
1. Adobe Flash dasturida grafik tasvirlarni qaysi usullar yordamida yaratish mumkin?
Adobe Flash dasturidagi har bir asbobning vazifasini sharhlab bering.