|
Asoslar, ularning tasnifi, tuzulishi, fizik-kimyoviy xossalar, ishlatilishi va amaliy ahamiyati
|
| bet | 1/4 | | Sana | 07.07.2022 | | Hajmi | 30.96 Kb. | | #24816 |
Bog'liq Asoslar, ularning tasnifi, tuzulishi, fizik-kimyoviy xossalar, i Badalova Nodira, lecture18 (1), taksonomiya, 3.Dilution-of-the-standard-pharmacopoeia-liquids, USA, HFX Oqava suvlar kurs ishi, mustaqil ish 3071713, Elektr zanjirlari va elementlari haqida tushuncha, 13-mavzu. Auditning standartlari va auditning uslubiyati (2 soat, Roʻziqulov Diyor Taqdimoti-WPS Office, Kitob 9326 uzsmart.uz, Yol harakati qoidalari va harakat xavfsizligi, Rayimjonov 5, 38a0977f-0033-41d6-b87a-f5371417fe2d
ASOSLAR, ULARNING TASNIFI, TUZULISHI, FIZIK-KIMYOVIY XOSSALAR, ISHLATILISHI VA AMALIY AHAMIYATI
Reja:
Asoslar
Asoslarning nomlanishi
Xossalari
Kimyoda asos vodorod ionlari (protonlar) ni qabul qila oladigan, yoki keng aytganda, elektron juftlarini bera oladigan moddadir. Eruvchan asosga, agar u gidroksid ionlariga (OH-) ega boʻlsa va ularni qoʻyib yuborsa, ishqor deyiladi. Brønsted-Lowry (talaffuzi: Broʻnsted-Louri) nazariyasi asoslarni proton akesptorlari, Lewis (talaffuzi: Luis) nazariyasi esa elektron juftlari donorlari, deydi.[1] Eski Arrhenius (talaffuzi: Arrenius) nazariyasi asoslarni gidroksid anionlari, deydi,[2] lekin bugunda bu taʼrif faqat ishqorlarga tegishli. Suvda asoslar kimyoviy muvozanat avtoionlanishini oʻzgartirib, sof suvdagidan kamroq faollikli vodorod ionili eritmalar beradi, yaʼni pH normal sharoitda 7 dan yuqori boʻladi. Keng tarqalgan asoslarga misol qilib natriy gidroksid va ammiakni olish mumkin. Metall oksidlari, gidroksidlar va ayniqsa alkoksidlar kuchli, kuchsiz kislotalarning teskari anionlari esa kuchsiz asoslardir.
Asoslar kislotalarga kimyoviy jihatdan qarama-qarshidir, deb qarash mumkin. Asos va kislota orasidagi kimyoviy reaksiya neytrallashish, deyiladi. Asos va kislotalar qarshiligi shundaki, kislota suvda gidroksoniy ioni (H3O+) konsentratsiyasini oshiradi, asos esa, aksincha, pasaytiradi. Asos va kislotalar odatda suvli eritma shaklida bo'ladi. Asos suvli eritmasi kislota suvli eritmasi bilan reaksiyaga kirib, suv va tuzlar hosil qiladi, bunda tuz suvli eritmada uni tashkil etuvchi ionlarga ajraladi. Agarda suvli eritma tegishli tuz bilan toʻyingan boʻlsa, reaksiya natijasida eritmada tuz choʻkmasi hosil boʻladi.
Kislota tushunchasiga suvdan vodorod ionini ajratib chiqaradigan modda deb; yoki, o‘zidagi protonni boshqa moddaga uzata oladigan modda deb; yoki, elektron juftlikni o‘ziga biriktirib olish xususiyatiga ega bo‘lgan modda deb ta'rif berish mumkin.
|
| |
