• Haydaladigan yerlar Qishloq xojalik ekinlari ekish uchun ishlov beriladigan (haydaladigan) yerlar. Havoni ifloslanishi
  • Ijtimoiy adolat
  • Insoniy kapital (inson resurslari)
  • Globallashuv (globalizatsiya)




    Download 119 Kb.
    bet14/49
    Sana29.03.2017
    Hajmi119 Kb.
    #2636
    1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   49
    Globallashuv (globalizatsiya)
    Nisbatan yangi so'z bo'lib, dunyo miqyosida ro'y berayotgan turli-tuman jarayonlarni tavsiflash uchun qo'llaniladi. U jahon yaxlit bozor bo'lib borayotganini tavsiflaydi. Bu g'oyaga ko'ra, insonlar orasida bir lahzada aloqa o'rnatish imkonini beradigan zamonaviy axborot uzatish texnologiyalarini qo'llanilishi natijasida vaqt va masofa qisqarmoqda; turli madaniyatlar bir-biri bilan aralashib ketmoqda va Shimol madaniyatlari va qadriyatlari Janubliklar tomonidan o'zlashtirib olinmoqda, biroq bir vaqtning o'zida etnik farqlar va tengsizliklar kuchaymoqda. Globallashuv g'oyasiga ko'ra Yer sayyorasi alohida qit'alar yoki materiklar emas, balki yaxlit hisoblanadi va u «umumiy uyimiz» deb qaraladi, shunga ko'ra insoniyat ta'sirining ba'zi turlari manbadan uzoqdagi odamlar va muhitga salbiy ta'sir etishi yoki butun sayyora uchun salbiy ta'sirga ega bo'lishi mumkin. Iqtisodiy globallashuv va global iqtisodiyotga qarang.

     


    Haydaladigan yerlar
    Qishloq xo'jalik ekinlari ekish uchun ishlov beriladigan (haydaladigan) yerlar. 

    Havoni ifloslanishi


    Inson, hayvonlar, o'simliklar yoki materiallarga zararli ta'sir ko'rsatadigan bir yoki bir necha kimyoviy birikmalarning atmosferadagi miqdorini ancha yuqori bo'lishi. Tabiiy hamda insonning xo'jalik faoliyati natijasida hosil bo'ladigan ko'plab ifloslantiruvchi moddalar mavjud. Tabiiy manbalar o'rmon yong'inlarining tutuni, shamol bilan ko'chuvchi chang, vulqonlar faoliyati natijasida ajralgan zararli moddalar bo'lishi mumkin. Biroq, atmosfera ifloslanishining asosiy manbasi - inson xo'jalik faoliyati vaqtida sanoat korxonalari va transport vositalari atmosferaga chiqaradigan zararli moddalardir. Ko'pgina antropogen ifloslantiruvchi moddalar zaharli bo'lib, tabiiy muhit ifloslanishining global muammolarini sababchisi, shuningdek, aholi sog'lig'i bilan bog'liq mahalliy miqyosdagi muammolarni paydo qiladi. Issiq gazlarni ko'p miqdorda ajratish va shovqin ham havo ifloslanishining shakllari bo'lishi mumkin (issiqlik va shovqindan ifloslanish). Issiqxona gazlari, uglerod dioksid, xlorftoruglevodorodlar ga ham qarang.

     


    Ijtimoiy adolat
    Jamiyatda ishlab chiqarilgan tovarlar va xizmatlarga barcha insonlar bir xilda ega bo'lishi haqidagi fikr (da'vo). U jinslar, dinlar, irqlar, millatlar, elatlar tengligi haqidagi g'oyalarni, atrof muhit resurslariga bir xilda ega bo'lishni o'z ichiga oladi.

    Ijtimoiy xizmatlar


    Mahalliy aholi turmush darajasini yaxshilash va ta'minlash uchun tuzilgan va odatda hukumat (mahalliy byudjet) tomonidan mablag' bilan ta'minlanadigan xizmatlar; masalan, tuman kasalxonalari va poliklinikalari, yo'l xizmatlari, markazlashtirilgan isitish tizimlari, sanitariya xizmati, elektr ta'minoti xizmati, telekommunikatsion tizim.

    Insoniy kapital (inson resurslari)


    Odamlar va ularning iqtisodiy ishlab chiqarish qobiliyati. Ma'lumotlilik, jismoniy tayyorgarlik va sog'liqni saqlash inson resurslarini ortishiga ko'maklashishi mumkin. Kapital va moddiy kapitalga qarang.

    Inson huquqlari


    Har bir insonning huquqlari va imtiyozlarini ta'minlash. BMT Inson huquqlari Deklaratsiyasi 1948 yilda qabul qilingan. U insonlar yashash, erkinlik va o'qish huquqiga ega ekanligini; bir joydan ikkinchi joyga borish, din, axborot olish erkinliklariga ega ekanligini; barcha millatlar teng ekanligi va qonun oldida barcha barobar ekanligini e'lon qildi.



    Download 119 Kb.
    1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   49




    Download 119 Kb.