• Biologiyasi Issiqlikka talabi
  • 2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi




    Download 7.59 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet255/286
    Sana28.02.2023
    Hajmi7.59 Mb.
    #43838
    1   ...   251   252   253   254   255   256   257   258   ...   286
    Bog'liq
    1.Osimlikshunoslik darslik
    individual loyiha 1, ma\'naviyatshunoslik fanidan mustaqil ishi, 24,25-20 ТМО, Bo\'sh o`zlashtiruvchi
    Hosildorligi. Tolali zig„ir hosildorligi o„rtacha tola hisobida 7,5 s/ni tashkil 
    qiladi. Lekin, yuqori agrotexnika qo„llanilganda undan yuqori hosil olish mumkin. 
    Sistematikasi. Zig„ir - zig„irdoshlilar (Linaseae) oilasiga kiradi. Bu oila 45 
    ta turga ega. Bulardan faqat bittasi, ya‟ni oddiy (madaniy) zig„ir ishlab chiqarishda 
    ahamiyatga ega. Bu madaniy tur 5 xilga ega. Bulardan ko„p tarqalgani va 
    Hamdo„stlik Mamlakatlarida hamda Markaziy 
    Osiyoda moy uchun ekiladigan Yevro-Osiyo 
    zig„ir turidir. Zig„irning bu tur xili shoxlanish 
    xususiyatiga, poyasining balandligiga va boshqa 
    belgilariga qarab uchga bo„linadi: 
    1. Baland bo„yli zig„ir. Poyasining 
    balandligi 80-120 sm faqat poyasining ustki 
    qismida shoxlar paydo bo„ladi. Ko„saklar soni 
    kam (6-10 ta) bo„ladi. Bu zig„ir tola uchun 
    ekiladi. Poyaning yer ustki qismidan birinchi 
    shoxgacha bo„lgan uzunligiga texnik qism 
    dyeyiladi. Poyaning texnik qismi uzun bo„lsa 
    tola ham uzun chiqadi. Bu qismidan qimmatli
    ya‟ni 20-31% gacha tola chiqadi. 
    2. Oraliq zig„ir. Bu zig„ir baland bo„yli zig„ir bilan moyli zig„irni oralig„ini 
    tashkil qiladi. Poyasining balandligi 55-65 sm, kam shoxlanadi. Bu zig„ir urug„ va 
    tola uchun ekiladi, lekin tolasi baland buyli zig„irga nisbatan kalta bo„ladi. 
    3.Moyli zig„ir. Poyasining balandligi 30-40 sm bo„lib, ko„p shoxlanadi. 
    Poyaning ostki qismidan boshlanib to uning tepasigacha yon shoxlari paydo 
    bo„ladi. Shuning uchun bu zig„ir faqat urug„, ya‟ni undan moy olish uchun ekiladi. 
    rasm-38.Тоlali zig„ir 


    370 
    Biologiyasi 
    Issiqlikka talabi. Tolali zig„ir haroratga talabchan emas, u o„rta haroratni 
    talab qiladigan o„simlik hisoblanib, uning urug„lari 5
    o
    C da unib chiqadi. -3 -5 
    o

    sovuqqa chidash beradi. Ekish maysa hosil qilish davrida faol harorat 6 
    o

    hisoblanadi. Unib chiqish davrida eng maqbul harorat 9-12 
    o
    C, keyingi o„sish va 
    rivojlanishi uchun 16-18 
    o
    C hisoblanadi. Havo harorati 22 
    o
    C va undan yuqori 
    bo„lganda o„simlikning o„sishi va rivojlanishiga salbiy ta‟sir ko„rsatadi. Tolali 
    zig„irning texnik etilishi uchun o„rtacha harorat 10 
    o
    C bo„lganda 75-90 va undan 
    ko„proq kun talab qilinadi, bo„yli zig„ir esa 1100-1500 
    o
    C faol harorat talab xiladi. 
    Zig„irning namlikka talabi. Baland bo„yli zig„ir namga talabchan bo„lib, 
    uning urug„i unib chiqishi uchun 160%, past bo„yli zig„ir esa 140% nam olishi 
    kerak. Baland bo„yli zig„ir uzun kunli o„simlik, u yengil tuproqlarni, past bo„yli 
    zig„ir esa begona o„tlardan toza bo„lgan tuproqlarni xohlaydi. 

    Download 7.59 Mb.
    1   ...   251   252   253   254   255   256   257   258   ...   286




    Download 7.59 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

    Download 7.59 Mb.
    Pdf ko'rish