2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Download 7.59 Mb. Pdf ko'rish
bet	141/286
Sana	28.02.2023
Hajmi	7.59 Mb.
	#43838

1 ... 137 138 139 140 141 142 143 144 ... 286

Bog'liq
1.Osimlikshunoslik darslik
individual loyiha 1, ma\'naviyatshunoslik fanidan mustaqil ishi

Oziqaga talabi.
O„sishi va rivojlanishi.

Biologiyasi

Issiqlikka talabi. Umuman urug„ etilishi uchun 20
o
C issiq talab qilinadi.
Maysa 19-22
o
C da 6-7 kunda paydo bo„ladi; 15-17
o
C 12 kunda. Harorat 10
o
C
dan 33
o
C gacha oshsa “maysalanish-gullash” davomiyligi 45 kundan 21 kungacha
qisqaradi. Takroriy ekilganda “maysalanish-gullash” davri keskin qisqaradi.
Gullash va meva shakllanishi 11,5-27
o
C intervalda o„tishi mumkin. Ammo,
maqbul harorat 21-23
o
C. Foydali harorat yig„indisi 1700-3500
o
C tashkil qiladi.
Soya namsevar o„simlik, biroq ildizi yaxshi rivojlanganligi uchuchn o„suv
davrining boshlarida vaqtinchalik suvsizlikka chidaydi. Gullash va don tugish
davrida suvsizlikka chidamaydi. Transpiratsiya koeffitsienti 450-600 bo„ladi.
Soya yorug„sevar, qisqa kunli o„simlikdir. Generativ davriga o„tish uchun 2-
6 qisqa kun talab qilinadi.
Oziqaga talabi. L.V. Gubanov va boshqalar ma‟lumoti bo„yicha. 1,8 t urug„
va 1,6 t somon yetishtirish uchun 1 ga dan sarflanadi: 150-160 kg azota, 60-65 kg
P
2
O
5,
110-120 kg K
2
O va 120-140 kg kalsiy. 1t urug„ yetishtirish uchun talab
qilinadi: (kg): azot 80-90, fosfor
36-40, kaliy 60-65, kalsiy 70-80.
Soya unumdor, toza tuproqlarda, muhiti pH 6,5-7,0 da, chirindisi yetarli
tuproqlarda yaxshi rivojlanadi.
O„sishi va rivojlanishi. Soya urug„i tarkibida 90-150% vaznigam nisbatan
suv bo„lsa unib chiqadi. Murtak ildizi avval rivojlanadi. Ildizi ancha o„sganda yon
ildizlar rivojlanadi. Ildizning o„sishi don shakllanish davrigacha kuzatiladi.
Ildizning rivojlanishi tuproqning fizik holati, harorati, namligi va oziqa
elementlarning mavjudligiga bog„liq bo„ladi.

207
Birinchi tuganaklar maysa ko„ringandan 7-10 kundan keyin rivojlanadi va
ular o„simlikni azotgai bo„lgan talabini qondiradi.
Murtak ildizi rivojlangandan keyin boshlang„ich poya o„sadi, yer yuziga
urug„bargini chiqaradi. Quyosh nuri ta‟sirida xlorofill shakllanadi, yashil rangga
kiradi. Birinchi oddiy barg rivojlanadi, keyin birinchi murakkab uchtali, toq
patsimon barg paylo bo„ladi.
Maysa ko„rinishdan gullash davrigacha 30-70 kun o„tadi. Bu navlarning
yorug„likka va haroratga bo„lgan talabiga bog„liqdir. Gullash davri boshlangandan
keyin soya tez o„sadi. Ayrim navlarda o„simlik balandligi 2-4 birobar ko„payadi.
Soya navlari o„suv davri quyidagi guruhlarga bo„linadi.

Download 7.59 Mb.

1 ... 137 138 139 140 141 142 143 144 ... 286

Download 7.59 Mb.

Pdf ko'rish