394
jarayonining
avtomatlashuvi,
balki
korxona
boshqaruvining
kompleks
avtomatlashuvi masalalari yechimi ham ta’minlanadi.
Korxona - iste’molchi andozasining xususiyatlari.
B2C andozadan korxona о‘z tovar va xizmatlarni
bevosita yakuniy
iste’molchiga sotayotganida foydalaniladi. Konseptual nuqtai nazardan bu andoza
oldingiga nisbatan aniqroq va keng omma uchun tushunarliroq, shuning uchun
ham hozirda u ommaviy axborot vositalarida eng kо‘p tarqalgan.
Bu andoza
doirasida ishlaydigan yirik korxonalarga misol bо‘lib, Amazon.com hisoblanishi
mumkin, u dunyo bо‘yicha 30 mln.dan ortiq mijozga ega bо‘lgan, kitoblarni
ulgurji sotuvi bilan shug‘ullanuvchi amerika firmasi. О‘z
faoliyatini kengaytirish
jarayonida Amazon.com dunyoning istalgan mamlakatidagi iste’molchilarga tovar
yetkazib berishni ta’minlaydigan sotuv tarmog‘ining yangi andozasini yaratdi, V2S
mos xududda tо‘lovlarni amalga oshirish imkoniyati va Internetga ulanish
masalalarini yechish sharti bilan yirik shaharlar va uzoqroq hududlarda yashovchi
iste’molchilar orasida tovar va xizmatlarga yetishishdagi farqni tenglashtirishga
imkon beradi.
B2B va B2C orasida prinsipial farq mavjud. Buni
quyidagi jadvalda yaqqol
kо‘rishimiz mumkin.
Umuman olganda, elektron tijorat virtual savdo maydonchasi, deganda shunday
joy tushuniladiki, u yerda sotuvchi va xaridor о‘rtasida shartnoma tuziladi va
moliyaviy oldi - sotti amallari о‘tkaziladi. Virtual savdo maydonchalari 3
kо‘rinishda bо‘ladi.
1 xaridor tomonidan tashkil etiladigan(buer-driven);
2 sotuvchilar tomonidan tashkil etiladigan (supplier-driven yoki seller driven);
3 uchinchi shaxs tomonidan tashkil etiladigan (third-party-driven);
U yoki bu kо‘rinishdagi elektron tijorat savdo maydonchalarini
tashkil etish
odatda xaridor va sotuvchilarning shu sohadagi faoliyatiga ta’sir etish darajasi
bilan belgilaiadi.
Vuueg - driven kо‘rinishdagi maydonchalar
bir yoki bir necha yirik
kompaniyalar tomonidan tashkil etiladi va kо‘pgina tovar buyuruvchilar
395
kompaniyasini jalb etishga qaratilgan. Savdo maydonchalarining bu konsepsiyasi
yirik kompaniyalarning sotib olish
jarayonini optimallashtirish, buyurtmalarni
yetkazib berish tarmog‘i va savdo kontaktlarini kengaytirishga bо‘lgan ehtiyojlari
bilan bog‘liq.