9- sinflar uchun

1. Qaysi kimyoviy element hayvon hujayralarida biologik katalizatorlar tarkibida biokimyoviy reaksiyalarni tezlashtiradi?

A) Ca B) Mg C) Fe D) P
2. Mikroskopning ko'rish kuchi qanday aniqlanadi?

A) ikki nuqtani farq qilish uchun zarur bo'lgan maksimum masofa bilan

B) ikki nuqtani farq qilish uchun zarur bo'lgan minimum masofa bilan

C) obyektiv va okulyardagi sonlarning ko'paytmasi bilan

D) obyektiv va okulyardagi sonlarning yig'indisi bilan
3. Mikroskop ko'rish kuchining chegarasi nimaga teng?

A) yorug'lik to'lqin uzunligining yarmiga

B) yorug'lik to'lqin uzunligining 1/3 qismiga

C) obyektiv bilan preparat orasidagi masofaga

D) obyektiv va okulyardagi sonlarning ayirmasiga
4. Qanday organizmlarda DNK sitoplazmada joylashgan bo'lib membrana bilan o'ralmagan?

A) prokariot B) eukariot

C) vertitsill
5. Faqat prokariot hujayrada uchraydigan organoid qanday nomlanadi?

A) plazmida B) mezosoma

C) hivchin D) valcuol
6. Qaysi organizmlarning DNKlari oqsillar bilan birga komplekslar hosil qilmaydi?

A) achitqi B) vertitsill

C) bakteriya D) zamburug'
7. Nerv hujayralarida hosil bo'ladigan qo'zg'alishlarning o'tishi qaysi kimyoviy elementlarga bog'liq?

A) Ma, K, CI B) Na, K, Ca

C) Fe, Mg, K D) Na,K, Fe
8. Qaysi element jinsiy gormonlarning faolligini oshiradi?

A) Ca B) Zn C) Fe D) Na

A) Fe B) Zn C) Mg D) Na

A) muskul B) nerv

C) suyak D) epiteliy
11. Organik birikmalar tirik organizmlar hujayrasining necha foizini tashkil qiladi?

A) 20-30 B) 50-80

C) 10-15 D) 40-45
12. Kichik molekulali oddiy organik birikmalar nima deb ataladi?

A) aminokislota B) monomer

C) makromolekula D) ferment
13. Biopolimerlar qatoriga xos bo'lmagan moddalar keltirilgan javobni toping.

A) kletchatka, oqsil, DNK

B) Icraxmal, kletchatka, oqsil

C) DNK, RNK, oqsil

D) glukoza, glitserin, yog'
14. Organizmdagi eng muhim biopolimerlar qaysilar?

A) oqsil, nuklein kislotalar

B) yog', oqsil

C) kofermentlar, nuklein kislotalar

D) yog', nuklein kislotalar
15. Hujayrani energiya bilan ta'minlovchi biomolekulalarni aniqlang.

A) gormon, lipid B) lipid, uglevod

C) lipid, DNK D) ferment, uglevod
16. Oqsil uchun xos bo'lgan vazifalarni aniqlang.

A) qurilish, tashish

B) kataktik, energiya

C) zahira, himoya

D) berilganlarning barchasi
17. Yumaloq shaklga ega bo'lgan oqsilni belgilang.

A) gemoglobin

B) hayvon junidagi oqsil

C) odam sochidagi oqsil

D) ipak qurti ipagidagi oqsil
18. Tolasimon oqsil keltirilmagan javobni toping.

A) odam sochidagi oqsil

B) hayvon sochidagi oqsil

C) ipak qurti ipagidagi oqsil

D) gemoglobin
19. Organizmlarning qarishi nimaga bog'liq?

A) suvning kamayishiga

B) oqsillarning asta-sekin denaturatsiyaga uchrashiga

C) tuzlarning ko'payishiga

D) yog'laming ko'payishiga
20. Qaysi murakkab oqsil yadro hamda sitoplazmaning ajralmas qismi hisoblanadi?

A) lipoprotein B) nukleoprotein

C) xromoprotein D) glikoprotein
21. Qaysi oqsil xromoprotein guruhiga kiradi?

A) albumin B) globulin

C) gemoglobin D) fibrin
22. Eng muhim monosaxaridlarni belgilang.

A) riboza, saxaroza B) glukoza, fruktoza

C) glukoza, saxaroza D) glukoza, maltoza
23. Disaxaridlar guruhiga raos kelmaydigan moddani toping.

A) laktoza B) saxaroza

C) fruktoza D) maltoza
24. Xitin qanday modda hisoblanadi?

A) oqsil B) yog’

C) polisaxarid D) disaxarid
25. Umurtqali hayvonlarda qaysi modda issiqlikni saqlash vazifasini bajaradi?

A) yog’ B) uglevod

C) glikogen D) oqsil
26. 1 gr yog'ning to'liq parchalanishi natijasida qancha (kj) energiya ajralib chiqadi?

A) 17,6 B) 38,9 C) 9,3 D) 39,8

A) energiya B) ozuqa

C) suv D) ozuqa va energiya
24. Asalari uyalari qanday moddadan iborat?

A) selluloza B) xitin C) mum D) yog’

A) qurilish va himoya

B) transport

C) himoya

D) qurilish va transport
26. Tiroksin gormonining tarkibida uchraydigan aminokislotani belgilang.

A) treonin B) tirozin

C) triptofan D) glutamin
27. Oqsil molekulalarining o'lchami

qanday (nm)?

A) 15-20 B) 20-25 C) 5-10 D) 1-3
28. Assimilatsiya, bu — ...

A) plastik almashinuv

B) energiya almashinuvi

C) oddiy moddalarning parchalanishi

D) oqsilning parchalanishi
29. i-RNK nukleotidlarning ketma-ketligi qaysi modda molekulasidagi nukleotidlar ketma-ketligiga mos?

A) r-RNK B) DNK

C) ATF D) barchasiga
30. O'simlik yoki mikroorganizmlarning hujayralarida kechadigan anaerob nafas olish jarayoni nima deb ataladi?

A) fotosintez B) gidroliz

C) achish D) chirish
31. Barcha tirik organizmlar energiya olish turiga qarab qanday guruhlarga bo'linadi?

A) fototrof, xemotrof

B) avtotrof, geterotrof

C) avtotrof, saproht, parazit

D) fototrof, geterotrof
32. Qanday organizmlar energiya manbaidan foydalanish turiga qarab fototrof va xemotroflarga bo'linadi?

A) avtotrof B) geterotrof

C) saprofit D) parazit
33. Ma'lum fermentning ta'siri uchun zarur bo'lgan omilni belgilang.

A) koferment B) xoloferment

C) apoferment D) oqsil
34. Mitoxondriya tarkibidagi qanday moddaning mavjudligi ularni bo'linish yo'li bilan tezda ko'payishiga imkon yaratadi?

A) DNK B) DNK,RNK

C) oqsii D) DNK, oqsil
35. Transpiratsiya nima?

A) o'simliklardan suv bug'lanishi

B) moddalarning membrana orqa/i o'tishi

C) oqsil haqidagi axborotning DNKdan

i-RNKga ko'chirilishi

D) hayvonlaming migratsiyasi

A) kuzatish B) tarixiy

C) taqqoslash D) experimental
37. Jonsiz tabiatdagi jismlarga xos bo'lmagan xususiyatni belgilang.

A) oqsillar tiklanib turadi

B) tashqi muhit ta'sirida o'zining sifat ko'rsatkichlarini yo'qotadi

C) o'zgarishlarga uchraydi, yangi sifat belgilarni hosil qiladi

D) tashqi muhit bilan o'zaro ta'sir ularning yemirilishiga olib keladi
38. Tiriklikning qaysi xususiyati gomeostaz bilan bog'liq?

A) o’zini-o’zi idora etish

B) o’zini-o^lzi tiklash

C) o'sish va rivojlanish

D) qo'zg'aluvchanlik
39. Nima sababdan barcha tirik organizmlar ochiq tizim hisoblanadi?

A) tashqi muhit bilan moddalar, energiya va axborot almashuniviga ega

B) tashqi muhitdan organik moddalar olganligi uchun

C) o'z-o'zidan ko’payishi sababli

D) tashqi muhitga anorganik moddalarni ajratganligi uchun
40. ... tiriklikning tuzilish darajalarini tashkil qilmaydi.

1) molekula; 2) atom; 3) hujayra; 4) turkum;

5) to'qima; 6) sinf; 7) biosfera; 8) biogeosenoz; 9) avlod;

A) 2, 4, 6, 9 B) 1, 3, 5, 7, 8

C) 1, 2, 3, 4 D) 5,6, 7, 9
41. Hujayra tuzilish darajasiga ko'ra barcha tirik organizmlar ... bo'linadi.

A) virus va prokariotlarga

B) virus va eukariotlarga

C) faglar va zamburug'larga

D) bir va ko'p hujayralilarga
42. Bakteriyali filtrdan o'ta olish xususiyatiga ega bo'lgan tuzilmani aniqlang.

A) viruslar B) kokklar

C) achitqi zamburug'lar D) sianobakteriyalar
43. Qaysi organizmlarda gazli vakuolalar bo'ladi?

A) prokariotlarda B) zamburug'larda

C) viruslarda D) eukariotlarda
44. Kislorodsiz muhitda yashovchi bakteriyalarni aniqlang.

A) anaerob B) aerob

C) chirituvchi D) parazit
45. Qaysi ohm hujayrasiz hayot yo'qligi haqida fikr yuritgan?

A) R. Virxov B) YA. Purkinye

C) B. Broun D) M. Shleyden
46. Qaysi usul yordamida organoidlarning fazoviy uch o'lchamli tasvirlarini olish imkoniyati paydo bo'ldi?

A) elektron mikroskopiya

B) sitokimyo

C) sentrifugalash

D) yorug'lik mikroskopiyasi
47. Bakteriyalarning irsiy axboroti hujayraning qaysi qismi bilan bog'fiq va u qayerda joylashgan?

A) bitta aylana shakldagi DNK molekulasi bilan bog'liq, sitoplazmada joylashgan

B) ikkita aylana shakldagi DNK molekulasi bilan bog'liq, yadroda joylashgan

C) bitta ipsimon DNK molekulasi bilan bog'liq, sitoplazmada joylashgan

D) bir nechta uzun DNK va RNK molekulalari bilan bog'liq, tashqi membranada joylashgan
48. Amyobasimon shaklli hujayrani aniqlang.

A) leykotsit B) eritrotsit

C) gepatotsit D) trombotsit
49. Hujayra kiritmalarining organoidlardan farqini aniqlang.

A) hujayraning hayot faoliyati jarayonida goh paydo, goh yo'q bo'lib turadigan, sitoplazmaning doimiy bo'lmagan qismi

B) sitoplazmaning doimiy bo'lgan, malum vazifani bajaradigan qismi

C) yadroning doimiy qismi

D) sitoplazmatik membrananing o'simtalari
50. Bakteriofag nima?

A) bakteriyaning shakli

B) bakteriyalar chaqiruvcbi kasallik nomi

C) bakteriya virusi

D) bakteriyaninglto'payish. turi
51. O'z-o'zidan ko'paya oladigan organoidni aniqlang.

A) lizosoma B) ribosoma

C) sentriola D) golji majmuasi
52. Ikki silindr shaklidagi tanachalardan tashkil topgan organoidni belgilang.

A) ribosoma B) golji majmuasi

C) hujayra markazi D) lizosoma
53. Qaysi organizmlarda hujayra markazi bo'lmaydi?

A) viruslarda, baliqlarda

B) suvo'tlarda, bakteriyalarda

C) barcha nayvoniarda, ayrim o'simliklarda

D) sodda hayvonlarda, bakteriofaglarda
54. Xromatinning kimyoviy tarkibini aniqlang.

A) DNK, polisaxarid B) oqsil, pektin

C) DNK, oqsil D) nuklein kislota, murein
55. Xromosomaning spirallashmagan va zichlashmagan qismi qanday nomlanadi?

A) xromatin B) autosoma

C) xromatida D) sentromera
56. Xromosomaning shakli nimaga bog'liq';

A) sentrosomaga B) sentriolaga

C) xromatinga D) sentromeraga
57. Xromosomaning spirallashgan qismi ...

A) genetik nuqtai nazardan faol

B) genetik axborotni o'zgartirib turuvchi faol qismi

C) genetik nuqtai nazardan nofaol

D) genetik nuqtai nazardan nofaol va sust bo'yaladi
58. Qaysi organoidlar tarkibida DNK molekulasi bo'ladi?

A) lizosoma, mitoxondriya

B) ribosoma, mezosoma

C) xloroplast, mitoxondriya

D) leykoplast, endoplazmatik to'r
59. Hujayraning osmotik xususiyatlari qaysi organoidga bog'liq?

A) ribosoma B) lizosoma

C) vakuola D) mitoxondriya
60. O'simlik hujayralarining qobig'i qanday moddalardan tashkil topgan?

A) polisaxaridlardan

B) murakkab lipidlardan

C) monosaxaridlardan

D) oqsillardan
61. Suv molekulasining bir chekkasi kuchsiz musbat zaradga, ikkinchisi - manfiy zaradga ega bo'ladi. Bunday molekula qanday nomlanadi?

A) gidrofob B) gidrofil C) polimer D) dipol

A) oqsil, nuklein kislota, lipidlar

B) gormonlar, vitaminlar, fermentlar

C) oqsil, uglevod, nuklein kislota

D) lipidlar, vitaminlar, kofermentlar
63. Biopolimer qatoriga mansub bo'lmagan moddalarni aniqlang.

A) nuklein kislota B) oqsillar

C) lipidlar D) uglevodlar
64. Bajaradigan vazifasiga ko'ra organizmlardagi biopolimerlarni nechta guruhga bo'lish mumkin? A) 3 B) 2 C) 5 D) 7
65. Tuzilmalar hosil qiluvchi biopolimerlarni aniqlang.

A) polisaxaridlar va ayrim oqsillar

B) purin va pirimidin asoslari

C) nuklein kislotalar va lipidlar

D) uglevodlar va kofermentlar
66. Katalizatorlik yoki transport vazifasini bajaruvchi biopolimerlarni belgilang.

A) polisaxaridlar B) oqsillar

C) nuklein kislota D) lipidlar
67. Axborot saqlovchi, informatsion biopolimerlarni aniqlang.

A) polisaxaridlar B) oqsillar

C) nuklein kislota D) koferment
68. Hujayrani energiya bilan ta'minlovchi biomolekulalarni aniqlang.

A) polisaxaridlar va ayrim oqsillar

B) uglevodlar va lipidlar

C) nuklein kislota va vitaminlar

D) vitamin va gormonlar
69. O'simlik (1) va hayvon (2) hujayralarida qaysi organik birikmalar ko'p uchraydi?

a) uglevod; b) oqsil; c) koferment; d) nuklein

kislota

A) 1-a, 2-b B) 1-b, 2-a C) 1-a, 2-d D) 1-c, 2-d

A) oqsil B) nuklein kislota

C) gormon D) nukleoid
71. Har bir oqsil o'ziga xos ... ketma-ketligidan iborat bo'ladi.

A) nukleotidlar B) azotli asoslar

C) aminokislotalar D) polimerlar
72. Hujayradagi eruvchan oqsillar shakli jihatidan qanday oqsillarga misol bo'ladi?

A) tolasimon B) yulduzsimon

C) yumaloq D) donador
73. Qanday vazifalanii bajaruvchi oqsillar asosan yumaloq shaklli bo'ladi?

A) katalizatorlik, transport

B) himoya, gormonal

C) harakat, himoya

D) katalizatorlik, harakat
74. Qanday oqsillarni "oddiy" deyiladi?

A) shakli faqat tolasimon bo'lib, distillangan suvda eriydigan

B) faqat bitta karboksil guruhidan tashkil topgan

C) faqat aminokislotalardan tashkil topgan

D) albumin va globulinlardan tashkil topgan
75. Aminokislotalarning xossasini belgilang.

A) denaturatsiya B) degeneratsiya

C) reduplikatsiya D) amfoterlik
76. Oqsildagi aminokislotalar ketma-ketligi nimaga bog'liq?

A) ribosomalarning soniga

B) irsiy axborotga

C) fermentiaming turiga

D) t-RNKning antikodoniga
77. Qaysi birikma ikkilamchi strukturali oqsilga misol bo'la oladi?

A) kollagen B) mioglobin

C) gemoglobin D) insulin
78. Qaysi modda birlamchi strukturali oqsilga misol bo'ladi?

A) mioglobin B) kollagen

C) gemoglobin D) insulin
79. Oqsilning qaysi bog'lari saqlansa renaturatsiya kuzatiladi?

A) vodorod B) disulfid

C) peptid D) barchasi
80. Immunitetning hosil bo'lishi qanday organik moddaga bog'liq?

A) lipid B) uglerod

C) oqsil D) nuklein kislota
81. Sut (1), bug'doy doni (2) va qon (3) tarkibidagi oqsillarni aniqlang.

a) kazein; b) albumin; c) ferritin; d) gliadin;

e) glitsin; f) zein;

A) l-a,2-d,2-c B) 1-b, 2-d, 3-c

C) l-a,2-f,3-b D) 1-e, 2-f, 3-c
82. Oqsil tabiatli bo'lib, hujayraning o'zida sintezlanuvchi birikmani aniqlang.

A) enzim B) koferment

C) nukleozid D) plazmid
83. Monosaxaridlar keltirilgan qatorni aniqlang.

A) kraxmal, glikogen

B) riboza, dezoksiriboza

C) fruktoza, saxaroza

D) glukoza, xitin
84. Sellulozaning monomerini belgilang.

A) saxaroza B) laktoza C) riboza D) glukoza

a) xitin; b) glikogen; c) kraxmal; d) selluloza

A) l-d, 2-b, 3-c B) 1-c, 2-b, 3-a

C) l-d, 2-am,3-a D) 1-b, 2-d, 3-a

A) suv B) energiya

C) aminokislota D) berilganlaming barcbasi
87. O'simlik va hayvonlar mumlardan nima maqsadda foydalanadilar?

A) zahira B) suvni yuqtirmaslik

C) energiya D) suvni ko'p miqdorda shimish
88. Hasharotlar tashqi skeleti tarkibidagi polisaxaridni aniqlang.

A) glikogen B) selluloza

C) xitin D) glikokaliks
89. Dezoksiriboza tarkibi ribozadan nima bilan farqlanadi?

A) bir atom kislorod ortiqcbaligi bilan

B) tarkibida azot bo'lishi bilan

C) tarlkibida oltingugurt bo’lishi bilan

D) bir atom kislorod yetishmasligi bilan
90. Dezoksiriboza va riboza bir polinukleotid zanjirida…….

A) barobar uchraydi

B) gallanib turadi

C) bin ikkinchisining sintezida qatnashadi

D) bir vaqtda hech qachon uchramaydi
91. Adenin va guanin orasida nechta vodorod bog'lar hosil bo'ladi?

A) ikkita B) uchta

C) to'rtta D) uiar orasida bog'lar hosil bo'lmaydi
92. t-RNKning ikkilamchi strukturasi qanday shakliga ega?

A) tuxumsimon B) beda bargi

C) globulyar D) besh qirrali
93. t-RNK molekulasida qanday qismlarni ajratish mumkin?

A) antikodon, nukleozid

B) akseptor shohobcha, nukleozid, adaptorlik

C) antikodon, akseptor shohobcha

D) kodon, matritsa
94. Aminokislotalarni kodlamaydigan kodonlar qanday nomlanadi?

A) terminator B) antikodon

C) genom D) matritsa
95. Oqsil sintezining qaysi bosqichi yadroda amalga oshadi?

A) translatsiya B) transkripsiya

C) transdulcsiya D) transformatsiya
96. Glukozaning to'liq parchalanishi natijasida nechta molekula ATF sintezlanadi?

A) 36 B) 2 C) 38 D) 40

A) foton B) gidroliz C) fotoliz D) taksis

A) ribosoma terminator tripletga o'tganda

B) bir nechta ribosomalar bitta i-RNKga birikib olganda

C) t-RNK molekulasining kodoni i-RNKning antikodoniga mos kelmaganda

D) t-RNK yadrodan chiqqanda
99. Monoaminomonokarbon va diaminokislotalarni ko'rsating.

A) sistin, arginin B) glutamin, hzin

C) eniiaianin, gistidin D) tirozin, leysin
100. Diamino va dikarbon kislotalarni ko'rsating.

A) sistin, arginin B) lizin, glutamin

C) fenilalanin, gistidin D) tirozin, leysin
101. Aromatik va geterotsiklik aminokislotalarni ko'rsating.

A) sistin, arginin B) glutamin, lizin

C) fenilalanin, gistidin D) Jeysin, tirozin
102. Monoaminomonokarbon va aromatik aminokislotalarni ko'rsating.

A) sistin, arginin B) glutamin, lizin

C) fenilalanin, gistidin D) leysin, tirozin
103. 110 ta aminokislotadan iborat oqsil zanjirini sintezlashda necha molekula suv ajraladi?

A) 109 B) 110 C) 111 D) suv ajralmaydi

a) mioglobin; b) gemoglobin; c) keratin; d) kollagen; e) insulin

A) 1-a; 2-b; 3-c; 4-d, e

B) 1-e; 2-c, d; 3-a; 4-b

C) 1-b; 2-c; 3-d; 4-a, e

D) 1-a, b; 2-c; 3-d; 4-e

TAASGGATSS

A) 20 B) 22 C) 24 D) 25
106. Quyidagi jarayonlaming qaysi biri yadroda (1), qaysi biri sitoplazmada (2) amalga oshadi?

a) translatsiya; b) transkripsiya; c) reduplikatsiya A) 1-a, b; 2-c B) 1-a; 2-b, c

C) 1-b, c; 2-a D) 1-a, c; 2-b
107. Quyidagi kodonlarning ichidan terminator kodonlarni ajrating.

1) UAG; 2) UAS; 3) UAA; 4) UAU; 5) UGA;

6) UGS

A) 1,2,3 B) 1,4,5 C) 1,3,5 D) 4,5,6

A) UAA, UAG B) AGU, AGS

C) UAG, UGA D) UAA, UGA
109. Riboza qaysi birikmalar tarkibiga kiradi?

A) DNK, ATF B) RNK, ATF

C) DNK, adenin D) RNK, timin
110. Disulfid bog' qaysi aminokislota uchun xos?

A) serin B) sistein C) sistin D) glitsin

A) eritrotsit va leykotsitlar

B) biriktiruvchi to'qima hujayralari

C) leykotsitlar va ayrim biriktiruvchi to'qima hujayralari

D) nerv hujayralari
112. Hujayra ichiga moddalar membrana orqali qanday yo'l bilan kirishi mumkin?

A) poralar orqali

B) to'g'ridan-to'g'ri membrana orqali

C) pinotsitoz va fagotsitoz yo’li bilan

D) berilganlaming barchasi
113. Sitoplazmatik membrana to'qimada hujayralar o'rtasida aloqani qanday ta'minlaydi?

A) burma va o'simtalar hosil qiladi

B) yopishqoq modda ajratib chiqaradi

C) hujayralar o'rtasida tortish kuchini hosil qiladi

D) to'g'ri javob yo'q
114. Ribosoma tarkibida RNK va oqsil miqdori qanday nisbatda bo'ladi?

A) asosan RNK, kam miqdorda oqsil

B) asosan oqsil, kam miqdorda RNK

C) taxminan teng miqdorda RNK va oqsil

D) oqsil deyarli bo'lmaydi
115. Quyidagi oqsillardan qaysi biri albuminlarga kirmaydi?

A) tuxum oqsili B) qon tarkibidagi oqsillar

C) no'xat oqsili D) bug'doy oqsili
116. Maxsar o'simligi urug'ida qanday modda to'planadi?

A) oqsil B) uglevod C) moy D) yog'

A) timin B) ATF C) ADF D) AMF

A) metionin B) lizin

C) gistidin D) treonin
119. Tirik organizmlarga xos bo'lgan qo'zg'aluvchanlikni amalga oshirishni ta'minlaydigan ionlarni ko'rsating.

A) K⁺, Na⁺, Ca⁺² B) H₂PO₄^–, HP0₄ ^2-

A) moddalarning hujayralarda erishini ta'minlaydi

B) gidroliz reaksiyalarini amalga oshiradi

C) issiqlikni yaxshi o'tkazadi

D) hujayradagi qo'zg'aluvchanlikni amalga oshiradi
121. Hujayraning 98 foizini qaysi elementlar tashkil qiladi?

A) vodorod, kislorod, karbon, azot

B) suv, kislorod, vodorod, azot

C) suv, oltingugurt, fosfor, azot

D) vodorod, kislorod, karbon, azot, suv
122. Agar hujayrani tuzli eritmaga botirsak, hujayra tarkibidagi suv undan chiqa boshlaydi va hujayra tarangligi yo'qolib, burisha boshlaydi. Bu hodisa qanday nomlanadi?

A) plazmoliz B) deplazmoliz

C) turgor D) osmos
123. Hujayraning kimyoviy tarkibini va ularda sodir bo'ladigan kimyoviy jarayonlarni o'rganishga katta hissa qo'shgan o'zbek olimlarini ko'rsating.

A) YO.To'raqulov, B.Toshmuhamedov

B) S.N.Alhnuhamedov, V.V.Yaxontov

C) M.Muzaffarov, S.Asqarov

D) M.Mavloniy, M.Mirzayev
124. Biologiya fanining qaysi usulidan foydalanib har qanday biologik hodisalarni tasvirlash mumkin?

A) kuzatish B) taqqoslash

C) eksperimental D) tarixiy
125. Biologiya fanining qaysi usuli fizika va kimyo fanlarining ravnaqi tufayli XIX-XX asrlardan keng qoilanila boshlandi?

A) kuzatish B) taqqoslash

C) eksperimental D) tarixiy
126. Tiriklikning tuzilish darajalarini aniqlang.

1) molekula; 2) hujayra; 3) virus; 4) to'qima;

5) organ; 6) organizm; 7) prokariot;

8) populyatsiya; 9) biogeosenoz; 10) biotsenoz;

11) biosfera

A) 1, 2, 4, 5, 6, 8, 9, 11

B) 2, 3, 4, 5, 8, 10, 11

C) 1, 2, 3, 5, 6, 8, 10, 11

D) 3, 4, 7, 10, 11
127. Tiriklikning qaysi darajasida energiyani to'plash va taqsimlash (I), modda va energiyaning davriy aylanishi (II) kuzatiladi?

A) I biogeosenoz; II biosfera

B) I biotsenoz; II biosfera

C) I populyatsiya; II biogeosenoz

D) I populyatsiya; II biosfera
128. Tamaki mozaikasi virusi tuzilishini aniqlang.

A) oqsil qobiq, DNK

B) oqsil qobiq, RNK

C) lipid va oqsil qobiq, RNK

D) oqsil qobiq, RNK va DNK
129. Har bir eukariot hujayraning asosiy tarkibiy qismini aniqlang.

1) yadro; 2) kiritma; 3) organoidlar;

4) membrana; 5) sitoplazma

A) 1,4,5 B) 1,2,3 C) 1,3,4 D) 1,3,5

A) pinotsitoz D) ekzotsitoz

B) fagotsitoz C) endotsitoz
131. Barcha hujayralar tarkibida (I), ayrim turdagi hujayralarda (II) uchraydigan organoidlarni aniqlang.

1) mitoxondriya; 2) hujayra markazi; 3) Golji apparati; 4) miofibrilla; 5) ribosoma;

6) kiprikcha; 7) endoplazmatik to'r; 8) akrosoma

A) I. 1, 2, 3, 4, 5, 6; II. 7, 8

B) I. 1, 2, 3, 5, 7; II. 4, 6, 8

C) I. 4, 6, 8, 7; II. 1, 2, 3, 5

D) I. 1, 3, 5, 7; II. 2, 4, 6, 8
132. Qattiq zarrachalarning hujayraga kirish usulini aniqlang.

A) fagotsitoz B) pinotsitoz

C) osmos D) ekzotsitoz
133. Ko'k yashil suv o'tlarining po'sti (I), zamburug' (II) va bakteriyalar (III) qobiqlari qanday moddalardan iborat?

a) pektin; b) selluloza; c) glikogen; d) murein;

e) fikotsian; f) xitin

A) I a; II f; III d B) I d; II f; III b

C) I b; II d; III f D) I e; II f; III d
134. Barcha tirik organizmlaraing hujayralarida uchraydigan organoid ...

A) ribosoma B) yadro

C) mitoxondriya D) endoplazmatik to'r
135. Tirik organizm tarkibiga kiruvchi makroelementlar (I) va mikroelementlar (II) ni aniqlang.

1) Zn; 2) Ca; 3) Fe; 4) J; 5) Co; 6) Mo; 7) Cu;

8) Mg; 9)Cl

A) I - 2, 3, 8, 9; II - 1, 4, 5, 6, 7

B) I-l,4,5,6, 7; II-2,3,8,9

C) I-2,3, 7, 8, 9; II- 1,4,5,6

D) I-2,3,9;II-1,4,5,6, 7,8
136. Hujayradagi organik moddalar orasida miqdori va ahamiyati jihatidan birinchi o'rinni egallaydigan moddani aniqlang.

A) oqsil B) ATF C) lipid D) polisaxarid

A) 20% B) 14% C) 16% D) 10%

A) nukleoprotein B) lipoprotein

C) ghkoprotein D) glikolipid
139. Har qanday biologik hodisani tasvirlash, ta'riflash, turlarni aniqlashda biologiyaning qaysi ilmiy-tadqiqot usulidan foydalanilgan?

A) tarixiy B) kuzatish

C) eksperimental D) taqqoslash
140. Hujayra nazariyasiga asos solishda qaysi ilmiy-tadqiqot usulidan foydalanilgan?

A) tarixiy B) kuzatish

C) eksperimental D) taqqoslash
145. Bakteriofagning genomi bakteriya sitoplazmasiga tushadi, kapsid-chi?

A) profagga aylanadi B) sitoplazmaga o'tadi

C) tashqarida qoladi D) sporaga aylanadi
146. Bir necha turdagi to'qimalarning tuzilish va funksional yig'indisi nima?

A) organ B) hujayra

C) populyatsiya D) organizm
147. Viruslarga xos bo'lmagan xususiyatni aniqlang.

A) hujayradan tashqarida erkin va faol holatda uchramaydi

B) hujayra ichi paraziti

C) faqat hujayralarda yashaydi

D) hujayra tashqarisida ko'payish xususiyatiga ega
148. Tamaki mozaikasi virusining qismlari qaysilar?

A) oqsil qobig'i, RNK

B) oqsil qobig’i DNK

C) RNK li boshcha, yoqacha, dum ipchalar

D) DNK li boshcha, dum ipchalar, g'ilof, membrana
149. Hujayra markazi va mitotik ipchalari bo'lmagan organizmni belgilang.

A) meningokokk B) jigar qurti

C) gidra D) aslcarida
150. Hujayra markazi va mitotik ipchalarga ega bo'lgan organizmlar?

A) eukariotiar B) viruslar

C) bakteriyalar D) ko'k-yashii suvo'tlar
151. Ko'rish qobiliyati eng yuqori hisoblangan asbobni aniqlang.

A) shtativli lupa

B) yorug’lik mikroskopi

C) elektron mikroskop

D) barcha javoblar to'g'ri
152. Qaysi usul yordamida hujayraning organoidlarini ajratib olish mumkin?

A) sitokimyo

B) sentrifugalash

C) elektron mikroskopning elektron oqimlari

D) eksperimental tajriba
153. Eukariotlar guruhiga mansub bo'lmagan organizmlarni belgilang.

a) zamburug'lar; b) hayvonlar; c) o'simliklar;

d) bakteriyalar; e) sianobakteriyalar

A) a, d, e B) a, e C) a, b, c D) d, e

a) zamburug'lar; b) hayvonlar; c) o'simliklar;

d) bakteriyalar; e) sianobakteriyalar

A) a, d, e B) a, e C) a, b, c D) d, e

a) xrokokk; b) azot bakteriya; c) nostok;

d) tugunak bakteriya; e) parmeliya; f) achitqi

zamburug'i

A) a, b, c, d B) e, f

C) a, b, c, d, e, f D) a, c, e, f

a) xrokokk; b) azot bakteriya; c) nostok;

d) tugunak bakteriya; e) parmeliya; f) achitqi

zamburug'i

A) a, b, c, d B) e, f

C) a, b, c, d, e, f D) a, c, e, f

A) biofiltr B) bentos

C) plankton D) tallom
158. DNK molekulasi halqa shaklli bo'lgan organizmni belgilang.

A) spirogira B) amyoba

C) qo'ziqorin D) sil bakteriyasi
159. Bakteriyalarga xos bo'lmagan xususiyatni belgilang.

A) spora hosil qilish

B) ikkiga bo'linib ko'payish

C) xromosoma balqasimon DNKdan iborat

D) noqulay sharoitda sistaga aylanadi
160. Qaysi organizmlarning genlari "to'xtovsiz" ishlaydi?

A) o'simliklar B) zamburug'lar

C) prokariotlar D) hayvonlar
161. Qaysi organoidlar bakteriya hujayrasida bo'lmaydi?

a) ribosoma; b) plastida; c) mitoxondriya;

d) hujayra markazi; e) gazli vakuolalar

A) b, c, d B) a, b, d C) a, c, d D) a, e

a) ribosoma; b) plastida; c) mitoxondriya;

d) hujayra markazi; e) gazli vakuolalar

A) b, c, d B) a, b, d C) a, c, d D) a, e

A) sitoplazma, yadro, kiritma

B) hujayra qobig'i, sitoplazmatik membrana, yadro

C) hujayra qobig'i, sitoplazma, kiritma

D) sitoplazmatik membrana, sitoplazma, yadro
164. Hujayra membranasining tarkibida qanday biomolekulalar mavjud?

A) oqsil, nuklein kislota B) uglevod, lipid

C) lipid, oqsil D) lipid, nukleotid
165. Hujayra membranasiga xos xususiyatni aniqlang.

A) buferlik

B) amfoterlik

C) yarim o'tkazuvchanlik

D) qo'zg'aiuvchanlik
166. Ichki membranali organoidni aniqlang.

A) mitoxondriya B) Golji apparati

C) lizosoma D) vakuola
167. Membranasiz organoidni aniqlang.

A) ribosoma B) Golji apparati

C) lizosoma D) vakuola
168. Silliq endoplazmatik to'rning asosiy vazifasi nima?

A) lipid va uglevodlarni sintezlash

B) oqsillarni sintezlash

C) barcha biomolekulalarni sintezlash

D) oqsil, uglevod, nuklein kislota, yog'larni parchalash
169. Donador endoplazmatik to'rning asosiy vazifasi nima?

A) lipid va uglevodlarni sintezlash

B) oqsillarni sintezlash

C) barcha biomolekulalarni sintezlash

D) oqsil, uglevod, nuklein kislota, yog'larni parckalash
170. Lizosomaning asosiy vazifasi nima?

A) lipid va uglevodlarni sintezlash

B) oqsillarni sintezlash

C) barcha biomolekulalarni sintezlash

D) oqsil, uglevod, nuklein kislota, yog'larni parchalash

171. Qaysi organoidning ichki qismi oziqlarni parchalovchi fennentlar bilan to'lgan?

A) ribosoma B) Golji apparati

C) lizosoma D) xromoplast

A) ribosoma B) mezosoma

C) Golji apparati D) mitoxondriya
173. Endoplazmatik to'rlarda sintezlangan biomolekulalar qaysi organoidga tashiladi?

A) lizosomaga B) Golji apparatiga

C) ribosomaga D) plastidalarga
174. Mitoxondriyaga xos bo'lmagan xususiyatni belgilang.

A) ikki membranali

B) DNK molekulasiga ega

C) kristalarda fermentlar joylashgan

D) katta va kichik bo'laklardan iborat
175. Sitoskelet tuzilmalarining vazifalarini aniqlang.

a) hujayra shaklini aniqlaydi; b) hujayra joyining o'zgarishini ta'minlaydi; c) hujayra ichki tizimlarining harakatini ta'minlaydi;

d) hujayraning turgor holatini ta'minlaydi

A) a, b, c B) b, c, d C) a, b, d D) a, b, c, d

A) xloroplast B) xromoplast

C) xloroplast va xromoplast D) leykoplast
177. Qaysi organoidda kraxmal, oqsil zahira modda sifatida to'planadi?

A) leykoplast B) mitoxondriya

C) xromoplast D) sentrosoma
178. Prokariot hujayralar necha yil avval paydo bo'lgan deb taxmin qilinadi?

A) 3,5 mln. B) 3,5 mlrd.

C) 1,5 mlrd. D) 7-8 mlrd.
179. Eukariotlarning prokariotlardan kelib chiqqanligini qaysi gipotezalar tushuntiradi?

A) simbioz, invaginatsiya, ko'p genomli

B) simbioz, invaginatsiya

C) invaginatsiya, ko'p genomli

D) simbioz, ko'p genomli, panspermiya
180. Eukariotlarning prokariotlardan kelib chiqqanligini qaysi gipoteza tushuntirmaydi?

A) simbioz B) panspermiya

C) ko'p genomli D) invaginatsiya
181. Mikroelementlarga kirmaydigan qatorni belgilang.

A) K, B, Mg B) Zn, Cu, Ca

C) Co, Cu, F D) P,S,Fe
182. Mikroelementlar keltirilgan qatorni aniqlang.

A) K, B, Mg B) Zn, Cu, Ca

C) Co, Cu, F D) P, S, Fe
183. Qaysi elementlar hujayra massasining 98%ini tashkil qiladi?

A) vodorod, kislorod, uglerod, azot

B) vodorod, kislorod, uglevod, azot

C) kislorod, uglevod, natriy, kaliy

D) uglerod, azot, kaliy, kalsiy
184. Hujayraning buferlik xususiyati nimaga bog'liq?

A) oqsilning miqdoriga

B) tuzlarning aralashmasiga

C) suvning miqdoriga

D) barcha biopolimerlar aralashmasiga
185. Oqsil zanjiridagi aminokislotalar o'zaro qanday bog' bilan bog'lanadi?

A) vodorod B) efir C) peptid D) disulfid

A) antitana B) antigen

C) antitoksin D) antibioz
187. Insulin gormoni qanday tabiatli modda?

A) uglevod B) lipid C) oqsil D) nukleotid

A) irsiy belgilarni saqlash B) transport

C) himoya D) barakat
189. Ipak qurtining ipagidagi (1) va katalizatorlik vazifasini bajaruvchi (2) oqsillar qanday shaklga ega?

A) 1-yumaloq, 2-yumaloq

B) 1-tolasimon, 2-yumaloq

C) 1-tolasimon, 2-tolasimon

D) 1-yumaloq, 2-tolasimon
190. Oqsil tabiiy shaklining o'zgarishi nima deb ataladi?

A) reduplikatsiya B) renaturatsiya

C) denaiuratsiya D) degeneratsiya
191. DNKning ikki hissa ortishi nima deb ataladi?

A) reduplikatsiya B) renaturatsiya

C) denaturatsiya D) degeneratsiya
192. Qaysi biomolekulalar nuklein kislota tarkibida bo'lmaydi?

A) glukoza, aminokislota

B) riboza, dezoksiriboza

C) adenin, guanin

D) riboza, dezoksiriboza, azotli asoslar
193. Murakkab lipidlarni aniqlang.

A) lipoproteinlar, glikogen

B) steroidlar, gemoglobin

C) fosfolipidlar, glikolipidlar

D) fosfolipid, glikokaliks
194. Hujayraning qaysi qismlda DNK molekulasi uchraydi?

a) yadroda; b) sitoplazmada; c) lizosomada;

d) Golji apparatida; e) mitoxondriyada;

f) xloroplastlarda

A) a, b, c B) a, e, f C) d, e, f D) a, c, e
195. DNK molekulasida ... haqidagi axborot joylashgan.

A) uglevodlar sintezi

B) lipidlar sintezi

C) oqsillar sintezi

D) barcha biomolekulalar sintezi
196. DNKning tuzilishini kashf etgan olimlarni belgilang.

A) F.Krik, F. de Erell

B) J.Uotson, F.Krik

C) F.Misher, R.Frosh

D) F.Leffler, J.Uotson
197. Keltirilgan qaysi ma'lumotlar RNKga xos emas?

A) ikki zanjirli, tarkibida timin azot asosi mavjud

B) bir zanjirli

C) tarkibida uratsil azot asosi mavjud

D) oqsil sintezida ishtirok etadi
198. Modda almashinuvining dastlabki (1), oraliq (2) va oxirgi (3) bosqichlarini aniqlang.

a) oziq hazm bo'lishi; b) keraksiz mahsulotlarning tashqariga chiqarilishi;

c) hujayrada sodir bo'ladigan jarayonlar

A) 1-a; 2-c; 3-b B) 1-a; 2-b; 3-c

C) l-c;2-b;3-a D) 1-c; 2-a; 3-b
199. Sintez (1) va parchalanish (2) reaksiyalarida qanday jarayonlar kuzatiladi?

a) energiya sarflanadi; b) energiya ajraladi;

c) oddiy moddalardan murakkab moddalar hosil

bo'ladi; d) murakkab moddalardan oddiy

moddalar hosil bo'ladi

A) 1-b, c; 2-a, d B) 1-a, d; 2-b, c

C) 1-b, d; 2-a, c D) 1-a, c; 2-b, d
200. ATF tarkibida qanday azotli asos (1) va monosaxarid (2) boiadi?

a) adenin; b) guanin; c) glukoza; d) riboza;

e) dezoksiriboza; f) uratsil

A) l-a; 2-d B) 1-f; 2-e

C) 1-b; 2-c D) 1-a; 2-e
201. ATF tarkibidagi uchinchi fosfat kislotaning ajralishi natijasida qancha energiya ajraladi?

A) 17,6 kj B) 38,9 kj C) 40 kj D) 4,l kkal

A) glukozaning kislorodli sharoitda etil spirti, sut kislota va karbonat angidridgacha parchalanishi

B) glukozaning kislorodsiz sharoitda etil spirti va karbonat angidridgacha parchalanishi

C) etil spirti bilan karbonat angidrid isbtirokida disaxaridlarning sintezlanishi

D) glukozaning kislorodli sharoitda etil spirti va suvgacha parchalanishi
203. Fotosintezda hosil bo'lgan molekular kislorodning manbai nima?

A) C0₂ B) uglevod

C) suv D) xlorofil pigmenti
204. Anorganik moddalardan organik moddalarni sintez qilish qobiliyatiga ega bo'lmagan organizmlar nima deb ataladi?

A) fototroflar B) geterotrofar

C) avtotroflar D) xemotroflar
205. Amilaza fermenti kraxmalga qanday ta'sir ko'rsatadi?

A) glikogenga aylantiradi

B) suv va CO₂ gacha parchalaydi

C) sellulozaga aylantiradi

D) shakargacha parchalaydi
206. Bargning bir qismiga quyosh nurining ta'siri to'sib qo'yilsa, o'sha joyda ...

A) kraxmal hosil bo'lmaydi

B) kraxmal hosil bo'ladi

C) ATF sintezi kuchayadi

D) xlorofill sintezi kuchayadi
207. Tamaki mozaikasi virusining kimyoviy tarkibini ko'rsating.

1) oqsil; 2) DNK; 3) RNK; 4) ribosoma

A) 2 - 3 B) 1 - 3 C) 1 - 2 - 3 D) 1 - 2 - 3 - 4
208. Bakteriofaglar yordamida qanday kasalliklarni davolash mumkin?

1) qizilcha; 2) ensefalit; 3) ichburug'; 4) quturish; 5) vabo; 6) o'lat

A) 1,2,3,4 B) 2,3,4,5 C) 3,4,5 D) 3, 5, 6
209. Tuproq hosil bo'lish jarayonida qatnashuvchi organizm(lar)ni ko'rsating.

A) ko'k-yashil suvo'tlar

B) lishayniklar

C) ko'k-yashil suvo'tlar, lishayniklar

D) yashil va ko'k-yashil suvo'tlar
210. Gullamaydigan yuksak sporali o'simliklarni belgilang.

1) qirqquloq; 2) qirqbo'g'im; 3) yo'sin;

4) mamont daraxti

A) 1,2,3,4 B) 1,2,3 C) 1,2,4 D) 2,3,4

1) achitqi; 2) oq pupanak; 3) penitsill

A) 1 B) 1,2 C) 3 D) 2,3
212. Ko'p hujayrali zamburug’(lar)ni belgilang.

1) achitqi; 2) oq pupanak; 3) penitsill

A) 1 B) 1,2 C) 3 D) 2,3
213. Qaysi belgilariga ko'ra zamburug'lar tuban va yuksak zamburug'larga bo'linadi?

1) oziqlanish usuli; 2) yashash sharoiti; 3) nasi soni; 4) ko'payish tezligi; 5) mitseliy tuzilishi;

6) ko'payish usuli

A) 1, 2, 5 B) 2, 4, 5 C) 3, 5, 6 D) 5, 6

1) plaun; 2) nostok; 3) ulva; 4) nitella;

5) kladoniya; 6) parmeliya

A) 1, 2, 3, 4, 6 B) 1, 2, 3, 4, 5

C) 2, 3, 4, 5, 6 D) 1, 2, 4, 5, 6
215. Lishayniklar tarkibida qaysi guruh vitaminlari uchraydi?

A) yog'da eruvchi - C, B₆, B₁₂

B) suvda eruvchi - C, B₆, B₁₂

C) yog'da eruvchi - C, suvda eruvchi - B₆, B₂

D) yog'da eruvchi -B₆, B₁₂, suvda eruvchi - C
216. Saxaroza manba(lar)ini ko'rsating.

1) sut; 2) don; 3) qand lavlagi; 4) lishaynik

A) 1,3 B) 3 C) 3,4 D) 2
217. Tashqi muliit ta'sirlariga sodda hayvonlarning beradigan javob reaksiyasi ... orqali amalga oshiriladi.

A) oziq turini o'zgartirish

B) ko'payish tezligini o'zgartirish

C) harakatlanish

D) ayirish va ovqat hazm qilish tezligini o'zgartirish
218. Tayoqchasimon (a) va sharsimon (b) bakteriyalarni aniqlang.

1) meningokokk; 2) sil; 3) pichan; 4) stafilokokk A) a - 1, 2; b - 3, 4 B) a - 2, 3; b - 1, 4

C) a - 3, 4; b- 1,2 D) a - 2; b - 1, 3, 4
219. Bakteriya inembranasining vazifasini aniqlang.

A) moddalarni fagotsitoz usulida o'tkazish

B) hujayralarning aloqasini ta'minlash

C) sitoplazmani hujayra devoridan ajratish

D) oqsil sintezini amalga oshirish
220. Bakteriyalar qanday sharoitda sporalar hosil qiladi?

1) kunlar qisqarishi bilan; 2) muhitda modda almashinuvi mahsulotlari ko'p to'planganda;

3) ozuqa moddalari yetishmaganda; 4) quyosh nuri yetishmaganda

A) 1,2 B) 2,3 C) 3 B)3,4

A) lipid qavatining tashqi tomonidan botib kirgan

B) lipid qavatining ichki tomonidan botib kirgan

C) lipid qavatining tashqi va ichki tomonidan botib kirgan

D) Odd qavat lipid qatlamining orasida
222. Donador endoplazmatik to'r qaysi hujayralarda yaxshi rivojlangan?

A) yog' bezlarida

B) limfotsitlarda

C) jigar hujayrasida

D) bug'doy urug'ida
223. Hujayrada ribosomalar qayerda joylashishi mumkin?

1) yadroning ichki membranasida; 2) yadroning tashqi membranasida; 3) sitoplazmada;

4) donador endoplazmatik to'rda

A) 1, 2, 4 B) 2,3 C) 3, 4 D) 2, 3, 4

1) o'simliklar; 2) suvo'tlar; 3) bakteriyalar;

4) ko'k-yashil suvo'tlar; 5) yassi chuvalchanglar A) 1,2,5 B) 2,4,5 C) 2,3,4,5 D) 1,2,3,4
225. Sentriola devori nechta bog'lamdan iborat?

A) 3 B) 9 C) 18 D) 27

A) 3 B) 9 C) 18 D) 27

A) 3 B) 9 C) 18 D) 27

1) hujayralar o'rtasidagi aloqani ta'minlaydi;

2) hujayra shaklini aniqlaydi; 3) hujayra ichki tizimlarining harakatini ta'minlaydi; 4) hujayra joyining o'zgarishini ta'minlaydi

A) 1, 2, 3 B) 1, 3, 4 C) 2,3,4 D) 1, 4

A) DNK va oqsildan iborat

B) genetik axborotni nasldan naslgao'tkazishni faqat xromosomalarning yoyilgan qismidan amalga oshiradi

C) yoyilgan qismlar yorug'lik mikroskopida ko'rinmaydi

D) xromosomaning faqat spirallashgan qismlaridan axborotni nasldan-naslga o’tkazadi
229. Xromosoma yelkalarining uzunligi nimaga bog'liq?

A) sentromeraning joylashishiga

B) xromosomaning uzunligiga

C) birikish guruhlari soniga

D) xromosomalar soniga
230. Deplazmoliz hodisasi qachon ro'y beradi?

A) hujayra tuzh eritmaga botirilganda

B) hujayralar qizdirilganda

C) hujayra tuzli eritmadan toza suvga o'tkazilganda

D) hujayra bo'linishi tugaganda
231. Monomerga ega bo'lmagan biomolekulani ko'rsating.

A) oqsil B) nuklein kislota

C) uglevod D) lipid
232. Halqali (a) va halqasiz (b) aminokislotalarni aniqlang.

1) alanin; 2) fenilalanin; 3) treonin; 4) tirozin;

5) triptofan; 6) arginin

A) a- 1, 2, 3; b - 4, 5, 6

B) a- 2, 4, 6; b - 1, 3, 5

C) a- 2, 4, 5; b - 1, 3, 6

D) a-1, 3, 6; b-2, 4, 5
233. Quyidagi birikmalardan qaysi birining monomerlari glukoza hisoblanmaydi?

1) kraxmal; 2) albumin; 3) glikogen; 4) globulin;

5) selluloza

A) 1, 2, 3 B) 2,3 C) 2,4 D) 2, 3, 5

1) fosfolipid; 2) lipoprotein; 3) organik kislota;

4) mum; 5) glikolipid; 6) murein

A) 1,2,3,6 B) 1,2,4,6 C) 1,2,5 D) 3,4,6

1) xitin; 2) kraxmal; 3) saxaroza; 4) glikogen;

5) maltoza; 6) selluloza

A) 1,2,3 B) 4,5,6 C) 1,6 D) 2,4

1) xitin; 2) kraxmal; 3) saxaroza; 4) glikogen;

5) maltoza; 6) selluloza

A) 1,2,3 B) 4,5,6 C) 1,3,5,6 D) 2,4

A) i-RNK B) t-RNK

C) r-RNK D) hammasi qatnashadi
238. DNK (a) va RNK (b) tarkibidagi azotli asoslarni juftlab ko'rsating.

1) adenin; 2) ATF; 3) ADF; 4) guanin; 5) sitozin;

6) timin; 7) uratsil

A) a-l,2,4,5;b-l,3,4,5

B) a - 1, 2, 4, 5; b- 1,4, 5, 7

C) a-1, 4, 5, 6; b - 1, 4, 5, 6

D) a - 1, 4, 5, 6; b - 1,4, 5, 7
239. DNK tarkibiga kiruvchi guaninli nukleotid tarkibini aniqlang.

A) guanin-riboza-fosfat kislota qoldig'i

B) guanin-dezoksiriboza-fosfat kislota qoldig'i

C) guanin-maltoza-fosfat kislota qoldig'i

D) guanin-sitozin-fosfat kislota qoldig'i
240. RNK tarkibiga kiruvchi guaninli nukleotid tarkibini aniqlang.

A) guanin-riboza-fosfat kislota qoldig'i

B) guanin-dezoksiriboza-fosfat kislota qoldig'i

C) guanin-maltoza-fosfat kislota qoldig'i

D) guanin-sitozin-fosfat kislota qoldig'i
241. DNKning qaysi nukleotidlari o'rtasida vodorod bog'lari hosil bo'ladi va bog'larning soni nechta?

A) A va G (2), T va S (2)

B) AvaT(2),GvaS (2)

C) A va T (2), G va S (3)

D) A va S (3), G va T (3)
242. Agar DNKdagi qo'shni nukleotidlar orasidagi masofa 0,34 nm ekanligini hisobga olsak, 90 ta aminokislotadan iborat oqsilni kodlovchi DNK fragmentidagi nukleotidlar sonini va DNK uzunligini toping.

A) 270 ta, 91,8 nm B) 540 ta, 91,8 nm

C) 270 ta, 94 nm D) 90 ta, 91,8 nm
243. Agar DNK uzunligi 183,6 nm ga teng bo'lib, undagi qo'shni nukleotidlar orasidagi masofa 0,34 nm ga teng bo'lsa, ushbu DNK fragmentida nechta nukleotidlar bo'ladi va ular nechta aminokislotalarni kodlaydilar?

A) 540 ta, 180 ta B) 1080 ta, 180 ta

C) 536 ta, 1800 ta D) 5480 ta, 180 ta
244. 5 yilda odam o'rtacha qancha (tonna) O₂ va oziq o'zlashtiradi?

A) 1,5 B) 3,0 C) 6,0 D) 7,5

A) a - 430, b-50 B) a - 4800, b - 500

C) a - 4300, b - 500 D) a-500,b- 4300
246. Nechta triplet aminokislotalarni kodlashda ishtirok etadi?

A) 3 B) 20 C) 61 D) 64

A) 1 g oqsilning oksidlanishida

B) 1 g yog'ning oksidlanishida

C) ATFning ADFgacha parchalanishida

D) 1 molekula glukozaning parchalanishida
248. Hujayradagi ATF sintezida qatnashuvchi organoid(lar)ni belgilang.

1) mitoxondriya; 2) lizosoma; 3) xloroplast;

4) Golji majmuasi; 5) endoplazmatik to'r

A) 1 B) 2 C) 2,4,5 D) 1,3

A) 40 B) 50 C) 60 D) 70

1) C0₂ va H₂0; 2) sut kislota; 3) atseton;

4) atsetat kislota; 5) albumin

A) 1, 2, 3 B) 1, 2, 3, 4

C) 2, 3, 4 D) 2, 3, 4, 5
251. Glikoliz reaksiyalari natijasida qancha molekula ATF hosil bo'ladi?

A) 1 B) 2 C) 36 D) 38

A) a-6; b-12 B) a - 6; b - 18

C) a - 12; b - 18 D) a - 18; b - 6
253. Ovogenez (a) va spermatogenezda (b) hosil bo'luvchi gametar soni qancha?

A) a-4;b-4 B) a - 1; b - 4

C) a - 4; b - 1 D) a - 1; b - 1
254. Hujayraning doimiy bo'lmagan tuzilmalarini belgilang.

A) kiritma, lizosoma

B) granula, xloroplast

C) granula, vakuola

D) granula, mikronaycha
255. Viruslar qo'zg'atadigan kasalliklarni belgilang.

A) ensefalit, terlama B) qizilcha, quturish

C) qoqshol, gripp D) ensefalit, o'lat
256. Quyidagi qaysi gipoteza(lar) eukariot hujayraning bitta hujayradan kelib chiqqanligini isbotlaydi?

1) simbioz; 2) ko'p genomli; 3) panspermiya

A) 1, 3 B) 2 C) 3 D) 1, 2,3
257. Nima sababdan hujayra ichidagi harorat deyarli o'zgarmaydi?

A) suv katta issiqlik sig'imiga va issiqlikni yaxshi o'tkazish xususiyatiga ega bo'lganligi uchun

B) suv kichik issiqlik sig'imiga va issiqlikni yomon o'tkazish xususiyatiga ega bo'lganligi uchun

C) suv katta issiqlik sig'imiga va issiqlikni yomon o'tkazish xususiyatiga ega bo'lganligi uchun

D) suv kichik issiqlik sig'imiga va issiqlikni yaxshi o'tkazish xususiyatiga ega bo'lganligi uchun
258. Hosil qiluvchi biopolimerlarni belgilang.

A) polisaxarid, oqsil B) RNK, oqsil

C) yog', RNK D) DNK, oqsil
259. Quyidagilardan kichik molekulali organik moddalarni aniqlang.

1) gormon; 2) DNK; 3) xitin; 4) pigment;

5) kraxmal; 6) shakar; 7) aminokislota;

8) nukleotid; 9) RNK

A) 1, 4, 6, 7, 8 B) 1, 3, 4, 7, 8

C) 3, 4,6, 7, 9 D) 1, 2, 3, 5, 6

A) tirozin, triptofan B) gistidin, triptofan

C) fenilalanin, gistidin D) sistin, sistein
261. Osh tuzining kuchsiz eritmasida eriydigan oqsillar qanday ataladi va ularga nima misol bo'ladi?

A) albumin; bug'doy, no'xat oqsillari

B) globulin; tuxiun oqsih

C) globulin; qon tarkibidagi oqsil

D) albumin; qon tarkibidagi oqsil

262. Nuklein kislotalar qanday jarayonlarni amalga oshirishda faol ishtirok etadi?

A) irsiy belgilarni saqlash va nasldan-naslga o'tkazish, oqsillar biosintezi

B) irsiy belgilarni saqlash va nasldan naslga o'tkazish, uglevodlar biosintezi

C) irsiy belgilarni saqlash, yog' va oqsillarni parchalash

D) yog'iarni tashish, irsiy belgilarni nasldan naslga o'tkazish

1) gormon; 2) pigment; 3) vitamin; 4) antibiotik;

5) ATF

A) 1,3,5 B) 1,3,4 C) 3,4,5 D) 1,2,5

A) serin, arginin B) arginin, gistidin

C) prohn, vaiin D) asparat, metionin
265. Genetik kodning muhim xususiyatini belgilang.

A) unversallik

B) bitta triplet bitta aminokislotani kodlayli

C) bitta aminokislotani bir nechta triplet kodlaydi

D) berilganlarning barchasi
266. Aminokislota bilan triplet kodning mos kelishini qaysi modda belgilaydi?

A) i-RNK B) t-RNK

C) r-RNK D) DNK
267. 180 g glukozaning C, H, O atomlari orasidagi bog'larda to'plangan potensial energiyaning miqdori qancha (kJ) bo'ladi?

A) 200 B) 2600 C) 2800 D) 3000

A) issiqlik energiyasi sifatida tarqaladi

B) ATFning energiyaga boy fosfat bog'larida to'planadi

C) issiqlik energiyasi sifatida yutiladi

D) issiqlik energiyasi sifatida tarqaladi, AFTning fosfat bog'larida to'planadi
269. Mikroorganizmlardagi glikoliz jarayonida qanday moddalar hosil bo'ladi?

1) glitserin; 2) sulfat kislota; 3) atseton;

4) karbonat angidrid; 5) atsetat kislota; 6) sut kislota

A) 3,5 B) 2, 6 C) 4,6 D) 2, 4

A) 40 B) 60 C) 55 D) 10

A) sut kislota, spirt

B) glukoza, spirt

C) sut kislota, glukoza

D) pirouzum kislota, glukoza
272. Yumaloq (I), yulduzsimon (II), o'simtasimon (III), amyobasimon (IV) shaklga ega bo'lgan hujayralarni ajratib ko'rsating.

a) yog' hujayrasi; b) biriktiruvchi to'qima hujayralari; c) tuxum hujayra; d) nerv hujayrasi; e) leykotsitlar

A) I-a,c; II-b; III-d; IV-b,e

B) I-a,c; II-b; III-e; IV-d

C) I-c; II-b; III-a,d; IV-e

D) I-d; II-a,c; III-b; IV-e

A) kuzatish B) taqqoslasb

C) tarixiy D) experimental
274. Tiriklikning barcha xossalarini o'zida mujassamlashtirgan eng kichik birlikni toping. A) hujayra B) to'qima

C) organ D) biotsenoz

A) moddalar almashinuvi

B) ko'payish

C) o’zini-o’zi tiklash

D) o'sish va rivojlanish
276. Moddalar va energiyaning davriy aylanishi (1), dastlabki evolyutsion o'zgarishlar (2), energiyani to'plash va taqsimlash (3) jarayonlari tiriklikning qaysi darajalariga xos?

a) hujayra; b) populyatsiya; c) biogeosenoz;

d) molekula; e) biosfera

A) 1-e, 2-b, 3-c B) la, 2-b, 3-c

C) l-e,2-d, 3-a D) 1-b, 2-a, 3-c
277. Tamaki mozaikasi (1), bakteriofag (2) va hayvonlarda oqsil kasalligini qo'zg*atuvchi viruslar (3)ni kashf etgan olimlarni aniqlang.

a) F.Leffler; b) D.Ivanovskiy; c) F. de Erell;

d) Mak Klintok

A) l-b,2-c, 3-a B) 1-d, 2-b, 3-c

C) 1-c, 2-a, 3-b D) 1-b, 2-d, 3-c
278. Virus (I), bakteriya (II), zamburug' (III)lar qo'zg'atuvchi kasalliklarni aniqlang.

1) quturish; 2) qizilcha; 3) o'lat; 4) kuydirgi;

5) vilt; 6) zang kasalligi

A) I-1, 2; II-3, 4; III-5, 6

B) I-4, 6; II-l, 2; III-3, 5

C) I-1, 2; II-3, 5; III-4, 6

D) I-3, 4; II-4, 6, III-1, 2
279. Viruslarga (I) va bakteriyalarga (II) xos belgi hamda xossalarni aniqlang.

1) filtrdan o'ta oladi; 2) hujayra ichi paraziti;

3) hujayradan tashqarida erkin holatda uchramaydi va ko'payish xususiyatiga ega emas;

4) hujayradan tashqarida erkin va faol holatda uchraydi; 5) erkin ko'payish xususiyatiga ega;

6) yadrosiz organizm; 7) hayotning hujayrasiz shakli; 8) hayotning hujayraviy shakli;

9) tarkibida DNK va RNK mavjud; 10) tarkibida DNK yoki RNK bo'ladi

A) I-1,2,3, 7,10, II-4,5,6,8,9

B) I-4,5, 6,8,9, II- 1,2,3, 7, 10

C) I-1,2, 4,6, 8; II-3, 5, 7,9,10

D) I-1, 2, 3, 8, 9; II- 4, 5, 6, 7, 10

A) quyosb va kimyoviy

B) quyosh va mexanik

C) mexanik va issiqlik

D) kimyoviy va issiqlik
281. Ko'k-yashil suvo'tlarning bakteriyalarga o'xshashligi (I) va farqini (II) belgilang.

1) prokariot; 2) eukariot; 3) yadro va membranali

organoidlari yo'q; 4) hujayra po'sti mureindan

iborat; 5) hujayra po'sti pektindan iborat;

6) mitoxondriyasi mavjud; 7) erkin kislorod

ajratadi

C) I-2,6, II-4 D) I -1,6; II -2, 4

A) ossillatoriya B) kladofora

C) nostok D) ulotriks
283. Olimlar va ularning kashfiyotlarini mos ravishda juftlab bering.

1) YA.Purkinye; 2) A.Levenguk; 3) R.Virxov;

a) birinchi bo'lib hujayra nazariyasining qoidalarini taklif qilgan; b) eritrotsitlarni o'rgangan; c) hujayrasiz hayot yo'qligi va hujayra faqat hujayradan ko'payishini isbotlagan;

d) protoplazmani aniqlagan

A) 1-d, 2-b, 3-c B) 1-a, 2-b, 3-d

C) 1-b, 2-d, 3-b D) 1-c, 2-d, 3-a

A) hujayra mustaqil ravishda hayot kechirish xususiyatiga ega emas

B) barcha tirik organizmlar hujayradan tashkil topgan

C) hujayra hujayradan Ico'payadi

D) hujayra tirik organizmning tuzilishi va funksional birligi
285. Qaysi organizmlarda DNK halqasimon shaklda bo'hb, sitoplazmada joylashgan, membrana bilan o'ralmagan?

A) batsillalarda B) zamburug'larda

C) sodda hayvonlarda D) bakteriofaglarda
286. Bakteriyalarning hayot faoliyati jarayonlari bilan bog'liq fermentlar qayerda joylashadi?

A) sitoplazma bo'ylab tarqalgan yoki membranalarning ichki tomoniga birikkan

B) faqat sitoplazma bo'ylab tarqalgan

C) asosan vakuolalarda saqlanadi

D) inembrananing tashqi tomoniga birikkan holda joylashadi
287. Mikroorganizmlar hujayrasida zahira moddalar - polisaxaridlar, yog'lar, polifosfatlar to'planadi. Ularning ahamiyati nimada?

A) almashinuv jarayonlarida ishtirok etadi va hujayra hayotining davom etishiga imkon beradi

B) hujayraning meyoz yo'li bilan bo'linishini tezlashtiradi

C) hujayraning bo’linishini sekinlashtiradi

D) berilganlarning barchasi to'g'ri
288. Mikroorganizmlarning hujayrasidagi qaysi zahira moddalar energiyaning tashqi manbalari to'xtab qolganda almashinuv jarayonlarida ishtirok etib, hujayra hayotining davom etishiga imkon beradi?

A) yog'lar, polisaxaridlar, polifosfatlar

B) monosaxaridlar, vitaminlar, gormonlar

C) ayrim fermentlar, steroidlar, gormonlar

D) disaxaridlar, fikatsian pigmenti, oqsillar
289. Qaysi molekula asosida ribosoma tarkibidagi RNK hosil bo'ladi?

A) mitoxondriya va plastidadagi RNK molekulasi

B) mitoxondriyadagi DNK molekulasi

C) yadrodagi t-RNK molekulasi

D) yadrodagi DNK molekulasi
290. Haqiqiy jinsiy jarayon xos bo'lmagan, gametalar hosil qilmaydigan organizmni aniqlang.

A) qirqbo'g'imlar B) ulotriks

C) ossillatoriya D) zamburug'lar
291. Qaysi hodisada hujayra tarkibidagi suv tashqariga chiqib ketishi natijasida uning tarangligi yo'qoladi?

A) plazmoliz B) gidroliz

C) deplazmohz D) fotoliz
292. Deplazmoliz nima?

A) hujayra tarkibidagi suvning tashqariga chiqishi

B) plazmolizga uchragan hujayra tarangligining yo’qolishi

C) tarangligini yo'qotgan hujayraning avvalgi holatga qaytishi

D) quyosh nuri ta'sirida suvning parchalanishi
293. ATF molekulasining tarkibida azotli asos (1) va pentoza (2)ning qaysi turi bo'ladi?

A) 1-uratsil, 2-dezoksiriboza

B) 1-guanin, 2-riboza

C) 1-adenin, 2-riboza

D) 1-adenin, 2-dezoksiriboza
294. Energiya almashinuvi jarayonining tayyorgarlik davrida ajralgan energiya ...

A) issiqlik energiyasi sifatida tarqalib ketadi

B) ATF sifatida to'planadi

C) ADF sifatida to'planadi

D) NADF sifatida to'planadi
295. O'simliklarda, achitqi zamburug'larda, mikroorganizmlarda o'tadigan glikoliz jarayoniga xos umumiylikni aniqlang.

A) barcha hollarda bir molekula glukozaning parchalanishi ikki molekula ATFning hosil bo'lishi bilan boradi

B) umumiylik yo'q

C) barcha hollarda glikoliz mitoxondriyalarda sodir bo'ladi

D) barcha hollarda bir molekula glukozaning parchalanishi sut kislota va 36molekula ATFning hosil bo'lishi bilan boradi
296. Fotosintezda kuzatiladigan jarayon va uning ahamiyatini aniqlang.

a) yorug'lik energiyasining kimyoviy energiyaga aylanishi;

b) karbonat angidrid bilan suvdan organik birikma hosil bo'lishi;

c) sintezlangan anorganik birikmalar energiya manbai bo'lib xizmat qilishi;

d) atmosfera erkin kislorod bilan boyishi;

e) sintezlangan organik birikmalar organizmlar uclnm ozuqa va energiya manbai bo'lib xizmat qilishi;

f) quyosh energiyasi mexanik energiyaga aylanishi;

j) karbonat angidrid bilan kisloroddan organik birikma hosil bo'lishi

A) a, b, c, d B) a, b, d, e

C) c, d, e, f D) d,e,f,j

A) 10 B) 30 C) 18 D) 6

A) prokariot B) virus C) fag D) tufelka

A) ko'k-yashil suvo'tlar

B) bakteriyalar

C) zamburug'lar

D) lishayniklar
300. Bir va ko'p hujayrali organizmlar orasida turuvchi organizmlarni aniqlang.

A) zamburug'lar

B) koloniya hold a yashovchi o'simliklar

C) yo'sinlar

D) lishayniklar
301. Qaysi nazariya tufayli organizmlar bir xil morfologik asosga ega ekanligi isbotlandi?

A) hujayra nazariyasi

B) xromosoma nazariyasi

C) simbioz gipotezasi

D) invaginatsiya gipotezasi
302. Qizil qon hujayralarning og'irligi qancha?

A) 10^-9g B) 10^-8g C) 10^-6rng D) 10^-9 mg

A) lizosoma B) Golji majmuasi

C) ribosoma D) mitoxondriya
304. Qaysi organoidda monosaxarid va disaxaridlardan kraxmal hosil bo'ladi, oqsil va moylax to'planadi?

A) xloroplastlarda

B) leykoplastlarda

C) silliq endoplazmatik to'rda

D) donador endoplazmatik to'rda
305. Qaysi organoidning g'ovak membranalari hisobiga vakuolalar hosil bo'ladi?

A) endoplazmatik to'r

B) lizosoma

C) hujayra markazi

D) mitoxondriya
306. Katalizator yoki tashish vazifasini bajaruvchi (I), tuzilmalar hosil qiluvchi (II), axborot saqlovchi (III) biopolimerlarni aniqlang. a) lipid; b) oqsil; c) nuklein kislota; d) gormon; e) polisaxarid; f) aminokislota

A) I b; II b, e; III c

B) Id; IIe, b; IIIf

C) Ia; IIe; IIIb,c

D) Ie; II a, b; III d
307. Noto'g'ri fikrni toping.

A) o'simlik hujayralarida uglevodlar ko'p

B) hayvon hujayralarida nuklein kislotalar ko'p

C) viruslar oqsil va nuklein kislotalardan iborat

D) hayvon hujayralarida oqsillar, o'simlik hujayralarida uglevodlar ko'p
308. O'simlik va hayvonlar qaysi moddadan suvni yuqtirmaslik maqsadida foydalanadi?

A) yog' B) moy C) mum D) kraxmal

A) fosfolipid B) nukleoprotein

C) selluloza D) xitin
310. Organizmlarning yashashi, o'zini-o'zi yangilashi, o'ziga o'xshash nasi qoldirishi uchun zarur bo'lgan shartni aniqlang.

A) moddalar almashinuvi

B) assimilatsiya

C) dissimilatsiya

D) plastik almashinuv
311.Barcha tirik organizmlar energiyani olish turiga qarab qanday guruhlarga bo'linadi?

A) avtotrof, geterotrof B) avtotrof, fototrof C) aerob, anaerob D) saprofit, parazit

A) 270; 91,8 nm B) 540; 918 nm

C) 270; 30,6 nm D) 540; 91,8 nm
313. Qaysi hujayralar tarkibida silliq endoplazmatik to'r yaxshi rivojlangan?

1) yog' bezlari; 2) epiteliy; 3) jigar hujayralari;

A) 1,3,5 B) 2,4,5 C) 1,3,4 D) 1,2,3

A) lizosomadan

B) endoplazmatik to'rning g'ovak membranalaridan

C) Golji majmuasidan

D) plastidalardan
315.Axborot tashuvchi RNK tarkibida nukleotidlar quyidagi nisbatda uchraydi: guanin—31, uratsil-19, sitozin-21, adenin-29. Mazkur i-RNK molekulasi asosida uning sintezida ishtirok etgan DNK molekulasining tarkibidagi nukleotidlar miqdorini aniqlang.

A) T=48; A=48; G=52; S=52

B) T=29; A=19; G=21; S=31

C) T=29; A=29; G=31; S=31

D) T=19; A=29; G=21; S=31
316. DNK molekulasining tarkibida 3125 adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidi umumiy nukleotidlarning 25% tashkil qilsa, nukleotidlar orasi 0,34 nm bo'lsa, bu holda DNK uzunligi necha nanometr?

A) 4250 nm B) 2125 nm

C) 1062,5 nm D) 6250 nm
317. DNK molekulasi muayyan fragmentining uzunligi 33,32 nm, DNK moiekulasidagi nukleotidlar orasidagi masofa 0,34 nm ga teng. Ushbu DNK fragmentida nechta nukleotid bor? A) 196 B) 98 C) 89 D) 133
318. DNK molekulasining tarkibida 3125 adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidi umumiy nukleotidlarning 20%-ini tashkil qilsa, bu holda timin nukleotidining soni nechaga teng?

A) 3125 B) 6250 C) 4320 D) 9375

A) 1128 B) 1222 C) 2444 D) 2256

A) 4700 B) 3540 C) 2350 D) 13500

A) 2460 B) 615 C) 1230 D) 850

a) meduza; b) aktiniya; c) ulva; d) nitella;

e) plaun; f) yo'sin

A) a, b, e, f B) a, b, c, d

C) c, d, e, f D) a, b, c, d, e, f
324. Quyida berilgan olimlarni ularning kashfiyotlari bilan juftlab ko'rsating.

1. A.Levenguk; 2. B.Broun; 3. Ya.Purkinye;

4. M.Shleyden; 5. T.Shvann; 6. R.Virxov;

a) eritrotsitlami o'rgangan; b) yadroni aniqlagan; c) protoplazmani aniqlagan; d) hujayra nazariyasini yaratgan; e) hujayra hujayradan ko'payishini isbotlagan; f) hujayrasiz hayot yo'qligini aniqlagan

A) 1-a; 2-b; 3-c; 4-d; 5-d; 6-e, f

B) 1-a; 2-c; 3-b; 4-d; 5-e; 6-f

C) 1-a; 2-d; 3-c; 4-d; 5-f; 6-e

D) 1-a; 2-b; 3-d, e; 4-d; 5-c; 6-f

A) ribosomalarining bo'lmasligi

B) DNK oqsillar bilan komplekslar hosil qilmasligi

C) yadro membranasining bo'lmasligi

D) DNK oqsillar bilan komplekslar hosil qilganligi
326. K⁺ (1) va Na⁺ (2) ionlarining hujayra ichidagi miqdori uning tashqarisiga nisbatan qanday bo'ladi?

a) ko'p; b) kam; c) teng

A) 1-a; 2-c B) 1-a; 2-b C) 1-a; 2-a D) l-c;2-c
327. Qaysi hiijayralarda silliq endoplazmatik to'r ko'p bo'ladi?

A) yog' bezlarida

B) jigar hujayralarida

C) o'simlik urug'larida

D) barcha javoblar to 'g'ri
328. Mitoxondriyaning tashqi (1) va ichki (2) membranalari qanday tuzilishga ega?

a) silliq; b) donador; c) burmali; d) sisternalar hosil qiladi

A) 1-a; 2-c B) 1-b; 2-a C) 1-b; 2-d D) 1-a; 2-a
329. Anorganik moddalardan birlamchi uglevodlarni hosil qilishda ishtirok etuvchi organoidni belgilang.

A) hujayra markazi B) mitoxondriya

C) xloroplast D) lizosoma
330. Ko'payishning qaysi turi plastidalarga xos?

A) partenogenez B) ikkiga bo'linish

C) shizogoniya D) konyugatsiya
331. Halqasiz aminokislotalar qatoriga kirmaydiganlarini aniqlang.

A) gistidin, glitsin B) lizin, arginin

C) serin, valin D) gistidin, triptofan
332. Halqali aminokislotalar qatoriga kirmaydiganlarini aniqlang.

A) gistidin, triptofan B) serin, tirozin

C) alanin, valin D) fenilalanin, tirozin
333. Quyidagi qaysi jarayonlar fotosintezda kuzatiladi?

a) suv va CO₂ dan uglevodning sintezlanishi;

b) quyosh energiyasining kimyoviy energiyaga aylanishi; c) erkin 0₂nhig hosil bo'lishi; d) ATF sintezlanishi; e) uglevod va oqsillarning parchalanishi; f) quyosh energiyasining mexanik energiyaga aylanishi

A) a, b, c, d B) b, c, d, e

C) a, c, d, f D) c,d,e,f
334. Quyidagi qaysi jarayonlar fotosintezda kuzatilmaydi?

a) suv va CO₂ dan uglevodning sintezlanishi;

b) quyosh energiyasining kimyoviy energiyaga aylanishi; c) erkin 0₂ning hosil bo'lishi; d) ATF sintezlanishi; e) uglevod va oqsillarning parchalanishi; f) quyosh energiyasining mexanik energiyaga aylanishi

A) a, b, c, d B) c, d C) a, b D) e, f

1) xrokokk; 2) tugunak bakteriyasi; 3) qoqshol bakteriyasi; 4) ossillatoriya; 5) nostok;

6) kuydirgi bakteriyasi

A) a-l,2,3;b-4,5,6

B) a-l,3,4;b- 2,5,6

C) a-l,4,5;b-2,3,6

D) a - 2, 4, 5; b-1,3,6
336. Biosfera evolyutsiyasining birincbi bosqichi 3 milliard yillar oldiii boshlangan bo'lib, ... tugallandi.

A) paleozoy, kembriy bilan

B) paleozoy, ordovik bilan

C) paleozoy, sillur bilan

D) paleozoy, devon bilan
337. Tirik organizmlar ko'p miqdorda bo'r, ohak kabi jinslarni hosil qiladi, bu jarayon tirik moddaning biokimyoviy funksiyasining qaysi biriga kiradi?

A) gaz almashinishi

B) oksidlanish-qaytarilish

C) konsentratsiyalash

D) biokimyoviy
338. Atmosferada kislorodning konsentratsiyasi 3% ga yetganda, qaysi organizmlar kelib chiqdi?

A) hujayrasiz organizmlar

B) yadrosiz prokariotlar

C) bir hujayralilar

D) ko'p hujayralilar
339. Noosfera tushunchasi kim tomonidan va qachon fanga kiritilgan?

A) Vernadskiy, 1930-y.

B) E.Lerua, 1927-y.

C) A.Oparin, 1924-y

D) E.Zyuss, 1910-y.
340. Tirik moddalarning qaysi funksiyasi hisobiga cho'kma jinslar hosil bo'ladi?

A) biokimyoviy B) oksidlanish-qaytarilish

C) konsentratsiya D) gaz almashinish
341. Hayvonlarning muhit sharoiti o'zgarishiga moslanish mexanizmlaridan biri ...

A) metabolizm B) fototaksis

C) migratsiya D) fotoperiodizm
342. Nechta kimyoviy element biogen migratsiyada faol ishtirok etadi.

A) 39 B) 96 C) 40 D) 45

1) ^lH; 2) ³H; 3) ^l3C; 4) ¹²C; 5) ^l8O; 6) ¹⁶0

A) 1,3,5 B) 2,4,6 C) 3,4,5 D) 1,4,6
344. Quruqlikda o'simliklar biomassasi umumiy biomassaning ... foizini tashkil etadi.

A) 66 B) 87 C) 1 D) 99

C) Vilyams D) Zyuss

1) kislorod; 2) karbonat angidrid; 3) suv

a) 2 ming yii; b) 2 mln yil; c) 200 yil; d) 200-300

yil; e) 2000-3000 yil; f) 1 mln yil; g) 1 ming yil.

A) 1-f, 2-e, 3-g B) la, 2-d, 3-b

C) 1-d, 2-a, 3-g D) 1-c, 2-e, 3-d

A) organik moddalar kam bo’lgani uchun

B) faqat oddiy usulda ko'payganligi uchun

C) erkin chatishish imkoniyati bo'lmagani uchun

D) organizmlar soni kam bo'lgani uchun
348. Ekosistema tushunchasini fanga kiritgan olimni toping.

A) Zyuss B) V. Sukachyov

C) A. Tensli D) V. Vernadskiy
349. Tinimsiz ilmiy-texnik rivojlanish sharoitida ekologik tanglik kelib chiqishining oldini olish choralarini ishlab chiqadigan fan, bu - ...

A) noogenez B) noosfera

C) biosfera D) noogenika
350. Akseleratsiya so'zining ma'nosi nima?

A) o'sish B) rivojlanish

C) jadallashish D) o'zgarish
351. DNK replikatsiyasi hujayra siklining qaysi davrida kuzatiladi?

A) interfazaning sintezdan oldingi davrida

B) interfazaning sintezdan keyingi davrida

C) interfazaning sintez davrida

D) mitozning profaza davrida
352. DNK replikatsiyasi hujayralarning qaysi bo'linishlari oldidan kuzatiladi?

A) mitoz, meyoz B) faqat mitoz

C) faqat meyoz D) interkinez, meyoz
353. Spora ichida hujayra qaysi usul bilan bo'linadi?

A) meyoz B) mitoz

C) kopulyatsiya D) shizogoniya
354. Spermatozoidning qaysi qismida hujayra markazi va mitoxondriya joylashgan?

A) bo'yin B) bosh C) dum D) akrosoma

A) urug' hujayraning rivojlanishi

B) ko'payishning turi

C) ontogenezning turi

D) tuxum hujayraning rivojlanishi
356. Bargi va ildiz tugunaklari yordamida ko'payadigan o'simlikni ko'rsating.

A) gulsafsar B) terak

C) begoniya D) binafsha
357. Qaysi o'simlik qalamchalar va ildiz bachkilari yordamida ko'payadi?

A) gulsafsar B) terak

C) begoniya D) binafsha
358. Embrional rivojlanish davri tugagandan keyin bo'finmaydigan (I), butun umri davomida bo'linib ko'payadigan (II) hujayralarni aniqlang. a) suyak iligi; b) nerv; c) epidermis; d) ichak epiteliysi; e) eritrotsitlar

A) I a,b; II c, d, e B) I a,c,d; II b,e

C) Ia,b,c; II d, e D) I b, e; II a, c,d
359. Mitozning qaysi bosqichida har bir xromosomaning xromatidalari bir-biridan itarilib, faqat birlamchi belbog' bilangina birikkan bo’ladi?

A) metafaza B) profaza

C) anafaza D) telofaza
360. Mitozning qaysi bosqichida xromosomaning xromatidalarini birlashtirib turuvchi belbog' uziladi, xromatidalari mustaqil xromosomaga aylanadi?

A) profaza B) anafaza

C) telofaza D) metafaza
361. Hayoti davomida tinmasdan bo'linish xususiyatiga ega hujayralarni aniqlang.

A) suyak iligi, epidermis B) nerv, muskul

C) nerv, epidermis D) teri, muskul
362. Hujayraning bo'linishga tayyorgarlik davri qanday nomlanadi?

A) hayot sikli B) mitotik sikl

C) interfaza D) sitokinez
363. Bo'linishdan hosil bo'lgan yangi hujayraning nobud bo'lishigacha bo'lgan davri qanday nomlanadi?

A) hayot sikli B) meyotik sikl

C) interfaza D) sitokinez
364. Mitozda qanday bosqich kuzatilmaydi?

A) profaza B) metafaza

C) sitokinez D) interkinez
365. Interfazaning qaysi davrida hujayra markazining soni ikki hissa ortadi?

A) sintezdan oldin (G1)

B) sintez davrida (S)

C) sintezdan key in (G2)

D) barcha davrlarda
366. Tanasining bir necha bo'laklarga bo'linish yo'li bilan ko'payadigan ko'p hujayrali organizmni belgilang.

A) ignatanlilar B) xlorella

C) bezgak paraziti D) xlamidomonada
367. Kurtaklanish yo'li bilan ko'payadigan bir hujayrali organizmni belgilang.

A) gidra B) meduza

C) achitqi zamburug'i D) oq planariya
368.Tanasining ikkiga bo'linishi yo'li bilan ko'payadigan ko'p hajayrali organizmni belgilang.

A) evglena B) halqali chuvalchang

C) xlamidomonada D) triton
369.Shizogoniya yo'li bilan ko'paya olmaydigan organizmni belgilang.

A) aureliya B) xlorella

C) xlamidomonada D) bezgak paraziti
370. Regeneratsiya qaysi umurtqalilarga xos?

A) reptiliyalarga B) qushlarga

C) chuvalchanglarga D) nereidalarga
371. Gametalar qayerda rivojlanadi?

A) jinsiy hujayralarda B) zigotada

C) somatik hujayralarda D) jinsiy bezlarda
372. Qaysi jarayon profaza I da bo'lmaydi?

A) krossingover

B) konyugatsiya

C) xromosomalarning ekvatorda joylasbishi

D) yadrochalarning yo'qolishi
373. S.G.Navashin qanday hodisani kashf etgan?

A) qo'sh urug'lanish jarayonini

B) endospennning triploidligini

C) generativ hujayradan spermiylarning hosil bo'lishini

D) vegetativ hujayradan chang nayining rivojlanishini
374. M.S.Navashin qanday hodisani kashf etgan?

A) qo'sh urug^llanish jarayonini

B) endospermning triploidligini

C) generativ hujayradan spermiylarning hosil bo'lishini

D) vegetativ hujayradan chang nayining rivojlanishini
375. Qaysi organizmda o'sish butun umri davomida kuzatilmaydi?

A) jigar qurtida B) o'simliklarda

C) exinolcojycda D) ayrim molluskalarda
376. Embrionning ayrim qismlari va hujayralarining tuzilishi hamda vazifasi jihatdan bir-biridan farq qilishiga nima deyiladi?

A) gastrulyatsiya B) maydalanish

C) metamorfoz D) ixtisoslashish
377. Qaysi hayvonlarda mezoderma qavati bo'lmaydi?

A) jigar qurti, exinokokk

B) oq planariya, askarida

C) aktiniya, aureliya

D) molluska, suvarak
378. Qaysi hayvonlaxda mezodenna qavati bo'ladi?

A) jigar qurti, exinokokk

B) oq pianariya, nozema

C) aktiniya, qutb meduzasi

D) molluska, pohplar
379. O'zak organlarni belgilang.

a) nerv nayi; b) oshqozon; c) xorda; d) ichak

nayi; e) qon tomirlari; f) jabra

A) a, c, d B) b, e, f

C) a, b, c D) d,c, f
380. Qaysi organlar o'zak organlar hisoblanmaydi?

a) nerv nayi; b) oshqozon; c) xorda; d) ichak

nayi; e) qon tomirlari; f) jabra

A) a, c, d B) b, e, f

C) a, b, c D) d,c,f
381. Teri qoplami va lining hosilalari embrionning qaysi murtak qavatidan shakllanadi?

A) ektoderma B) endoderma

C) mezodenna D) blastoderma

382. Ichak epiteliysi embrionning qaysi murtak varaqasidan shakllanadi?

A) ektoderma B) endoderma

C) mezodenna D) blastoderma

A) ektoderma B) endoderma

C) mezodenna D) blastoderma
384. Qaysi organlar embrionning mezodenna qavatidan rivojlanmagan?

A) jigar, sezgi organlari

B) tog'ay, suyak

C) qon, limfa

D) ayirish, jinsiy organlar
385. Urug'langan tuxum hujayra maydalanishi natijasida hosil bo'ladigan hujayralar qanday ataladi?

A) blastomera B) blastula

C) gastrula D) zigota
386. Mitoxondriya kristalarida nima joylashgan?

A) fermentlar B) ribosomalar

C) DNK D) sentrosomalar
387. Krossingover jarayoni meyozning qaysi fazasida amalga oshadi?

A) profaza I B) profaza II

C) metafaza I D) metafaza II
388. Qaysi o'simlik ajratuvchi kurtaklar yordamida ko'payadi?

A) elodeya B) molodilo

C) binafsha D) shoyigul
389. Quyidagi o'simliklarni ko'payish usullari bo'yicha juftlab ko'rsating.

1) xilol; 2) molodilo; 3) elodeya; 4) g'umay;

a) ildizpoya; b) ajratuvchi kurtaklar; c) novda;

d) piyozbosh

A) 1-a, 2-b, 3-c, 4-a B) 1-a, 2-b, 3-c, 4-d

C) 1-d, 2-c, 3-b, 4-a D) 1-a, 2-c, 3-b, 4-a

A) tuxum hujayra B) spermatozoid

C) nostok D) bakteriya
391. Quyidagilardan qaysilari shakllangan spermatozoid tarkibiga kiradi?

1) yadro; 2) lizosoma; 3) akrosoma; 4) ribosoma; 5) mitoxondriya; 6) sentriol; 7) golji majmuasi A) 1, 3, 5, 6, 7 B) 1, 2, 3, 5, 6

C) 1, 3, 4, 6, 7 D) 1, 3, 4, 5, 6
392. Telofaza I bilan profaza II orasidagi hodisaga nima deyiladi?

A) ovogenez B) interkinez

C) kariokinez D) sitokinez
393. Gomologik xromosomalarning bir-biriga yopishib yonma-yon joylashish hodisasi nima deyiladi?

A) konyugatsiya B) krossingover

C) gomologiya D) avtomatiya
394. Hujayra bo'linishining qaysi bosqichida bo'linish urchug'i sentromeraga birikadi?

A) profaza B) anafaza

C) metafaza D) telofaza
395. Meyozning qaysi bosqichida gomologik xromosomalarning yelkalaxi bir-biridan aniq ajraladi, lekin xromatidlarga ajralmagan holda qutblarga tarqaladi?

A) profaza I B) anafaza I

C) anafaza II D) telofaza I
396. Gulli o'simlikaraing rivojlanish jarayonini tushunish va o'rganish uchun katta ahamiyatga ega bo'lgan kashfiyotlarni aniqlang.

A) qo'sh urug'lanish, endospermaning triploidligi

B) fotosintez, qo'sh urug'lanish

C) xemosintez, fotosintez

D) fotoperiodizm, qo'sh urug'lanish
397. Noto'g'ri fikrni toping.

A) Maydalanish ko'p hujayrali embrion — blastulaning bosil bo'hshi bilan tugallanadi.

B) Umurtqali hayvonlaming hammasida embrion varaqlar bir-biriga o'xshamaydi.

C) Mezoderma ekto- va endodermaning o'rtasida joylasbadi.

D) Umurtqali hayvonlaming hammasida murtak varaqlari bir-birga o'xshaydi.
398. Qaysi organizmlarda gastrulyatsiya hujayralarning migratsiyasi natijasida hosil bo'ladi?

A) lansetnik

B) amfibiyalar

C) kovakichlilar

D) qushlar, sudrahb yuruvchilar
399. Lansetnikda gastrula qanday hosil bo'ladi?

A) blastula devorining ichkariga botib kirishi hisobiga

B) blastida devorining qat-qat bo'lib joylashishi natijasida

C) blastula hujayralarining migratsiyasi natijasida

D) blastula devorining bo'rtib chiqishi hisobiga
400. Qaysi organizmlarda gastrulyatsiya blastula devorining qat-qat bo'lib joylashishi natijasida hosil bo'ladi?

A) lansetnik

B) amfibiyalar

C) kovakichlilar

D) qushlar, sudralib yuruvchilar
401. Noto'g'ri fikrni toping.

A) Assidiya qurtining tuzilishi ularning o'troq hayot kechiruvchi xordalilardan kelib chiqqanligidan dalolat beradi.

B) Assidiya qurtining tuzilishi ularning erkin hayot kechiruvchi xordaUlardan kelib chiqqanligidan dalolat beradi.

C) Assidiya lichinkasi suvda suzib yurib, keyin qattiq narsaga yopishib olib metamorfozga uchraydi.

D) Assidiya metamorfozining asosiy sababi — o'troq holatda hayot kechirishga o'tishi.
402. Qaysi bezning gormoni itbaliqning baqaga aylanishida muhim rol o'ynaydi?

A) gipofiz B) qalqonsimon

C) oshqozon osti D) ayrisimon
403. Embrionlaming o'xshashlik qonunini kim kashf etgan?

A) E.Gekkel, F.Myuller B) K.Ber

C) A.O.Kovalevskiy D) A.N.Seversev
404. Embrionning rivojlanish jarayonida belgilarning ajralishi nima deyiladi?

A) embrional induksiya

B) embrional divergensiya

C) umumiy degeneratsiya

D) idioadaptatsiya
405. Spermatogenezning yetilish davrida I meyozdan keyin hosil bo'lgan hujayra niina deb ataladi va uning tarkibidagi xromosoma miqdori qancha bo'ladi?

A) ikkilamchi spermatotsit, In

B) ikkilamchi spermatotsit, 2n

C) spermatida, In

D) birlamchi spermatotsit, In
406. Spermatogenezning yetilish davrida II meyozdan keyin hosil bo'lgan hujayra nima deb ataladi va uning tarkibidagi xromosoma miqdori qancha bo'ladi?

A) ikkilamchi spermatotsit, In

B) spermatida, 2n

C) spermatida, In

D) spermatozoid, In
407. Ovogenezning yetilish davrida I meyozdan keyin hosil bo'lgan hujayra nima deb ataladi va uning tarkibidagi xromosoma miqdori qancha bo'ladi?

A) ikkilamchi ovotsit, yo'naltiruvchi tanacha, In

B) birlamchi va ikkilamchi ovotsit, 2n

C) tuxum hujayra, In

D) ovogoniy, yo’naltiruvchi tanacha, 2n
408. Ovogenezning yetilish davrida II meyozdan keyin hosil bo'lgan hujayra nima deb ataladi va uning tarkibidagi xromosoma miqdori qancha bo'ladi?

A) ikkilamchi ovotsit, yo'naltiruvchi tanacha, 2n, In

B) tuxum hujayra, yo'naltiruvchi tanacha, In, In

C) birlamchi ovotsit, yo'naltiruvchi tanacha, 2n, 4n

D) ovogoniy, 2n
409. Gastrula ichidagi bo'shliq qanday ataladi?

A) birlamchi ichak B) blastotsel

C) birlamchi og'iz D) homila varag'i
410. Bilvosita rivojlanadigan umurtqasizlarni belgilang.

1) g'ovaktanlilar; 2) amfibiyalar; 3)kovakichlilar; 4) yassi chuvalchanglar; 5) halqali chuvalchanglar; 6) assidiya; 7) bo'g'imoyoqlilar; 8) ignatanlilar; 9) lansetnik

A) 1, 3, 4, 5, 7, 8 B) 1, 2, 3, 4, 6, 7

C) 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9 D) berilganlarning barchasi

A) assidiya, lansetnik

B) to'garak og'izlilar

C) suvda va quruqlikda yashovchilar

D) lansetnik, to'garak og'izlilar
412. Bilvosita rivojlanadigan tuban umurtqalilarni belgilang.

A) assidiya, lansetnik

B) to'garak og'izlilar, lansetnik

C) to'garak og'izlilar, suvda ham quruqlikda yashovchilar

D) suvda ham quruqlikda yashovchilar
413. Bargning metamorfozi — ...

A) gul, kaktus tikani

B) qulupnay gajagi

C) kaktus tikani, atirgul tikani

D) gul, atirgul tikani
414. Bolalar va o'smirlar jismoniy funksiyalari rivojlanishining jadallashishi — ...

A) akseleratsiya B) gomeostaz

C) adaptatsiya D) idioadaptatsiya
415. Konyugatsiya qanday ko'payish usuli?

A) bir hujayralilarning jinsiy ko'payishi

B) bir hujayralilarning jinssiz ko'payishi

C) ko'p hujayralilarning jinssiz ko'payishi

D) chuvalchanglarning ko'payish usuli
416. Kon'yugatsiya ko'payish turining mohiyatini aniqlang.

A) ikkita organizm irsiy moddalari bilan almashadi

B) ko'p avlod qoldiradi

C) ko'p jinsiy hujayralar hsil qiladi

D) jinsiy hujayralar qo'shiladi
417. Qaysi hayvonning embrionlik davrida tishlari pay do bo'lib, keyin so'rilib ketadi?

A) kit B) kasatka

C) akula D) oqbiqin delhn
418. RNKlar yadrodan sitoplazmaga chiqarilishidan avval uning ...

A) axborot saqlamaydigan qismlari ikki hissa ortadi

B) axborot saqlamaydigan qismlari denaturatsiyaga uchraydi

C) axborot saqlamaydigan qismlari kesib tashlanadi, axborotli qismlari bir-biriga qaytadan ulanadi

D) axborotli qismlari axborot saqlamaydigan qismlari bilan o'rin almashadi
419. Butun umri davomida bo'linib ko'payib turadigan hujayralarni aniqlang.

A) suyak iligi, ichak epiteliysi

B) teri epidermisi, nerv

C) nerv, muskul

D) suyak hujayralari, eritrotsit
420. Mitozning qaysi davrida har bir xromosomaning xromatidlari bir-biridan itarilib, faqat birlamchi belbog' bilangina birikkan bo'ladi?

A) anafaza B) metafaza

C) telofaza D) profaza
421. O'simlik hujayralarining sitokinezi qanday o'tadi?

A) hujayraning o'rtasida sitoplazmatik membrana paydo bo'lib, hujayra chetiga tarqala boshlaydi va ko'ndalang to'siq paydo bo'ladi

B) plazmatik membrana o'rtasida botiqhk paydo bo'lib, uning asta-sekin torayishi kuzatdadi

C) hujayra organoidlari bir qutbga tortihb, ikki hissa ortadi

D) hujayra sitoplazmasida yirik vakuola paydo bo'lib, membranam ikkiga bo'ladi
422. Hayvon hujayralarida sitokinez qanday o'tadi?

A) hujayraning o'rtasida sitoplazmatik membrana paydo bo'hb, hujayra chetiga tarqala boshlaydi va ko'ndalang to'siq paydo bo'ladi

B) plazmatik membrana o'rtasida botiqlik paydo bo'lib, uning asta-sekin torayishi kuzatiladi

C) hujayra organoidlari bir qutbga tortilib, ikki bissa ortadi

D) hujayra sitoplazmasida yirik vakuola paydo bo'lib, membranani ikkiga bo'ladi
423. Partenogenez yo'li bilan ko'payish qaysi organizmlarga xos?

A) mayda qisqichbaqasimonlar, erkak asalarilar

B) urg'ochi asalarilar, daryo qisqichbaqasi

C) kapalaklar, chivinlar

D) barcha sodda hayvonlar, bo'g'imoyoqlilar
424. Jinsiy yo'l bilan ko'payuvchilarning avlodi ...

A) ota-onaga nisbatan sust, juda ko'p mutatsiyalarga uchraydi

B) ota-onaga nisbatan yashovchan, mutatsiyalarga uchramaydi

C) o'zgargan muhit sharoitiga moslanuvchan emas

D) ota-onaga nisbatan yashovchan, o'zgargan muhit sharoitiga moslanuvchan
425. G'ovaktanlilarga xos ko'payishni aniqlang.

A) spora B) kurtaklanib

C) binary D) shizogoniya
426. Spermatozoid boshchasining oldingi qismida nima joylashgan?

A) sitoplazmaning zichlashgan, gidrolizlovchi fermentlarini saqlovchi -akrosoma

B) sitoplazmaning tropik kiritmasini saqlovchi -akrosoma

C) mitoxondriya va sentrosomani saqlovchi -akrosoma

D) yadro va mitoxondriya
427. Gametogenezning qaysi bosqichida DNK miqdori ikki hissa ortadi?

A) ko'payish B) o'sish D) shakllanish

C) yetilish
428. Tuxum hujayraning somatik hujayradan asosiy farqini ko'rsating.

A) o'lchamining juda katta bo'lishi

B) yumaloq shaklli, rangli, harakatchan bo'lishi

C) qobig'ining juda qahnligi

D) o'lchamining juda katta bo'lishi, qobig'ining juda qalinligi
429. Ovogenez jarayonining o'sish davrida qanday hujayralar hosil bo'ladi va ularda xromosomalaming qanday to'plami bo'ladi?

A) ikkilamchi ovotsitlar, gaploid

B) bitta tuxum hujayra va bitta yo'naltiruvchi tanacha, diploid

C) birlamchi ovotsitlar, diploid

D) ovogoniyalar, diploid
430. Ovogenez jarayonining o'sish davrida (1) va birinchi meyozdan keyin (2) qanday hujayralar hosil bo'ladi va ularda xromosomalaming qanday to'plami bo'ladi?

A) 1. birlamchi ovotsit, 2n; 2. bitta ikkilamchi ovotsit va bitta yo'naltiruvchi tanacha, In

B) 1. bitta tuxum hujayra, In; 2. bitta yo'naltiruvchi tanacha, 2n

C) 1. birlamchi ovotsit va uchta yo'naltiruvchi tanachalar, In; 2. bitta tuxum hujayra, In

D) 1. ovogoniyalar, 2n; 2. birlamchi ovotsitlar, In
431. Ovogenezning ko'payish davrida hosil bo'lgan hujayralar qanday nomlanadi?

A) ikkilamchi ovotsitlar

B) ovogoniyalar

C) yo'na/tiruvchi tanachalar

D) birlamchi ovotsitlar
432. Meyozning profaza I da mitozning profazasiga xos bo'lmagan qanday jarayon sodir bo'ladi?

A) yadro membranasining parchalanishi, yadrochaning yo'qolishi

B) xromosomalaming spirallanishi, bo'linish dukining hosil bo'lishi

C) kopulyatsiya, krossingover

D) konyugatsiya, krossingover
433. Meyozning qaysi bosqichidan boshlab xromatidlar mustaqil xromosoma bo'ladi?

A) profoza II B) anafaza I

C) metafaza II D) anafaza II
434. Ontogenez ... boshlanadi.

A) tuxum hujayra urug'lanishidan keyin

B) tuxum hujayra hosil bo'lishi bilan

C) spermatozoidlarning shakllanishi bilan

D) jinsiy gormonlarning sintezlanishi bilan
435. Organizmning eng dastlabki rivojlanish bosqichini belgilang.

A) zigota B) neyrala

C) blastula D) gastrula
436. Devori bir qavat hujayralardan tashkil topgan embrionni aniqlang.

A) blastomer B) neyrula

C) blastula D) gastrula
437. Tuxum hujayra birinchi marta qaysi tekislikda bo'linadi?

A) meridian B) ekvatorial

C) lateral D) bipolyar
438. Blastulaning suyuqlik bilan to'lgan bo'shlig'i qanday ataladi?

A) blastomera B) matritsa

C) stroma D) blastotsel
439. Kovakichlilarga gastrulyatsiyaning qaysi turi xos?

A) migratsiya B) botib kirish

C) qat-qat joylashish D) o'sib kirish
440. Lansetniklarga gastrulyatsiyaning qaysi turi xos?

A) migratsiya B) botib kirish

C) qat-qat joylashish D) o'sib kirish
441. Sudralib yuruvchilar va qushlarga gastrulyatsiyaning qaysi turi xos?

A) migratsiya B) botib kirish

C) qat-qat joylashish D) o'sib kirish
442. Amfibiyalarga gastrulyatsiyaning qaysi turi xos?

A) migratsiya B) botib kirish

C) qat-qat joylashish D) o'sib kirish
443. Lansetniklarning blastulasi nechta blastomeralardan iborat bo'ladi?

A) 64 B) 3000 C) 256 D) 1500

A) umurtqalilar va g'ovaktanlilar

B) barcha umurtqalilar

C) g'ovaktanlilar va sodda hayvonlar

D) kovakichlilar va yassi chuvalchanglar
446. Embrionning ayrim qismlari hamda hujayralarining tuzilishi va vazifasi jihatidan bir-biridan farq qilishi nima deyiladi?

A) ixtisoslanish B) maydalanish

C) gastra/yatsiya D) organqgenez
447. Muskul hujayralarida nriozinning, limfotsitlarda -antitanaiarning sintezlanishi ixtisoslanishning qaysi turiga misol bo'ladi?

A) morfologik B) fiziologik

C) biokimyoviy D) gistologik
448. Bo'g'imoyoqlilarning ektoderma qavatidan qaysi organ yoki organlar sistemasi shakllanadi?

A) hazm bezi, ichak va o'pka epiteliysi

B) nerv, sezgi organlar, teri qoplamlari va uning hosilalari

C) biriktiruvchi va muskul to'qimalari, teri hosilalari

D) yurak-qon tomir, ayiruv sistemasi, sezgi organlari
449. Qaysi hayvonda metamorfoz davrida nerv nayi hujayralarga bo'linib fagotsitlarni hosil qiladi?

A) amfibiyalarda B) g'ovaktanlilarda

C) assidiyada D) askaridada
450. Jinssiz ko'payishning qaysi turlari ham bir, ham ko'p hujayrali organizmlarda uchraydi?

A) shizogoniya, sporalar orqali

B) sporalar orqali, kurtaklanib

C) sporalar orqali, pohembrional

D) shizogoniya, fragmentlar orqali
451. Butun hayoti davomida o'sish qaysi organizmlarda kuzatiladi?

1) o'simliklar; 2) kaltakesak; 3) tasmasimon chuvalchang; 4) qo'ng'iz; 5) ayrim molluskalar; 6) quyon; 7) baliqlar

A) 1, 3, 5, 7 B) 1, 2, 3, 4

C) 1, 3, 6, 7 D) barchasi

A) triploid endosperma B) urug'kurtak

C) diploid endosperma D) markaziy hujayra
453. Jinsiy ko'payadigan organizmlarning somatik hujayrasida mutatsiya ro'y bergan bo'lsa, nima kuzatiladi?

A) shu organizmda naraoyon bo'ladi, keyingi avlodga o'tmaydi

B) shu organizmda namoyon bo'ladi, keyingi avlodga o'tadi

C) organizmda o'zgarish kuzatilmaydi, lekin keyingi avlodga o'tadi

D) mutatsiyaga uchragan hujayra Hzosoma tomonidan eritih yuboriladi
454. Jinssiz ko'payadigan organizmlarning somatik hujayrasida mutatsiya ro'y bergan bo'lsa, nima kuzatiladi?

A) mutatsiya ko'payotgan hujayrada bo'lsa, u keyingi avlodga o'tadi

B) shu organizmda namoyon bo'ladi, lekin keyingi avlodga o'tmaydi

C) generativ mutatsiya kuzatiladi va keyingi avlodga o'tadi

D) mutatsiyaga uchragan hujayra lizosoma tomonidan eritib yuboriladi
455. Allel genlar meyoz jarayonida___

A) har xil gametalarga tarqaladi

B) bitta gametaga o'tadi

C) bitta xromosomaning lokusida joylashadi

D) meyozda ishtirok etmaydi
456. Qaysi organizmlarning ovogenezida birlamchi urg'ochi jinsiy hujayralarning ko'payishi butun umri mobaynida davom etadi?

A) tuban xordalilar

B) tuban umurtqalilar

C) tuban umurtqasizlar

D) sutemizuvchilar
457. Hayvonot olamining kelib chiqishi bir xil ekanligini isbot etuvchi dalillardan birini aniqlang.

A) ko'pchilik hayvonlarda murtak varaqlar o'xshash

B) ko'pchilik hayvonlarda murtak varaqlar farq qiladi

C) ko'pchilik hayvonlar geterotrof organizm

D) ko'pchilik hayvonlar aerob organizm
458. Jinssiz ko'payish evolutsiya jarayonida ... paydo bo'lgan.

A) jinsiy ko'payishdan keyin

B) jinsiy ko'payishdan oldin

C) jinsiy ko'payish bilan bir vaqtda

D) mitozdan oldin
459. Mitozga xos bo'lgan (1) va xos bo'lmagan (2) jarayonlarni aniqlang.

a) diploid to'plamli ikkita hujayra hosil bo'ladi;

b) gaploid to'plamli to'rtta hujayra hosil bo'ladi;

c) krossingover bo'ladi; d) konyugatsiya bo'lmaydi; e) konyugatsiya bo'ladi

A) 1-a, d; 2-b, c, e B) 1-b, c, e; 2-a, d

C) 1-a; 2-b, c, d D) 1-b, c; 2-a, e

A) xordaning shakllanishi

B) nerv nayining hosil bo'lishi

C) halqum atrofida jabra yoriqlarining paydo bo'lishi

D) barcha javoblar to'g'ri
461. Keltirilgan misollardan qaysi biri xordalilarning ontogenez va filogenezi o'rtasida bog'liqlik borligini ko'rsatmaydi?

A) xordaning shakllanishi

B) nerv nayining hosil bo'lishi

C) halqum atrofida jabra yoriqlarining paydo bo'lishi

D) yurakning 4 kamerali bo'lishi
462. Embrion rivojlanishining dastlabki bosqichlarida sodir bo'lgan o'zgarishlar nimaga olib kelishi mumkin?

A) rivojlanishdan orqada qolishga yoki nobud bo'lishiga

B) foydali belgilarning yuzaga chiqishiga

C) kam ahamiyatga ega bo'lgan belgilarga ta'sir etishiga va foydali belgilarning yuzaga chiqishiga

D) o'zgarishlar kuzatilmaydi
463. Ontogenez va filogenez o'rtasidagi bog'liqlikni ko'rsatuvchi misolni belgilang.

A) tishsiz kitlarning embrionhk davrida tish paydo bo'lishi

B) odam embrionining dastlabki bosqichida yurakning 2 kamerali bo'lishi

C) barcha umurtqalilarda dastlab xorda hosil bo'lishi va umurtqa pog'onasiga aylanishi

D) barcha javoblar to'g'ri
464. Qalampirning diploid to'plamli markaziy hujayrasining urug'lanishidan keyingi xromosomalar sonini belgilang.

A) 24 ta B) 72 ta C) 48 ta D) 96 ta

A) 24, 48 B) 23, 46 C) 25, 50 D) 21, 42

1. bakteriyalar; 2. suvo'tlar; 3. zambumg'lar;

4. hayvonlar; 5. bir yillik o'tlar; 6. ko'p yillik o'tlar

A) 1, 2, 6 B) 2,3,6 C) 1, 3, 4 D) 4, 5, 6

A) sistein, valin B) tirozin, fenilalanin

C) glitsin, leysin D) glutamin, asparagin
468. Radikal tarkibida karboksil guruhi bo'lgan aminokislotani belgilang.

A) triptofan B) lizin

C) tirozin D) asparagin
469. Hayot tuzilishining qaysi darajasidan boshlab modda va energiya almashinuvi va irsiy axborot berilishi boshlanadi?

A) molekulyar B) hujayra

C) organizm D) populyatsion
470. Mikrofibrillalar nimalardan tashkil topgan?

A) aktin va boshqa oqsillar

B) tubulin

C) ayleron

D) trofik kiritmalar
471. Fagotsitoz qanday jarayonga kiradi?

A) endotsitoz B) ekzotsitoz

C) gidrolitik D) osmotik
472. Virus qanday qismlardan tarkib topgan?

1) yadro; 2) kapsida; 3) hujayra qobig'i; 4) DNK

yoki RNK; 5) organoidlar; 6) sitoplazma

A) 1,2,3 B) 2,3,4 C) 2,4 D) 5,6,3

A) mitoxondriya va lizosomada

B) ribosoma va mitoxondriyada

C) mitoxondriyada

D) lizosoma va ribosomada
474. Tilakoidlar qaysi organoid tarkibida uchraydi?

A) mitoxondriya B) ribosoma

C) xloroplast D) lizosoma
475. Mitoz boiinishida bo'linish duki ipchalari xromosomaning qaysi qismiga birikadi?

A) sentrasoma B) sentromera

C) hujayra markazi D) euxromatin
476. Quyida ko'payishning qaysi usuliga ta'rif berilgan?

"Suvo'tlar, zamburug'lar, sodda hayvonlarda

uchraydi. Avval yadro bir necha bo'laklarga

bo'hnadi, so'ngra sitoplazma bo'linib, yadrolarni

o'raydi. Natijada bir hujayradan bir necha

hujayra hosil bo'ladi".

A) kurtaklanish B) oddiy bo^llinish

C) shizogoniya D) poliembrional ko'payish

A) tanlash

B) gen injeneriyasi

C) qimmatli zotlarni chatishtirish

D) sun 'iy partenogenez
478. Meyozning qaysi davrida xromatidalarning ajralishi va ularning mustaqil xromosomaga aylanishi kuzatiladi?

A) anafaza I B) profaza II

C) metafaza II D) anafaza II
479. Nima hosil bo'lishi bilan zigotaning maydalanishi yakunlanadi?

A) ektoderma B) entoderma

C) blastula D) blastoderma
480. Blastula bosqichidagi hujayralaraing o'xshashhgi (1) va farqi (2) ni toping.

a) barcha hujayralar mitoz yo'li bilan bo'linadi;

b) diploid to'plamga ega; c) sariqlik miqdori bir xil; d) sariqlik miqdori turli xil.

A) 1-a, c; 2-b B) 1-a; 2-c

C) 1-b, 2-c D) 1-a, b, 2-d
481. Gastrulyatsiya tugallangandan keyin nima hosil bo'ladi?

A) o'zak organlari kompleksi

B) xorda, bosh miya

C) ichak nayi, anai teshigi

D) sezgi organlari
482. Qaysi modda hujayra membranasi tarkibiga kiradi?

A) kraxmal

B) fosfolipidlar

C) lipidlar va sellyuloza

D) nuklein kislota va lipidlar
483. Hujayra ichki qismiga moddalar o'tkazilishining qaysi turida energiya sarflanadi?

A) faol tanlab o'tkazish

B) diffuziya

C) osmos

D) nofaol tanlab o'tkazish

484. Tolasimon (1) va yumaloq (2) oqsillar qayerlarda uchraydi?

a) hayvon juni; b) qondagi gemoglobin; c) ipak;

d) muskul.

A) 1-a, c; 2-b, d B) 1-a, d; 2-b, c

C) 1-b; 2-a, c, d D) 1-a, c, d; 2-b

A) tuzilishi va funksiyasi

B) bo'hnish turiga

C) uchrash joyiga

D) barcha javoblar to'g'ri
486. Zamburug'laming suvo'tlar (1) va bakteriyalar (2) dan farqini toping.

a) xlorofil yo'qligi; b) yadroga ega bo'lishi; c) bir hujayrali bo'lishi; d) ko'p hujayrali bo'lishi.

A) 1-a; 2-b B) 1-d; 2-b

C) 1-c; 2-d D) 1-a, d; 2-b, c

1) zamburug'lar; 2) o'sirnliklar; 3) hayvonlar;

4) bakteriyalar; 5) mikroorganizmlar; 6) viruslar. A) 1, 2, 3 B) 2, 4, 6 C) 4, 5, 6 D) 1,3,5
488. Yadro va sitoplazmaning kimyoviy tarkibidagi farqni nima saqlab turadi?

A) nujayra qobig'i B) organik birikmalar

C) yadro qobig'i D) DNK va RNK
489. Invaginatsiya gipotezasiga ko'ra eukariot hujayra nimadan kelib chiqqan?

A) ko'p hujayralilardan B) prokariotlardan

C) xloroplastlardan D) bir hujayralilardan
490. Ko'p genomli taxmin nima bilan isbotlanadi?

A) u haqiqatga yaqin

B) yadro va sitoplazmada plastik jarayonlarning o'xshasbligi

C) murakkab genomga ega bo'lishi

D) genomning ayrim elementlami to'plashi
491. Simbioz gipotezasiga ko'ra mitoxondriya nimadan kelib chiqqan?

A) aerob prokariotlar

B) anaerob prokariotlar

C) aerob eukariotiar

D) anaerob eukariofc/ar
492. Simbioz gipotezasiga ko'ra qaysi organoidlar yadro membranalaridan kelib chiqqan?

A) endoplazmatik to'r, Golji majmui

B) xloroplast, sentrosoma

C) lizosoma, ribosoma

D) Golji majmui, tizosoma, sentrosoma
493. Tufelka sitoplazmasida qaysi organizm yashaydi va uni ozuqa bilan ta'minlaydi?

A) amyoba B) xlamidomonada

C) xlorella D) evglena
494. Qaysi kasallikni qo'zg'atuvchi viruslar faqat jigar hujayralarida ko'paya oladi?

A) ichburug’ B) qizamiq

C) ensefalit D) gepatit
495. O'pka sili kasalligini qo'zg'atuvchi bakteriya shakli jihatdan qanday guruhga mansub?

A) kokklar B) vibrion

C) batsilla D) spirilla
496. Ko'k-yashil suvo'tlarning ahamiyati qanday?

A) tuproq hosil bo'lishida qatnashadi

B) atmosferadagi erkin azotni o'zlashtirib tuproqni azotga boyitadi

C) ozuqa sifatida ishlatiladi

D) berilganlarning barchasi
497. Mamont daraxtiga xos belgilarni aniqlang.

A) gullamaydigan yuksak o'simlik

B) gullamaydigan tuban o'simlik

C) gullaydigan sporali o'simlik

D) gul, meva, urug' hosil qiladigan yopiq urug'li o'simlik
498. Hujayra biologiyasini o'rganishga mamlakatimizning qaysi olimlari katta hissa qo'shgan?

A) K.Zufarov, J.Hamidov

B) Ye.To'raquiov, S.Shamsiyev

C) T.Zohidov, D.Qashqarov

D) O.Bogdanov, S.Alimuhamedov
499. "Mezosoma" qaysi organizmlarga xos organoid?

A) hayvonlarga B) o'simliklarga

C) eukariotlarga D) prokariotlarga
500. Qaysi pigment xromoplastlar tarkibida uchraydi?

A) xlorofill B) fikotsian

C) karotinoid D) gem
501. O'simlikning qaysi qismlarida leykoplastlarni uchratish mumkin?

A) barglarda, urug'larda

B) ildizmevada, yon bargchalarda

C) urug'larda, tojibarglarda

D) ildizda, tugunaklarda
502. Membranali hujayra tuzilmasini aniqlang.

A) vakuola, lizosoma,

B) ribosoma, mitoxondriya

C) sentrosoma, ribosoma

D) hujayra markazi, vakuola
503. Tuxum hujayrasi yirik bo'lgan hayvon

A) kit B) toshbaqa C) sigir D) jirafa

A) jinsiy hujayralar

B) jinsiy bezlar

C) jinsiy gormonlar

D) jinsiy ko^fpayishning bir turi
505. Interkinez davrida ... kuzatilmaydi.

A) oqsil va RNKning sintezi

B) DNKning reduplikatsiyasi

C) fermentiar va tubulin oqsilining sintezi

D) sentriolalarning sintezi
506. Oq planariya jinssiz ko'payishning qaysi turi bilan ko'payadi?

A) poliembrional B) kurtaklanib

C) fragmentlar orqali D) binar
507. Spermatogenez jarayonining qaysi davrida mitoz bo'linishi kuzatiladi?

A) yetilish B) o'sish

C) shakllanish D) ko'payish
508. Zigotaning to'liqmas, notekis maydalanishi qaysi organizmlarga xos?

A) odamlarga

B) lansetniklarga

C) tuyaqushlarga

D) barcha sutemizuvchilarga
509. Endodermadan ... rivojlanadi.

A) jigar, oshqozon osti bezlari

B) muskul, suyak

C) jabra, tish emali

D) jinsiy a'zolar, nerv sistemasi
510. Oqsil tarkibida 1250 ta aminokislota bo'lsa, bu zanjirda nechta peptid bog' bo'ladi?

A) 1249 B) 625 C) 1250 D) 1251

A) lipidlar B) oqsillar

C) uglevodlar D) nukleotidlar
512. Tish emali hujayralarida suvning miqdori necha foizni tashkil etadi?

A) 10 B) 15 C) 20 D) 5-8

A) 48 ta B) 46 ta C) 24 ta D) 12 ta

A) poya va shoxlarning to'q qizil bo'lishi

B) poya, meva va urug'laming to'q qizil bo'lishi

C) meva va urug'laming katta-kichikhgi

D) poya, barg va shoxlarning yashil bo'lishi
515. Markaziy Osiyo cho'llarida uchraydigan ko'k-yashil suvo'tlarga xos bo'lmagan xususiyatni ko'rsating

A) tuproq hosil qilishda qatnashadi

B) havodagi erkin azotni o'zlashtiradi

C) tuproqni azotga boyitadi

D) tuproqni yumshatadi va havodagi oltingugurtni o'zlashtiradi
516. Prokariotlarning DNKsi qanday nomlanadi?

A) nukleoid B) gen C) nukleozid D) nukleotid

A) lizin B) alanin C) glutamin D) fenilalanin

A) aminokislotalar ketma-ketligi

B) ikkilamchi strukturasi

C) apofermentlar

D) Nukleozidlarning ketma-ketligi
519. Asalning asosiy qismini qaysi moddalar tashkil etadi?

A) glyukoza, fruktoza B) fruktoza, riboza

C) pentoza, fosfolipid D) letsitin, albumin
520. Odam hayot faoliyati tufayli bir yilda taxminan qancha kislorod va ozuqani o'zlashtiradi?

A) 86 kg B) 2,0 tonna

C) 1,5 tonna D) 500 kg
521. Mineral tuzlar hujayrada qanday ko'rinishda bo'ladi?

A) ion holatida

B) qattiq erimaydigan tuz ko'rinishida

C) ion holatida, qattiq erimaydigan tuz ko'rinishida

D) suyuq eritma, pigment ko'rinishida
522. Glikoliz jarayonida ajralib chiqayotgan energiyaning necha foizi ATF tarkibida to'planadi?

A) 40 B) 10 C) 60 D) 70

A) 2 B) 36 C) 38 D) 10

A) fotoliz B) fotosintez

C) xemosintez D) plazmoliz
525. Qaysi reaksiyalarda ATF to'planadi?

A) oksidlanish, achish

B) sintezlash, achish

C) oksidlanisb, sintezlash

D) oksidlanish, sintezlash, achish
526. Xlorofill molekulasining biologik ahamiyatga ega bo'lgan fizik-kimyoviy xususiyatini aniqlang.

A) yorug'lik energiyasini yutish qobiliyati

B) yorug'lik energiyasini qaytarish qobiliyati

C) glukozani sintez qilish

D) suvni fotolizga uchratish
527. Rangi qora va qanoti kalta (retsessiv belgilar) bo'lgan urg'ochi drozofila pashsha necha xil gameta hosil qiladi?

A) ikkita B) uchta C) to'rtta D) bitta

A) ajralish

B) belgilarning mustaqil holda irsiylanishi

C) dominantlik

D) birikkan holda irsiylanish
529. Mendelning uchinchi qonuni qanday ataladi?

A) ajralish

B) belgilarning mustaqil holda irsiylanishi

C) dominantlik

D) birikkan holda irsiylanish
530. Irsiyatning xromosoma nazariyasini kirn yaratgan?

A) T.Morgan B) G.Mendel

C) De-Friz D) Davidenkov
531. Mendelning ikkinchi qonuni qanday ataladi?

A) ajralish

B) belgilarning mustaqil holda irsiylanishi

C) dominantlik

D) gametalar sofhgi
532. Qaysi olim Mendel tadqiqotlarini qayta kashf etishda qatnashmagan?

A) YE. Chermak B) K. Korrens

C) G. de Friz D) T. Morgan
533. Nomozshomgul o'simlik gulining rangi qanday irsiylanadi?

A) to'liq birikish B) chala birikish

C) chala dominantlik D) to'liq dominantlik
534. "Gametalar sofligi" gipotezasiga to'g'ri izoh berilgan javobni aniqlang.

A) bar bir gametalar juft genlarning ikkitasini ham o'zida saqlaydi

B) har bir gametalar juft genlardan faqat bittasini o'zida saqlaydi

C) har bir gametada juft genlarning ikki hissa ortgan holati saqlanadi

D) geterozigotalilar nasldan-naslga sof holda o’tadi
535. Tahliliy chatishtirish natijasida birinchi bo'g'inda bir xillik kuzatilsa, bu holda genotipi noaniq bo'lgan organizmning genotipi qanday bo'ladi?

A) retsessiv gomozigotali

B) dominant gomozigotali

C) geterozigotali

D) gomozigotali
536. Tahliliy chatishtirish natijasida birinchi bo'g'inda genotip va fenotip bo'yicha 1:1 nisbatda ajralish yuzaga kelsa, bu holda genotipi noaniq bo'lgan organizmning genotipi qanday bo'ladi?

A) retsessiv gomozigotali

B) dominant gomozigotali

C) geterozigotali

D) gemizigotali
537. Qaysi hayvon organizmlarining 50% spermatozoidlari faqat autosoma xromosomalaridan iborat bo'ladi?

A) qushlar

B) ayrim hasharotlar

C) sudralib yuruvchilar

D) barcha bo'g'imoyoqlilar
538. Qaysi organ izmlarning somatik hujayralarida jinsiy xromosomalaridan faqat bittasi bo'ladi?

A) ayrim hasharotlarda

B) qushlarda

C) sudralib yuruvchilarda

D) jinsiy xromosomalar doimo juft bo'ladi
539. Quyidagi kasalliklarning qaysi biri ham erkak, ham ayollarda uchraydi?

A) Daun sindromi

B) Klaynfelter sindromi

C) Shereshevskiy-Terner sindromi

D) hammasi
540. Faqat erkaklarda uchraydigan kasallikni ko'rsating.

A) Daun sindromi

B) Klaynfelter sindromi

C) Shereshevskiy-Terner sindromi

D) hammasi
541. Faqat ayollarda uchraydigan kasallikni ko'rsating.

A) Daun sindromi

B) Klaynfelter sindromi

C) Shereshevskiy-Terner sindromi

D) hammasi
542. Daun sindromi bilan kasallangan erkakda jinsiy xromosomalar bo'yicha kariotipi qanday?

A) XX B) XY C) XXY D) XO

A) XX B) XY C) XXY D) XO

A) XX B) XY C) XXY D) XO

A) XX B) XY C) XXY D) XO

1) Daun sindromi; 2) Klaynfelter sindromi;

3) Shereshevskiy-Terner sindromi

A) 1,2 B) 2,3 C) 1, 3 D) 1,2,3

A) sochmng tekis farq hosil qilmay o'sishi

B) bosh barmoqning to'mtoq, yalpoq bo'lishi

C) tilni nay shakliga keltka olish

D) ko'z qorachig'ining to'liq ko'rinmasligi
548. Qovoq o'simligi mevasining shakli ikki juft komplementar genlar bilan belgilanadi. Quyidagi genotiplarning qaysi biri qovoqning gardishsimon shaklini belgilaydi?

1) Aabb; 2) AABb; 3) AABB; 4) AaBB;

5) AaBb; 6) aaBB; 7) aaBb; 8) AAbb

A) 2, 3, 4, 5 B) 1, 6, 7, 8

C) 1, 2, 4, 5 D) 3, 4, 7, 8
549. Poligenlarning o'zaro ta'sirida belgilarning irsiylanish qonunlarini kashf etishda qaysi olim ishtirok etmagan?

A) Levit B) Betson