89
yordam qilishi mumkin, bu esa yaxshi qishlashga yordam beradi. Yorug„lik yaxshi
bo„lganda qisqa va mustaxkam poyalar hosil bo„ladi.
Quyosh nurining va issiqligining ta‟siri ostida o„simlikda fotosintez jarayoni
bo„lib o„tadi va uning natijasida ularda organik moddalar hosil bo„ladi.
Bug„doy uzun kun o„simligi. Gullash uzun kunda tezroq boshlanadi, shuning
uchun gullash davrida 14-16 soatli, kunduzgi kun talab qiladi. 8 soatli yorug„lik
kunida bug„doyning ko„pchilik navlari yorug„lik bosqichini o„tamaydi va
boshoqlanmaydi. Lekin, bug„doyning
shunday shakllari uchraydiki, qaysiki qisqa
yorug„lik kunida ham hosil olish mumkin.
Issiqlikka talabi. Amal davrida bug„doyning issiqlikka bo„lgan
talabi
o„zgarib turadi. Bug„doy urug„i 1-2 °C da unib chiqishni boshlaydi, havo
haroratining ko„tarilishi bilan urug„ning unib chiqishi tezlashadi. Kuzgi bug„doy
4,4 °C haroratda 6 kunda, 10,2 °C da 3 kunda, 15 °C da 2 kunda unib chiqadi.
Bahorgi bug„doy navlari 5 °C haroratda 20 kunda unib chiqa boshlaydi, 8 °C
da 13 kunda, 15 °C da 7 kunda unib chiqa boshlaydi.
Unib chiqish va tuplanish
davrida 12-14 °C, donning to„lishish davrida 22-25 °C harorat maqbul bo„lib
hisoblanadi.
Bizning ma‟lumotlarimiz bo„yicha amal davrida kuzgi bug„doy 1800-2100
°C, bahorgi bug„doy esa 1100-1300 °C harorat qabul qiladi. Qishga tayyorlash
uchun imkon qadar kunduz kuni quruq havo 10-12 °C
harorat, kechasi haroratning
0 °C gacha bo„lishi yaxshi bo„ladi.
Bahorda bug„doy yaxshi o„sishi uchun 12-15 °C talab qilinadi. Naychalash
davrida 15-16 °C talab qilinadi. Boshoqlash va gullash davrida 18-20 °C
harorat
yetarli bo„ladi. Bug„doy 40-42 °C gacha chidaydi. Bu sharoitlarda qoniqarli
ravishda changlanadi. Pishish davrida maqbul harorat 22-30 °C hisoblanadi.
Kuzgi bug„doy juda sovuqlikka chidamli, qorning qalinligi 20 sm bo„lganda
qariyib -20-30 °C sovuqqa ham chidamli. O„zbekistonda
doimo qor qalinligi
yetarli emas shuning uchun bug„doy -10 °C sovuqlikka chidaydi. Lekin, gullash va
donning to„lishishi davrida -1-2 °C sovuq bo„lsa ham shikastlanadi.