115
Malumotlar bazasini tashkil etayotganda bir
qoidani doimo yodda tutish
kerak:
“Zarurat bo’lmaganda bir ma’lumotni ikki marta yozmaslik kerak”.
Haqiqatdan ham MBni tashkil etishda eng
muhim jihat uning hajmini
minimallashtirish va kerakli ma’lumotni tez va oson topa olishdir.
Bunda
dasturchidan predmet sohani chuqur bilish va ehtimoliy so’rovlar
statistikasini
yuqori aniqlikda tahmin qila olish talab etiladi. Yuqoridagi talablarni qanoatlantira
oladigan MB ni tuzish uchun kalitlarni puxtalik bilan tanlay olish va ular asosida
kerakli jadvallarni bog’lash kifoya.
Yuqorida berilgan ma’lumotlarni laboratoriya mashg’ulotlarida
Oracle
MBBT
da jadvallar yaratishda, ularni to’ldirishda va soro’vlar
yordamida yangi
ma’lumotlar shakllantirishda foydalanish mumkin.
O’z-o’zini tekshirish uchun savollar
1. Ma’lumotlar bazasi o’zi nima?
2. MB afvzallik tomonlari nimadan iborat?
3. MB jadval yaratiahning nechta usuli mavjud?
4. Jadvallarni bog’lash qanday usullari mavjud?
5. Ma’lumotlar bazasida «Oбъект» nima uchun ishlatiladi?
6. SQL tilining Mbdagi o’rni?
7. Hisobotlar yaratishni nechta usuli mavjud?
8. Oracle MBBTda qanday qilib jadval kiritish mumkin?
2.3.
Tarmoqlangan axborot texnologiyalari
Hozirda kompyuterlarni qo‘llashda ko‘pgina foydalanuvchilar
uchun yagona
axborot makonini ta’riflovchi tarmoqlarni tashkil etish muhim ahamiyatga ega. Buni butun
dunyo kompyuter tarmog‘i hisoblanmish Internet misolida yaqqol ko‘rish mumkin.
Uzatish kanallari orqali o‘zaro bog‘langan shaxsiy
kompyuterlar majmuiga
116
kompyuterlar tarmog‘i deyiladi. Bu tarmoq undan foydalanuvchilarni axborot almashuv
vositasi
va apparat, dastur hamda axborot tarmog‘i resurslaridan jamoa bo‘lib
foydalanishni ta’minlaydi .
