• 3.2. Optronlar
  • Suyuq kristalli indikatorlar




    Download 258 Kb.
    bet5/5
    Sana28.04.2022
    Hajmi258 Kb.
    #20406
    1   2   3   4   5
    Bog'liq
    3-20 Fotoelektronika
    ТАВСИФ кредит махалла, Shakllantirish. Reja kirish, Bozor infratuzilmasi, uning asosiy sohalari va unsurlari, Пўлатни маркаларга бўлиниши, Xristianlik falsafasi, oqim va mazhablari, O’zbekistonning va jahon hamjamiyati, FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR, Egiluvchi va siqiluvchi metall konstruksiyalari, O\'yin maktabgacha yoshdagi bolaning yetakchi faoliyati sifatida, YOG\'OCH MATERIALLARINING LUB QATLAMINING VAZIFASI, Mavzu Ipni cho‘zish, qo‘shish, piltalash va piliklash jarayoni, 2NAMUNA-, O‘zbekiston va jahon hamjamiyati. O‘zbekistonning tinchliksevar , ozbekistonning-eng-yangi-tarixi
    Suyuq kristalli indikatorlar. Suyuq kristalli indikatorlaming ishlashi suyuq kristallardagi elektrooptik hodisaga, ya’ni elektr maydoni ta’sirida suyuq kristallning yorug‘lik nurlarini o‘tkazish va sindirish koeffisiyent- larini o‘zgarishiga asoslangandir. Suyuq kristallar suyuqlik (oqish) va kristallik (optik qutblanish) xususiyatlariga ega bo‘ lgani uchun ularda turli elektr maydoni ta’sirida o‘tayotgan yoki sinayotgan yorug‘lik bilan turli
    optik shakllar hosil qilinadi.
    Suyuq kristalli indikatorlar matrisa yoki segment tuzilishda bo‘lishi mumkin. Indikatorning har bir yacheykasi (3.5-rasm) oralig‘i juda kichik bo‘lgan (mikrometr) shisha plastinalar (1), orasiga suyuq kristall (3) joylashgan qo‘rg‘oshinli ichki (2) va tashqi (5) elektrodlardan hamda suyuq kristallni oqib ketishdan saqlovchi prokladkalardan (4) iboratdir.

    3.5-rasm. Elektr lyuminessentli kondensatorning tuzilishi



    3.6-rasm. Suyuq kristalli indikatorning tuzilishi
    Suyuq kristalli indikatorlar juda kichik elektr quvvati (mVt) iste’mol qilgani uchun ular asosan elektron soatlarda, qo‘l telefonlarida, cho‘ntak kalkulyatorlarida va boshqalarda ishlatiladi. Hozirgi vaqtda suyuq kristall- dagi tablolar, komp’yuter displeylari, rangli televizorlar va boshqalar yaratilmoqda.
    Suyuq kristalli va yarimo‘tkazgichli indikatsiya asboblarining raqamli elektron qurilmalarda ishlatilishi ikkilik kodida ifodalangan axborotni indikator matritsasidagi yorug‘lik diodlari yoki segmentlari yordamida tasvirga aylantirish uchun deshifrator talab qiladi.

    3.7-rasm. Matritsa (a) va segmentlar (b) shaklidagi yarimo‘tkazgichli indikatorlar


    Masalan, 3.6-rasmdagi yetti segmentli (0, 1, ..., 9 raqamlarini aks etti- ruvchi) indikator ishni boshqarish uchun to‘rt razryadli deshifrator kerak. Agar indikator matritsasidagi yorug‘lik nuqtalarining yoki segmentlarning soni oshsa ishlatiladigan deshifratorning murakkabligi ham oshadi.


    3.2. Optronlar
    Kirish elektr signali ta’sirida yorug‘lik diodi yorug‘lik nurlatadi, foto qabul qilgich (fotodiod, fotorezistor va h.k.) esa yorug‘lik ta’sirida tok generatsiyalaydi.

        1. b) v) g)

    3.8-rasm. Yorug‘lik diodi va fotodiod (a), fototranzistor (b), fototiristor (v), fotorezistor (g), shartli belgilari
    3.8-rasmda yorug‘lik diodi va fotodiod (a), fototranzistor (b), fototiristor (v), fotorezistor (g) dan tashkil topgan optoparalar keltirilgan. Optoparalar raqamli va impuls qurilmalar, analog signallarni uzatish qurilmalari, yuqori voltli manbalarni kontaktsiz boshqarish avtomatik tizimlari va boshqalarda ajratuvchi element sifatida qo‘llaniladi.
    Download 258 Kb.
    1   2   3   4   5




    Download 258 Kb.