Qashqadaryo havzasi tog’ oldi – adilar va past tog’larning asosiy
agroiqlimiy ko’rsatgishlari.
Absolyut balandlik, m
|
380-660
|
Yanvarning o’rtacha harorati 0C
|
0 - +2
|
Vegetatsiyali qishlarning foizi
|
60-80
|
Haqiqiy qishlarning davom etishi, kun
|
20
|
Nisbiy sokinlik davri. kun
|
66-80
|
O’rtacha absolyut minimum, 0 C
|
-15 -20
|
Haroratlarning absolyut minimum 0C
|
-29
|
Manfiy haroratlar jami 0C
|
-40 -60
|
Iyulning o’rtacha harorati 0C
|
+28 +29
|
Yozdagi (VII- IX) garmselli kunlar (o’rtacha)
|
13-47
|
Eng yuqori haroratlar 0C
|
+43 +47
|
Iyuldagi soat 13da nisbiy namlik %
|
18-27
|
+10 dan yuqori haroratlar jami 0C
|
4750-5300
|
Yog’inlar mm
|
290-545
|
VI – VII, %
|
3
|
XII –II, %
|
36-39
|
Quruq davrning boshlanishi
|
29-28
|
1.2 Suv resurslari va ulardan foydalanish.
O’lkamizda suv resurslarining asosiy manbalari tog’lardagi muzliklar doimiy va mavsumiy qor qoplanish, ulardan tug’iladigan daryolar, soylar, buloqlar, suv omborlari, ko’llardagi tabiiy gaz suvlardan hamda yer ostida joylashgan chuchuk va o’rtacha minerallashgan suvlardan iborat, bularga qo’shimcha ravishda suv osti va muzlik ko’llari suvlarini,termal yerosti suvlarini, tozalangan suvlarni, oqova suvlarning bir qismini, atmosfera yog’inlarini va tuproqdagi namlikni kiritish mumkin ( Hikmatov va b. 2001 y).
Qashqadaryo havzasi tabiiy – gidrologik rayonlashtirish tarixlarida Amudaryo havzasining bir qismi sifatida qaraladi. Amudaryo havzasiga mansub bo’lgan daryolardagi suvlarning yillik zaxirasi 73.8 km3 ga yaqin bo’lib, O’rta Osiyo daryolari suvlari zaxirasining qariyb 55:4% ini tashkil etadi. Jadvakda Amudaryo havzasiga mansub bo’lgan daryolarning suv resurslari to’g’risida ma’lumotlar keltirilgan.
Qashqadaryo havzasining suv resurslari asosan daryolar, soylar, buloqlar, ko’llar hamda yerosti suvlaridan tashkil topgan. Havzaning asosiy suv manbalari Qashqadaryo va uning irmoqlari Oqsuv, Panxoz, Jinnidaryo, Yakkabog’daryo, Turnabuloq, Langardaryo, Katta O’radaryo, Kichik O’radaryo va g’uzor daryolarining suvlaridan iborat. Havzadagi suv resurslarining asosiy manbai bo’lgan daryolar hududiy jihatdan juda notekis joylashgan. Ta’kidlab o’tilganidek, havza doirasida uzunligi 10km dan 200km gacha bo’lgan 120dan ortiqroq katta –kichik daryolar mavjud. Ammo ularning asosiy qismi tog’li va tog’oldi hududlar bo’ylab oqadi.
1.3-jadval.
|
