• Kompyuter texnikasining rivojlanish tendentsiyasi.
  • A. A. Akayev, A. T. Kenjabayev, yo. S. Ilxamova, M. Yu. Jumaniyazova iqtisodiyotda axborot komplekslari




    Download 8.25 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet16/268
    Sana23.02.2023
    Hajmi8.25 Mb.
    #43285
    1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   268
    Bog'liq
    Иктисодиётда ахборот комплекслари ва технологиялари дарслик
    Statistika(Oraliq) (1), Налоговый кодекс Республики Узбекистан, xkzbvdehbohboi, Blender 2.92.0, menejment, Toksanbayeva Albina sug\'urta mustaqil ishi, 3-TEZIS, 2-mavzu, psihologiya-i-alhimiya, Reading log 1 (1), Tarixiy xotirasiz kelajak yo\'q, Волейболни вужудга келиши ХАМДА ўйин қоидалари, ИШЧИ КУЧИ БОЗОРИ ВА БАНДЛИК, O\'ZBEKISTON VA JAHON HAMJAMIYATI, Doc2
     
     
    1.2. Axborot komplekslarining texnik va dasturiy ta’minoti  
     
    Avtomatlashtirilgan axborot texnologiyalarining texnik ta’minoti o’z ichiga 
    axborotni kiritish va qayta ishlash uchun mo’ljallangan kompyuter texnikasi, 
    axborotlarni uzatish hamda almashishni ta'minlovchi aloqa kommunikatsiya asbob-
    uskunalari, axborotni qayta ishlovchi mutaxassislarni ishini avtomatlashtirishga 
    mo'ljallangan tashkiliy texnik vositalarini oladi.
    Kompyuter 
    texnikasining 
    rivojlanish 
    tendentsiyasi. 
    Kompyuter 
    texnikasining rivojlanish tendentsiyalarini o’rganishdan oldin kompyuter o’zi 
    nima degan savolga javob berishimiz lozim bo’ladi. Kompyuter bu inglizcha 
    so’zdan olingan bo’lib hisoblagich degan ma’noni bildiradi. Shuning uchun 
    ham birinchi islab chiqilgan kompyuter texnikasini hisoblash texnikasi deb 
    atashgan. Yillar davomida kompyuter texnikasi shakllanib borayotgan soha 
    hisoblanadi. Jumladan 1623 yili nemis olimi Vilgelm Shikkard tomonidan 
    hisoblash mashinasi yaratildi. 1645 yili buyuk frantsuz matematigi Blez Paskal 
    uzining hisoblash mashinasini yaratdi. Paskalning mashinasi boyi 30 - 40 sm, 
    eni 15 sm, balandligi 10 sm bolgan jez qutichadan iborat b o’lib, qo’shish va 
    ayirish amallarini bajarar edi. 1673 yil nemis matematigi Gotfrid Leybnits 4, 
    ya’ni Slonimskiy tomonidan 4 arifmetik amalni bajaradigan va ildiz 
    chiqaradigan hisoblash mashinasi yaratildi.
    1623 yildan boshlab kompyuter texnikasi asta-sekin rivojlanib, hozirgi 


    27 
    kunda murakkab tizimga ega bo’lgan vositaga aylandi. Fan va texnikada 
    qilingan yutuqlar natijasida 1946 yilda birinchi “ENIAK” nomli elektron 
    hisoblash mashinasi yaratildi. AQShdagi Pensilvaniya universitetida amerikalik 
    olim Dj. Neyman (1903-1957) axborotlarni saqlash imkoniga ega bo’lgan 
    elektron lampalar yordamida raqamli hisoblash mashinasini yaratdi. Bu 
    kompyuter 18.000 ta elektron lampadan tuzilgan bo’lib, 30 tonna og’irlikka ega 
    va 150 m
    2
    xonani egallagan. 1951 yili Rossiyalik olim Lebedev rahbarligida 
    elektron hisoblash mashinasi yaratilgan. U o’zining rivojlanish tarixini 50-
    yillar boshlaridan boshlab, to hozirgi kunlarga qadar bir necha avlodlarni o’z 
    boshidan o’tkazdi:
    1-avlod - elektron lampalar asosida;
    2-avlod - yarim o’tkazgichli diod va triod, tranzistorlar asosida;
    3-avlod - integral mikrosxemalar;
    4-avlod - katta integral sxemalar;
    5-avlod - juda katta integral sxemalar.
    Hozirgi kunda kompyuterlardan foydalanish nafaqat hisoblash sohasida
    balki boshqa sohalarda ham ulardan foydalanishning yangi shakllarini ishlab 
    chiqishni taqoza etadi.
    Kompyuterlar hayotimizning barcha sohalariga jadallik bilan kirib 
    bormoqda. Turli mutaxassislar, tadbirkorlar, olimlar, ijodkorlar o’z mehnat 
    faoliyatida kompyuterlardan keng foydalanmoqdalar. Kompyuter yordamida 
    ajoyib mo’’jizalar yaratilayotgani sir bo’lmay qoldi. Kelajakni uningsiz 
    tasavvur qilish mumkin emasligi shu kunda barchaga ayondir. Bugun 
    kompyuterda hisoblash, yozish, o’qish, o’rganish, gapirish, saqlash, chizish, 
    qayta ishlash, saralash, musiqa yozish, axborotni olish va biror manzilga 
    yuborish, taxrirlash, maketlar tayyorlash, audio va video yaratish, o’ynash 
    mumkin. Uning imkoniyatlari kundan - kunga ko’paymoqda, shuning uchun u 
    ishda, o’qishda, uyda va xatto dam olishda insonning eng ishonchli do’stiga 
    aylanmoqda.


    28 

    Download 8.25 Mb.
    1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   268




    Download 8.25 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    A. A. Akayev, A. T. Kenjabayev, yo. S. Ilxamova, M. Yu. Jumaniyazova iqtisodiyotda axborot komplekslari

    Download 8.25 Mb.
    Pdf ko'rish