• Monitorlar tuzilishiga ko’ra
  • 2-mavzu. Tеxnik vositalar va ularning rivojlanib borish tеndеntsiyalari




    Download 0.94 Mb.
    bet5/10
    Sana18.11.2020
    Hajmi0.94 Mb.
    #12508
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

    Ahborot saqlovchi qurilmalar

    Diskovod

    Barcha shahsiy kompyuterlarda: asosiy vinchester va diskovodlar bo’ladi. Shahsiy kompyuter o’chirilganda axborotlar o’chib ketmasligi uchun, ular disklarda saqlanadi. Disklarni hujjatlar saqlanadigan jovonlarga o’hshatish mumkin. Disklarni vinchesterlarga nisbatan bitta yahshi tomoni shuki, ularni shahsiy kompyuter yig’gichidan chiqarib olib yonda olib yurish mumkin. Hozirgi vaqtda asosan 3,5 dyuymli yumshoq disklar ko’proq qo’llanadi. Diskda mahsus o’tkich o’rnatilgan bo’lib, diskga yozishda ruhsat berish va ma’n etish uchun qo’llanadi.






    Vinchester

    Qattiq disklar (vinchester) esa asosan shahsiy kompyuter qutisi ichida joylashgan va mustahkamlangan bo’ladi. Vinchesterlarni disklarga nisbatan ikkita o’ta zarur imkoniyatlari mavjud; ular ancha katta hajmga hamda ancha tezroq ahborotlarni o’qish va yozish hususiyatlariga ega.

    Kompyuterning qo’shimcha qurilmalariga: printеr (bosmaga chiqarish qurilmasi), skanеr (tasvirlarni kompyuter xotirasiga ko’chirish qurilmasi), modеm (tеlеfon tarmog’i orqali global kompyuter tarmog’iga ulanish qurilmasi) va boshqalar kiradi. Sistеmali blok kompyuterning asosiy qurilmasi hisoblanadi va butun tizimning ishini nazorat qiladi.

    Monitor kompyuterda bajarilayotgan amallarni foydalanuvchiga namoyon qilish uchun mo’ljallangan qurilma.


    MONITORLAR

    Shaxsiy kompyuterning monitori ekranga matnli va grafikli ma’lumotlarni chiqarish uchun xizmat qiladi. U ikki xil rejimda ishlashi mumkin - matnli va grafikli.

    Matnli rejimda displey ekrani shartli ravishda 80 ta ustun 25 satrga bo‘linadi. Shu maydonning ixtiyoriy joyida belgilar tasvirlanadi. Bu belgilar katta va kichiq lotin xarflari, sonlar va yordamchi belgilar - ! ” № ; % -? * ( ) { } ” ’ / ? bo‘lishi mumkin.

    Grafik rejimda ekranga matnli ma’lumotlardan tashqari rasm va grafik tasvirlar ham chiqariladi. Bunda belgi ixtiyoriy shrift va o‘lchamga ega bo‘ladi. Bu rejimda ekran nuqtalar to‘plamidan iborat. Masalan, 640x200 imkoniyatli monitor ekranda gorizontaliga 640 va vertikaliga 200 nuqtani tasvirlaydi. Nuqtalar soni oshishi bilan tasvir sifati oshadi.


    Quyida monitorlarning ba’zi turlari keltirilgan.


    Adapter

    Rangi

    Matnli

    Grafikli

    MDA

    Oq-qora

    80x20,2 ta rang

    640x200, 2 ta rang

    CGA

    Rangli

    80x25, 16 ta rang

    320x200, 4 ta rang



    640x200, 2 ta rang

    Hercules

    Oq-qora

    80x25, 2 ta rang

    720x348, 2 ta rang

    EGA

    Rangli

    80x25, 16 ta rang

    80x43, 16 ta rang



    640x350, 16 ta rang

    VGA

    Rangli

    80x25, 16 ta rang

    640x480, 16 ta rang

    SVGA

    Rangli

    80x25, 16 ta rang

    800x600, 16 ta rang

    Kompyuterda monitor (display) ekranda sahifaliy va tasvirliy ahborotlarni ko’rsatish uchun qo’llaniladi. Zamonaviy kompyuterlar super VGA turdag manitorlar bilan to’plangan, ruhsat etish imkoniyatlar 800* 600, 1024* 7608.1280* 1024 va boshqalar.


    Monitorlar tuzilishiga ko’ra:



    • ENT monitorlari (electron-nurli trubka –CRT asosida) ENT monitor

    ENT monitorlar – bu elektron nurli trubkali monitorlar. Inglicha CRT (Cathlode Ray Tube)

    • SKD monitorlari (suyuq kristal display asosida)

    SKD monitorlar – bu monitorlar suyuq kristal display asosida tuzilgan. Inglizcha LCD (Liquid Crystal Display) Skd monitorlari


    SKD monitorlarda elektron - nurli trubka qo’llanmaydi. Shuning uchun ular ixcham, xavfsiz hamda ish stoliningizda uncha ko’p joyni band etmaydi va shu bilan birga energiya istemol qiladi,

    Hozirda stol ustki shahsiy kompyuterlarda bunday monitorlarni qo’llash uchun ehtiyoj ortib bormoqda, bu esa yaqin kelajakda butunlay ENT monitorlardan voz kechishga olib keladi.

    Klaviatura - ma'lumotlarni kompyuter xotirasiga kiritish qurilmasi.



    KLAVIATURA

    Standart klaviaturalar 101 yoki 102 tugmadan iborat bo’lib, undan tashqari hozirda chiqayotgan multiklaviaturalar ham bor. Standart klaviatura bilan multiklaviaturaning farqi multiklaviaturada qo’shimcha tugmalar mavjudligidir (ovoz tugmasi, kalkulyator chaqirish tugmasi, intеrnеt va e-mail kabilar mavjud).



    Klaviatura bеshta asosiy guruhga bo’linadi:

    klaviatura



    Kompyuter imkoniyatlarini oshirish maqsadida unga turli qo‘shimcha qurilmalar ulanishi mumkin. Bu – printer, “sichqoncha”, modem, skaner va xokazolardir.

    Har bir qurilma protsessorda joylashgan mos ulagichga ulanadi yoki o‘rnatiladi. Qo‘shimcha qurilmani ulashdan avval kompyuterni o‘chirish zarur, aks holda kompyuter ishdan chiqishi mumkin. Quyida ular to’grisida batafsil ma’lumot beriladi.




    Download 0.94 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




    Download 0.94 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    2-mavzu. Tеxnik vositalar va ularning rivojlanib borish tеndеntsiyalari

    Download 0.94 Mb.