|
31-mavzu. Butun zanjir uchun om qonuni. Tok manbayining foydali ish koeffitsiyenti
|
| bet | 7/22 | | Sana | 17.12.2023 | | Hajmi | 0,8 Mb. | | #121227 |
Bog'liq 31-mavzu. Butun zanjir uchun om qonuni. Tok manbayining foydali (1) moliyaviy va boshqaruv hisobi, Mavzu Internet tarmoqlarida axborot makoni haqida tushuncha ber-www.hozir.org32-mavzu. TOK MANBALARINI KETMA-KET VA PARALLEL ULASH
Reja; 1. Krixgoff qonunlari. 2. Tok manbalarini ketma-ket ulash.
Elektr tokining kimyoviy manbalarining qutblarida hosil bo‘ladigan EYuKning qiymati kichik bo‘ladi. Masalan, galvanik elementlar turkumiga kiruvchi Daniel elementining EYuK 1,11 V ga, Leklanshe elementiniki 1,4 V ga teng. Kislotali akkumulyatorining zaryadlagan zahoti o‘lchangan EYuK 2,7 V bo‘lsa, ishqorli akkumulyatorlarniki 1,3 V bo‘ladi.Ko‘pgina texnik qurilmalarni ishlatish uchun katta kuchlanish talab qilinadi. Masalan, avtomobil motorini aylantirib ishga tushirib yuborish uchun katta quvvatli 12 V li o‘zgarmas tok manbayi kerak bo‘ladi. Bunday paytlarda elementlar yoki akkumulyatorlarni o‘zaro ketma-ket yoki parallel ulash kerak bo‘ladi.Tok manbalarini o‘zaro ketma-ket yoki parallel ulashda hosil bo‘lgan zanjirlardagi tok kuchi va kuchlanishlarni hisoblashda Kirxgof qoidalaridan foydalaniladi.Tok o‘tkazuvchi simlardan kamida uchtasi uchrashadigan nuqta tugun deyiladi. Tugunga kiruvchi tok yo‘nalishini musbat, chiquvchi tok yo‘nalishini manfi y deb qabul qilinadi .
Tarmoqlangan zanjirlarda har doim tok yo‘nalishi bo‘yicha bir qancha berk yo‘llarni ajratib olish mumkin. Bunday berk yo‘llar kontur deb ataladi. Ajratib olingan konturning turli qismlarida turlicha tok o‘tishi mumkin. 8.6-rasmda oddiy tarmoqlangan zanjir keltirilgan.
Bunday ulanish tashqi qarshilik, ichki qarshilikdan ko‘p marta katta bo‘lganida samarasi yuqori bo‘ladi. Darhaqiqat, R>>nr bo‘lganda, formuladagi nr ni R ga nisbatan hisobga olmasa ham bo‘ladi
Krixgofni 1-qonuni. Tugunga ulangan 0ⸯtkazgichlar orqali kiruvchi va undan chiquvchi toklarning algebraik yigⸯindisi noiga teng;
I1+I2+I3+...In=0
|
| |
