|
Amaliy ish №2Bog'liq Amaliy ish 2A va B mulohazalar bir vaqtda rost yoki bir vaqtda yolg‘on bo‘lganda rost
bo‘ladigan mulohazaga A va B mulohazalarning ekvivalensiyasi deyiladi.
“<=>” belgi ekvivalensiya belgisi deb ataladi. A<=>B yozuv “A mulohazadan B mulohaza va B
mulohazadan A mulohaza kelib chiqadi” yoki “A bo‘ladi, faqat va faqat shu holdaki, agar B
bo‘lsa” yoki “A ekvivalent B” deb o‘qiladi.
Ekvivalensiya amaliga mos rostlik jadvali quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi:
Masalan, A =“972 soni 9 ga karrali”, B =“972 soni raqamlarining yig‘indisi 9 ga karrali”
mulohazalari berilgan bo‘lsin. U holda A va B mulohazalarning ekvivalensiyasi “972 soni 9 ga
karrali bo‘ladi, faqat va faqat shu holdaki, qachon bu son raqamlarining yig‘indisi 9 ga karrali
bo‘lsa” kabi bo‘ladi. Bu ekvivalensiya – rost.
A<=>B, A<–>B ko‘rinishlardan biri orqali A mulohazaning ekvivalensiyasi
bеlgilanadi
Ixtiyoriy murakkab mulohazani mantiqiy ifoda kо‘rinishida ham yozish mumkin. Murakkab
mantiqiy ifodalar mantiqiy amallar yordamida bog‘langan bir yoki bir necha oddiy (murakkab)
mantiqiy ifodalardan tashkil topadi. Bu mantiqiy ifodalar mantiqiy o‘zgaruvchilar, munosabatlar,
mantiqiy amallar va qavslarni о‘z ichiga oladi. Masalan, (A
∨⏋B) & (C <=>⏋D)
Mantiqiy ifodalarda mantiqiy amallar quyidagi ketma-ketlikda bajariladi:
inversiya (
⏋); konyunksiya (&); dizyunksiya (∨); implikatsiya (=>); ekvivalensiya (<=>).
Teng kuchli yoki bir xil amallar ketma-ketligi bajarilayotganda, amallar chapdan o‘ngga qarab
tartib bilan bajariladi. Ifodada qavslar ishtirok etganda, dastlab qavslar ichidagi amallar
bajariladi. Ichma-ich joylashgan qavslarda eng ichkaridagi qavs ichidagi amallar birinchi
bajariladi.
|
| |
