|
dan kashf etilgan. Bu algoritm kriptografiyada tashlangan ancha
Pdf ko'rish
|
| bet | 223/243 | | Sana | 27.11.2023 | | Hajmi | 6,82 Mb. | | #106679 |
Bog'liq Huquqiy informatika (Abdujabbor Muhammadiyev)dan kashf etilgan. Bu algoritm kriptografiyada tashlangan ancha
katta qadamdir. U standartlar milliy byurosi tomonidan qabul
qilingan. DES texnik jihatdan simmetrik algoritm bo'lsa, RSA
nosimmetrik, ya’ni shifrlash va shifrdan chiqarishda turli kalitlarni
qo'llovchi algoritmdir. Foydalanuvchilar ikkita kalitga ega bo'ladilar
va o‘z ochiq kalitini keng tarqatishlari mumkin. Ochiq kalitdan
foydalanuvchining ma’lumotlarini shifrlash uchun foydalaniladi,
ammo uni muayyan oluvchigina o‘z maxfiy kaliti yordamida shi
frdan chiqarishi mumkin; ochiq kalit shifrdan chiqarish uchun
foydasizdir. DES ma’lumotlar va kalitning uzunligini bitlarda belgi-
laydi, RSA da esa istalgan uzunlikdagi kalit qo'llanilishi mumkin.
Kalit qancha uzun bo'lsa, xavfeizlik darajasi shuncha yuqori bo'ladi
(lekin shifrlash va shifrdan chiqarish jarayoni uzayadi). Agar DES
kalitlarini mikrosekundlarda generatsiya qilish mumkin bo'lsa, RSA
kalitini generatsiya qilish o'nlab sekund vaqtni oladi. Shu bois
dasturiy ta’minlash vositalarining mualliflari RSA ochiq kalitlarini,
apparatura mualliflari esa - DES maxfiy kalitlarini qo'llashni ma’qul
ko'radilar.
EH M ta rm o g 'id a a x b o ro t x a v fs iz lig i
Kompyuter tarmoqlarida ma’lumotlarni himoya qilish hozirgi
axborot-hisoblash sistemalarida eng muhim muammolardan biriga
aylanmoqda. Hozirgi vaqtda axborot xavfsizligining uch asosiy
prinsipi ta’riflab berilgan. Ularga muvofiq, axborot xavfsizligining
vazifasi:
— ma’lumotlarning butligini;
— axborotning sir tutilishini;
— tegishli huquqqa ega bo'lgan foydalanuvchilar axborotdan
foydalanishini ta’minlashdan iborat.
Tarmoqda ma’lumotlami himoya qilish bilan bog'liq muammolar-
|
| |
