6-SINF GEOGRAFIYA 1-5-mavzular
1. Havo tarkibidagi suv bug’lari geografik qobiqning qaysi tarkibiy qismining elementi hisoblanadi?
A) litosfera B) biosfera C) atmosfera D) gidrosfera
2. Quyosh sistemasi shakllanganligiga qancha vaqt bo’ldi?
A) 5 mlrd yil B) 4,6 mlrd yil C) 4,0 mlrd yil D) 4-3,5 mlrd yil
3. Tabiatdagi qaysi hodisa fasliy ritmiklikka sabab bo’ladi ?
A) Yerning o’z o’qi
atrofida aylanishi
B) Kun va tunni almashinishi
C) Qor va mzularning erishi
D)Yerni
quyosh atrofida aylanishi
4. Quruqlikda ekvatordan qutbiy kengliklar tomon tabiat komplekslarining birin ketin almashinishi
A) balandlik mintaqalanishi B) sektorlik C) hududiylik D) zonallik
5. Proterozoy PR erasidagi asosiy o’zgarishlarni belgilang?
A) Hozirgi keksa tog’lar paydo bo’ladi B) yashil suvo’tlar, bakteriyalar rivojlanadi
C) Bahaybat dinozavrlar paydo bo’ladi D) bir necha burmalanishlar bo’ladi
6. Yerda hayot qancha yil muqaddam paydo bo’lgan bo’lsada,ular o’ta oddiy organizmlardan tashkil topganligi uchun
geografik qobiqning rivojlanishiga sezilarli ta’sir etmagan?
A) 3,8-3,4 mlrd yil B) 3,8-3,5 mlrd yil
C) 4,6-4,0 mlrd yil D) 4,6-3,8mlrd yil
7. Maktab o’quv globusi mashtabini aniqlang?
A) 1: 53 000 000 B) 1:60 000 000
C) 1: 40 000 000 D) 1:35 000 000
8. Yer qobig’ining tuzilishi, tabiat zonalari, iqlim xaritalari qanday xairataga misol bo’la oladi?
A) kompleks B) umumgeografik
C) mavzuli D) sxematik
9. Quyidagilardan qaysi qatorda okeanlaming kichik qismlari keltirilmagan?
A) daryolar B) dengiz
C) qo’ltiq D) bo’g’izlar
10. Ko’p olimlar geografik qobiqning yuqori chegarasini troposferaning yuqori qismidan o'tkazishadi
va uning qalinligini qancha
deb hisoblashadi?
A) 30-40 km B) 30-35 km
C) 10-20 km D) 25-40 km
11. Geografik qobiqning (o‘ziga xos bo‘lgan) uchinchi xususiyati qaysi javobda to‘g‘ri berilgan?
A) atmosferada modda va energiya almashinish jarayonining bo‘lib turishi
B) litosfera, gidrosfera, atmosfera, biosferaning doimiy ravishda o‘zaro aloqadorlikda bo‘lishi va bir-biriga ta’sir etishi
C) geografik qobiqda organik hayotning, jumladan, insoniyat jamiyatining mavjudligi
D) litosferada sodir bo‘layotgan barcha jarayonlarning asosiy qismi Quyosh energiyasi va yerning ichki energiyasi ta’sirida vujudga
kelishi
12. Qaysi javobda geografik atlasga to‘g‘ri ta’rif berilgan?
A) hududlarning umumiy ko‘rinishi va geografik xususiyatlarini aniq va mukammal, kompleks sifatida tasvirlangan to‘plamiga
aytiladi
B) yagona dastur asosida bir butun asar sifatida bajarilgan geografik xaritalarning tizimli to‘plamiga aytiladi
C) Yerning tashqi qiyofasini hamda uning yirik qismlari nisbatini eng to‘g‘ri va ko‘rgazmali
qilib tasvirlashga aytiladi
D) hududlarning bir xil masshtabli va mazmunli, lekin har xil maqsadli xaritalarni bir-biriga taqqoslab yaqqol ko‘rinish hosil
qilinishiga aytiladi
13. Atmosfera, gidrosfera, biosfera qaysi davr oralig'ida shakllangan?
A) 5-4,6 mlrd vil avval B) 5,4-5 mlrd yil
avval
C) 4-3,5 mlrd yil avval D) 4,6-4 mlrd yil avval
14. Yerning sharsimonligi oqibatida yer yuziga quyosh nurining bir tekisda tushmay ekvatordan qutblarga tomon kamayib borishi
qaysi qonuniyatga sabab bo’ladi?
A) vektorlik B) sektorlik
C) hududiylik D) zonallik
15. Geografik qobiqda sodir bo’layotgan barcha jarayonlarning kamroq qismi nimaning ta’sirida ro’y beradi?
A) Quyosh energiyasi B) Yerning ichki
energiyasi
C) yerning tashqi energiyasi D) gravitatsiya kuchi
16.
Qanday xaritalarda ayrim tabiat komponentlari nisbatan aniq va mukammal tasvirlanadi?
A) kompleks B) umumgeografik
C) mavzuli D) sxematik
17. Joy plani tuzishda qanday masshtabdan foydalaniladi?
A) 1:1000 B) 1:50000
C) 1:5000 D) 1:7000
18. Geografik qobiqni gorizontal tuzilishi deganda nimani tushinish lozim ?
A) geografik qobiqni tarkibiy qismlarining balandlik bo’ylab joylashgan holatini
B) tabiat komplekslarining kenglik va uzunlik bo’ylab tarqalishi va almashinib kelishi
C) iqlim mintaqalari, tabiat zonalarining alamshib kelishi
D) atmosfera va Dunyo okeanidagi suvning harakatida va litosferadagi vulqonlar harakati
19. Qirg’oq chizig’i nima?
A) okean bilan quruqlik yuzasi tutashgan chegara B) okean yoki dengiz yuzasi bilan quruqlik yuzasi
tutashgan chegara
C) okean bilan orollar yuzasi tutashgan chegara D) okean bilan yarim orollar yuzasi tutashgan chegara
20. O’rta masshtabli xaritani belgilang?
A) 1:100000 B) 1:250000
C) 1:180000 D) 1:150000
21. Maqsadiga ko‘ra, xaritalarni qanday turlarga bo’lish mumkin?
A) o‘quv, ilmiy, turistik, targ‘ ibot-tashviqot B) materiklar va okeanlar, tabiiy o‘lkalar
C) umumgeografik va mavzuli D) yirik, o’rta, mayda
22. Geografik qobiqni gorizontal tuzilishiga yaqqol misol qaysi qatorda keltirilgan?
A) balandlik mintaqalanishi B) tabiat zonalari
C) bir butunlik D) davriylik va ritmiklik
23. Atmosferadagi namning to’liq yangilanishiga qancha vaqt kerak bo’ladi?
A) 3000 kun B) 15 kun
C) 10 kun D) 17 kun
24. Qaysi davrda organizmlar taraqqiy etgan?
A) nobigeon B) antopogen
C) biogen D) nobiogen va antropogen
25. Quyidagi qaysi erada quruqlikda organizmlar, ayniqsa, o‘simliklar rivojlangan?
A) arxey B) paleozoy
C) mezozoy D) kaynozoy
26. Geografik qobiqning tuzilishida nima muhim rol o'ynaydi?
A) quyosh energiyasi B) yerning ichki energiyasi
B) yerning ichki kuchlari D) modda va energiya almashinuvi
27. Martin Bexaym yasagan globusda quyidagi qaysi qit’a tasvirlangan?
A) Antarktida B) Avstraliya
C) Amerika D) Afrika E) A,B,C
28. Geografik qobiqning quyi chegarasi qayerga to’g’ri keladi?
A) yer yuzasiga B) dengiz sayozligiga
C) astonosfera qatlamiga D) g’ovak jinslarning tag qismiga
29. Qaysi bosqichda geografik qobiqning asosi
tarkib topadi, ya’ni litosfera, atmosfera va gidrosfera shakllanadi?
A) nobiogen B) biogen
C) antropogen D) kimmeriy
30
. Paleozoy PZ erasi davralarini tartib bilan joylashtiring?
1) O Ordovik; 2) Cm Kembriy; 3) S Silur; 4) Perm 5) D Devon 6) Toshko’mir
A) 2,3,5,4,1,6 B) 2,4,3,1,5,6
C) 2,1,3,5,6,4 D) 4,3,1,6,2,5
31.Butun yer sharini tasvirlagan birinchi mukammalroq globusni kim yasagan?
A) Abu Rayhon Beruniy B) Hoji Yusuf Hay’atiy
C) Martin Bexaym D) Merkator
32.Quyidagilardan geografik qobiqning umumiy qonuniyatlariga kirmaydigan qatorni belgilang.
A)Bir butunlik B) Geografik zonalik
C) Hududiylik D) t.j.y
33.Yerning tashqi qobiqlari paydo bo’lganiga qancha vaqt bo’ldi?
A) 5 mlrd yil B) 4—3,5 mlrd yil
C) 4,6—4,0 mlrd yil D) 4,6 mlrd yil
34. Quyidagilardan qaysi biri Mezozoy erasining davrlariga xos emas.
A)Trias B)Bo’r
C) Perm D)Yura
35. Yagona dastur asosida bir butunlik (yaxlit,bo’linmas) asar sifatida bajarilgan geografik xaritalarning tizimli to’plamiga nima
deyiladi?
A) Kompleks xarita B) Geografik atlas
C) Geografik xarita D) Geografik globus
36.Samarqanddagi madaniyat va san’at tarixi muzeyida saqlanayotgan globusni kim yasagan?
A) Abu Rayhon Beruniy B) Hoji Yusuf Hay’atiy
C) Martin Bexaym D) Merkator
37.Quyidagilarda qaysi shaxs “O’zbek Magellani” nomi bilan mashhur bo’lgan?
A) I.Y.Oshev B) H.Hasanov
C) Martin Bexaym D) Merkator
38. Dunyo okeanining materiklar oralig’idagi qismiga nima deyiladi?
A) Okean B) Bo’g’iz
C) Qo’ltiq D)Dengiz
39. Nechanchi yilda Merkator tomonidan xaritalar to’plamiga “Atlas” nomi taklif etildi?
A) 1492-yil B) 1595-yil
C) 1886-yil D) 1984-yil
