|
Amaliy ish № Kompyuterlarning tashkiliy qismlari, asosiy koʼrsatkichlari va xususiyatlari Ishning maqsadi
|
| bet | 1/14 | | Sana | 03.01.2024 | | Hajmi | 2,54 Mb. | | #129645 |
Bog'liq 1-Amaliy ish хуршида, mZf2WD4VUD5xj5sKddPfbigueX8ux114jXDtm17Q, 1448074, Lazizbek immatriculation, O‘RQ-800 03.11.2022, ИНФОРМАЦИОННЫЕ СИСТЕМЫ И ТЕХНОЛОГИИ, Экин майдонлари фуқароларга 30 йил муддатга ижара…, 1-Ma\'ruza, 11111111, Hisoblangan ish haqi summalari to\'g\'risida ma\'lumot26 05 2023 08 40 30, Axborot xavfsizligi Raqamli axb. TOPLAM — копия, 3 Fikr turlari, Exselda kattaka murojaat ., Amaliy mashg’ulot№6, stanok 2a135
Amaliy ish № 1. Kompyuterlarning tashkiliy qismlari, asosiy koʼrsatkichlari va xususiyatlari
Ishning maqsadi: shaxsiy kompyuter (SHK) tashkiliy qismlari, asosiy koʼrsatkichlari va xususiyatlarini mavjud konfiguratsiya asosida tadqiq qilish.
Nazariy qism
Kompyuter (inglizcha compyuter - hisoblovchi) - bu ma'lumotlarni qayta ishlash va hisob-kitoblarni amalga oshirish, shuningdek, boshqa belgilarni manipulyatsiya qilish vazifalarini bajarishga qodir bo'lgan dasturlashtiriladigan elektron qurilma.
Zamonaviy kompyuter - bu apparat (hardware) va dasturiy ta'minot (software) qismlaridan tashkil topgan dasturiy-apparat majmuasi.
Apparat qismi asosan, elektron va elektromexanik elementlar hamda qurilmalar yordamida qurilgan.
Dasturiy ta'minot qismi dasturlarni bajarish uchun zarur bo’lib, arifmetik, mantiqiy va boshqa amallarning oldindan belgilangan, aniq belgilangan ketma-ketliklaridan iborat.
Kompyuter arxitekturasi - bu uning umumiy darajadagi tavsifi, jumladan, foydalanuvchi dasturlash imkoniyatlari, buyruq tizimlari, manzillash tizimlari, xotirani tashkil etish va boshqalardan tashkil topadi.
Kompyuterning arxitekturasi odatda uning foydalanuvchi uchun muhim bo'lgan xususiyatlarining yig'indisi bilan belgilanadi. Asosiy e'tibor kompyuterning tuzilishi va funksional imkoniyatlariga qaratiladi, uni asosiy va qo'shimchaga bo'lish mumkin.
Asosiy funksiyalari uning maqsadini belgilaydi: axborotni qayta ishlash va saqlash, tashqi ob'ektlar bilan ma'lumot almashish.
Qo'shimcha funktsiyalar asosiy funktsiyalarning samaradorligini oshiradi: samarali ish rejimlarini ta'minlash, foydalanuvchi bilan muloqot, yuqori ishonchlilik va h.k.
Kompyuterning tuzilishi - bu uni komponentlarining tarkibi, tartibi va o'zaro ta'siri tamoyillarini o'rnatadigan ma'lum bir model hisoblanadi.
Tuzilma har qanday kompyuterda quyidagi asosiy qurilmalarni ajratish imkonini beruvchi umumiy mantiqiy tamoyillarga asoslanadi:
Raqamlangan xonalardan tashkil topgan xotira (xotiraga saqlash qurilmasi);
Protsessor, shu jumladan boshqaruv bloki (BB) va arifmetik mantiq birligini (AMB) tarkibiga oladi;
Kiritish qurilmasi;
Chiqarish qurilmasi.
Bu qurilmalar axborot uzatiladigan aloqa kanallari orqali ulanadi.
Shaxsiy kompyuter (ShK) bir foydalanuvchi uchun mo'ljallangan nisbatan arzon universal mikrokompyuterdir. Shaxsiy kompyuter bitta ish joyiga xizmat ko'rsatishga mo'ljallangan va kichik korxonalar hamda jismoniy shaxslarning ehtiyojlarini qondirishga qodir. Internetning paydo bo'lishi bilan shaxsiy kompyuterning mashhurligi sezilarli darajada oshdi, chunki shaxsiy kompyuter yordamida ilmiy, ma'lumotnoma, o'quv va ko'ngilochar ma'lumotlardan foydalanish mumkin.
Shaxsiy kompyuterlarni shartli ravishda professional va maishiy kompyuterlarga bo'lish mumkin, ammo texnik vositalar narxining pasayishi tufayli ular orasidagi chegara o`chib bormoqda. 1999 yildan beri xalqaro sertifikatlash standarti (PC99 spetsifikatsiyasi) joriy etilgan bo'lib, u quyidagilarni `oz ichga oladi:
• ommaviy shaxsiy kompyuter (Consumer PC);
• biznes shaxsiy kompyuteri (Office PC);
• portativ shaxsiy kompyuter (Mobi1e PC)
• ish stantsiyasi (WorkStation).
• ko'ngilochar shaxsiy kompyuter (Entertainment PC).
Bozordagi shaxsiy kompyuterlarning aksariyati ommaviy kompyuterlar toifasiga kiradi. Biznes kompyuterlari minimal grafika va tovushga ega. Portativ kompyuterlar masofaviy kirish (kompyuter aloqasi) aloqa vositalarining mavjudligi bilan ajralib turadi. Ish stantsiyalari qurilmalarning ma`lumotlarini saqlash talablari oshirilgan. Ko'ngilochar kompyuterlarda grafik va tovushni qayta ishlab chiqarish vositalariga asosiy e`tibor qaratilgan.
Texnik nuqtai nazardan, shaxsiy kompyuterni standart interfeyslar bilan o'zaro bog'langan almashtiriladigan komponentlar to'plami bo'lgan yagona tizim sifatida aniqlash mumkin. Shaxsiy kompyuter interfeyslarining bir qancha turlari mavjuddir, misol uchun USB, HDMI, Ethernet, Wi-Fi, Bluetooth va boshqalar. Bu interfeyslar kompyuter va boshqa qurilmalar orasidagi aloqalarni osonlashtirish, o'zgaruvchi tizimlarni bog'lash va turli xil sinalarni amalga oshirish uchun foydalaniladi.
Kompyuter sanoatida yagona interfeys orqali tizimga kiritilgan turli xil funktsional imkoniyatlarga ega bir xil turdagi komponentlar to'plami mavjud. Ushbu kompyuterni tashkil etuvchi qurilmalar to'plami va xususiyatlarining to'liq tavsifi shaxsiy kompyuter konfiguratsiyasi deb ataladi. Shaxsiy kompyuter konfiguratsiyasi, bir kompyuterda qanday qurilmalar va tizimlarning qo'llanishiga qarab aniqlanadi.
Kompyuter konfiguratsiyasi odatda quyidagilardan iborat bo'ladi (1.1-rasmga qarang):
CPU turi, tezligi va xususiyatlari (yadro soni, takt chastotasi va h.k.)
Xotira hajmi va turi (SSD, HDD yoki gibrid)
Ko'rsatkichlar (monitor, klaviatura, ishlab chiqaruvchi va h.k.)
Ulanish qurilmalari (Wi-Fi, Bluetooth, Ethernet, USB, HDMI va boshqalar)
Boshqa qurilmalar va komponentlar (ovozli qurilmalar, tizim sozlamalari, o'rnatilgan dasturlar va h.k.)
Shaxsiy kompyuter konfiguratsiyasi, bir qator o'zgaruvchilarga asoslangan holda foydalanuvchilar uchun juda muhimdir. Kompyuter konfiguratsiyasi foydalanuvchining kompyuterda yozilgan dasturlar, o'yinlar, multimedia fayllari va boshqa ma'lumotlarni to'g'ridan-to'g'ri tahrir qilishiga va ish faoliyati uchun xizmat qilishiga ta'sir ko'rsatadi.
1.1-rasm. Shaxsiy kompyuter (1 - sichqoncha; 2 - klaviatura; 3 - monitor; 4 - tizimli blok).
Kompyuterning asosiy bloklari:
Tizim bloki - shaxsiy kompyuterning asosiy komponenti bolib, u eng muhim komponentlarni oʻz ichiga oladi.Tizim bloki ichida joylashgan qurilmalar ichki, tashqaridan ulangan qurilmalar esa tashqi deyiladi. Axborotni kiritish va chiqarish uchun mo'ljallangan tashqi qo'shimcha qurilmalar periferik qurilmalar ham deb ataladi.
Monitor - (displey) deb videoma'lumotni ko'rsatish uchun mo'ljallangan va standart ma'lumot chiqarish qurilmalariga kiradi.
Klaviatura - -standart kiritish qurilmasi bo'lib, kompyuterga alfavitraqamli ma'lumotlarni kiritish, joriy oynaning holatini boshqarish yoki maxsus boshqaruv signallarini kiritish imkonini beradi.
Sichqoncha - yordamida displey ob'ektlari bilan ishlash mumkin - ularning shakli, holati va boshqalarni o'zgartirish mumkin. Hozirgi vaqtda sichqonchaning funktsiyalari tobora kengayib bormoqda, agar ilgari u faqat qo'shimcha qurilma bo'lsa, endi u deyarli barcha boshqaruv funktsiyalarini bajaradi.
|
| |
