478
oshiruvchi kichik tizimlarni himoyalashda qo’llaniladi.
Banklar kompyuter tizimlari faoliyatida qo’llanilishi davomida bu tizimlarni
himoya qilishda yetarli tajriba orttirilgan. Shu sababli o’ziga xos g’arbiy bank
tizimi ruhsat etilmagan foydalanishni oldini olishning vositalarini o’z ichiga oladi.
Lekin bank tizimi xavfsizligini ta’minlash uchun bu yetarli emas.
Quyidagi
choralrini ko’rish lozim:
Bank tizimi harakatida yuqori darajadagi vakolatga ega bo’lgan xodimlar
(dasturchilar,ma’lumotlar bazasi ma’murlari va boshqalar)ni nazorat qilish
tashkiliy choralari;
O’ta muhim ma’lumotlar zahirasini yaratish bo’yicha
tashkiliy va texnik
tadbirlar;
Ko’zda tutilmagan holatlar ro’y bergan hollarda tizimning ishlash
qobiliyatini tiklash bo’yicha tashkiliy choralar:
Hisoblash tehnikasi va ma’lumot tashuvchilari joylashgan honalarni
yong’indan,tabiiy ofatlardan,ommaviy tartibsizliklardan,
terrorizm va
boshqalardan himoyalash bo’yicha tashkiliy va texnik tadbirlar
Hisoblash texnikasini himoyalashda tizimli yondashish quyidagilarni talab
qiladi:
Ma’lumotlar tizimining hozirgi holati asosida xavfsizlik bo’yicha
prinsipial
qarorlar qabul qilish;
Kutilayotgan tahdidlarni va u bilan bog’liq bo’lgan ma’lumotlar tizimiga
xavf-xatar tahlilini bashorat qilish;
Jiddiy holatlar vujudga kelishini oldini olish bo’yicha choralar rejalashtirish;
Jiddiy holatlar vujudga kelgan holda ularni
bartaraf etish choralarini
rejalashtirish;
