Axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali

Download 2,17 Mb. Pdf ko'rish
bet	3/5
Sana	14.12.2023
Hajmi	2,17 Mb.
	#118385

1 2 3 4 5

Bog'liq
1-Topshiriq KX

2-AMALI ISH
Mavzu:

Zararli dasturiy vositalarni aniqlash va ularga qarshi himoya
vositalari.
Ishdan maqsad: Zararli dasturiy vositalarni aniqlash va ularga qarshi himoya
vositalardan foydalanishni amaliy o‘rganish.
Nazariy qism:
Antivirus dasturlarining turlari.
Detektorlar aniq virusning xarakterli holatini qidiradi, operativ xotira yoki
fayldagi kerakli ma’lumotni aniqlaydi. Kamchiligi: ular о‘zlariga ma’lum
virusnigina aniqlaydi, yangi viruslarni esa aniqlay olmaydi (Aidstest, Doctor
Web, MicroSoft AntiVirus).
Doktorlar (faglar) detektorlarga xos ishni bajargan holda zararlangan fayldan
viruslarnichiqarib tashlaydi va faylni oldingi holatiga qaytaradi. Doktor dasturlar
kо‘p miqdordagi viruslarni aniqlash va yо‘q qilish imkoniyatiga ega (AVP,
AidsTest, Scan, Kaspersky Antivirus, Norton Antivirus, Doctor Web, Panda).
Revizorlar– eng ishonchli himoyalovchi vosita. Dastlab dastur va diskning
tizimli sohasi haqidagi ma’lumotlarni xotiraga oladi, so‘ngra ularni dastlabkisi
bilan solishtiradi. Mos kelmagan holatlar haqida foydalanuvchiga ma’lum qiladi
(ADinf, Kaspersky Monitor).Vaksinalar dasturlar ishlashini davom ettirib, ularni
viruslar yuqtirgandek qilib o‘zgartiradi. Natijada, viruslar bu dasturni
zararlangan, deb hisoblaydi va bunday fayllarga “yopishmaydi”. Faqat ma’lum
viruslarga nisbatangina vaksina qilinishi uning kamchiligi hisoblanganligi
sababli bunday antivirus dasturlar keng tarqalmagan (Anti Trojan Elite, Trojan
Remover, Dr.Web CureIt, Web WinWord).
Filtrlarkompyuter tezkor xotirasida qo‘riqlovchi dasturlar ko‘rinishida
(rezident kabi) joylashadi, viruslar tomonidan zararni ko‘paytirish va ziyon
yetkazish maqsadida operatsion tizimga qilinayotgan murojaatlarni ushlab qoladi
hamda bu haqida foydalanuvchiga ma’lum qiladi. Foydalanuvchi ushbu amalni
bajarish yoki bajarmaslikka ko‘rsatma beradi.
Filtr-dasturlar foydali bo‘lib, u virus kо‘payib ulgurmasidan oldin aniqlab
beradi. Ular disk va fayllarni tozalay olmaganligi sababli, viruslarni yо‘q qilish
uchun boshqa dasturlar kerak bо‘ladi (Flushot Plus, Antirus, Outpost Security
Suite, Agnitum Outpost Firewall).
Yangi viruslarning to‘xtovsiz paydo bo‘lib turishini hisobga olib, antivirus
bazalarini doimiy ravishda yangilab turish hamda kompyuter (protsessor,
operativ xotira, operatsion tizim)ga mos antivirus dasturlarining oxirgi
versiyalaridan foydalanish talab qilinadi.

Kompyuterda viruslarni qidirish ma’lumot tashuvchilarni skanerlash
(ingl.scan) orqali amalga oshiriladi. Skanerlash vaqtida operativ xotira va
saqlash vositalarining virus bilan zararlangan yoki zararlanmaganligi
tekshiriladi. Skanerlash natijasida aniqlangan viruslar o‘chiriladi yoki bartaraf
etiladi.
O‘zgartirilgan (zararlangan) fayllar imkon qadar asl holatiga qaytariladi.
Quyidagilar hozirgi kunda eng keng tarqalgan antivirus dasturlari hisoblanadi:
4.3-rasm.
Bu antivirus dasturlarining aksariyati to‘lovli mahsulotlar hisoblanadi, lekin
shaxsiy kompyuterlar uchun ularning bepul analoglari ham mavjud.
ESET NOD32 virus, zararli dastur, qurt, rootkit, ekspluatatsiya, ransomware,
fishing dasturlari kabi zararli dasturlardan himoya qiladi. U kam joy egallaydi,
bu esa kompyuter sekinlashuvining oldini oladi.

Download 2,17 Mb.

1 2 3 4 5

Download 2,17 Mb.

Pdf ko'rish