6-mavzu: yarimo‘tkazgichlarda kontakt hodisalari yarimo‘tkazgich diodlar. Diodlar




Download 0.78 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/16
Sana21.10.2022
Hajmi0.78 Mb.
#27677
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16
Bog'liq
6-Ma\'ruza (El&Sxema1 Sirtki ta\'lim uchun)
2-lekciya, 14-leciya, 12-lekciya, 5-Ma\'ruza (El&Sxema1 Sirtki ta\'lim uchun), Abu Ali ibn Sino, Ижроия орган аъзолари руйхати, Кузатув кенгаш аъзолари руйхати(1), 143994141, Ziyatov Ulug`bek 2003, ot kishnagan oqshom, 8-маъруза (1), ТАРИХ ФАНИ, O‘RQ-788 08.08.2022, Axborotni eng kichik o‘lchov birligi qaysi javobda to‘g‘ri beril
Elektr teshilish mexanizmi ikki xil tabiatga ega: ko‘chkili va tunnel. 
Ko‘chkili teshilish. Elektron yoki kovak yarimo‘tkazgich atomi bilan to‘qnashib uni 
ionlashtiradi. Buning uchun u elektr maydon ta’sirida erkin yugurish uzunligida 
yarimo‘tkazgichning taqiqlangan zonasi energiyasidan katta energiya olib ulgurgan bo‘lishi lozim.
Zaryad tashuvchi elektr maydon ta’sirida yetarli kinetik energiya to‘plagandan so‘ng, atom 
bilan to‘qnashadi va undan valent elektronni urib chiqarib o‘tkazuvchanlik zonasiga o‘tkazadi. 
Zarba natijasida generatsiyalangan elektron – kovak juftlik ham maydon ta’sirida to‘qnashganda 
ionlashtirish jarayonida ishtirok etadi. Jarayon ko‘chkisimon ortadi va teskari tokning keskin 
ortishiga olib keladi. p-n o‘tishdan ketayotgan n
2
zaryad tashuvchilarni o‘tishga kirayotgan n
1
zaryad tashuvchilar soniga nisbati ko‘chkili ko‘payish koeffitsiyenti 
1
2
n
n
M

deb ataladi. Uni 
baholash uchun quyidagi approksimatsiyadan foydalaniladi: 
m
ТЕШ
ТЕС
U
U
M








1
1
Bu yerda m – yarimo‘tkazgich materialiga va baza soha turiga bog‘liq parametr, – kremniy vа
– germaniy uchun m =5, pkremniy va n – germaniy uchun m =3. 


p-n o‘tishdagi elektr maydon kuchlanganligining o‘rtacha qiymati 
l
U
E
ТЕСК
/


Ko‘chkili teshilish kuchlanishi U
TESH 
qiymati yarimo‘tkazgich taqiqlangan zona kengligi ortishi 
va kiritmalar konsentratsiyasi kamayishi bilan ortib boradi. Amalda teshilish rejimida p-n o‘tish 
teskari tokining teskari kuchlanish bilan quyidagi empirik bog‘liqligidan foydalaniladi: 
в
ТЕШ
ТЕСК
ТЕСК
U
U
I
I








1
0

Turli yarimo‘tkazgich materiallar uchun в=2÷6. 
Ko‘chkili teshilishda М va I
TESK
larning U
TESK
ga bog‘liqligi 6.2-rasmda keltirilgan. 

Download 0.78 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




Download 0.78 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



6-mavzu: yarimo‘tkazgichlarda kontakt hodisalari yarimo‘tkazgich diodlar. Diodlar

Download 0.78 Mb.
Pdf ko'rish