|
O’lchash o‘zgartkich turlari
|
| bet | 7/11 | | Sana | 21.05.2024 | | Hajmi | 440,6 Kb. | | #247665 |
Bog'liq 4-mustaqil ish O’lchash o‘zgartkich turlari
O’lchash o‘zgartkichi - bu o‘lchangan miqdorni boshqa miqdorga yoki o‘lchash ma’lumotlari signaliga aylantirish uchun ishlatiladigan, qayta ishlash, saqlash, keyingi o‘zgartirish, ko‘rsatish yoki uzatish uchun qulay bo‘lgan va standartlashtirilgan metrologik xususiyatlarga ega bo‘lgan texnik vositadir. O’zgartkichlarni o‘lchashning ko‘plab tasniflash xususiyatlari mavjud. Biz bu yerda faqat ko‘rib chiqilayotgan o‘lchash uskunalari bo‘limi uchun muhim bo‘lganlarni qayd etamiz.
O’lchash o‘zgarkichi bu o‘lchashda o‘lchamlari o‘rtasida birma–bir o‘rnatiladigan operatsiya bir xil bo‘lmagan o‘zgartirilgan (X) va o‘zgartirilgan (Y) fizik miqdorlar, uning umumiy ko‘rinishi 𝑌 = 𝑓(𝑥) shaklidagi tenglama bilan tavsiflanadi, bu yerda f ba’zi funksiyalardir.
O’lchash o‘zgartkichi X → Y=F(X) → o‘lchash bilan taqqoslash
Δ=F(X)-N[Y] → O’lchash natijasi X=F-1{q[Y]}
Chiqish signalining turiga qarab generator va parametrik o‘lchash o‘zgartkichlariga ajratiladi. Generator o‘zgartkichlari chiqish signallari yenergiya xususiyatlariga ega bo‘lgan o‘zgarkichrlar kiradi (YeYuK, elektr toki, mexanik kuch, bosim). Parametrik o‘zgartkichrlarga, unda kirish signalining o‘zgarishi ularning o‘ziga xos parametrlarining o‘zgarishiga olib keladi – faol qarshilik, sig‘im, induktivlik, yelastiklik va boshqalar kiradi. Bunday hollarda yenergiya signalini olish uchun qo‘shimcha yenergiya manbalari talab qilinadi.
Demak, generator datchiklariga induksiya, piyezoelektrik, termoelektrik va elektrokimyoviy datchiklarning ayrim turlari kiradi. Qolgan datchiklar parametrikdir. Funksional maqsadlar uchun oraliq o‘lchash o‘zgartkichlarining tkrlari uzatuvchi va o‘lchashli o‘zgartkichlarga ajratiladi. Uzatuvchi o‘lchash o‘zgartkichi-bu o‘lchash ma’lumotlari signalini masofadan uzatish uchun mo‘ljallangan o‘lchash o‘zgartkichi. Masshtabli o‘lchashni o‘lchash o‘zgartkichi, masshtabli o‘lchash o‘zgartirish miqdorini yoki o‘lchash signalini ma’lum bir marta o‘zgartirish uchun mo‘ljallangan.
O’zgartirish tabiati bo‘yicha oraliq o‘lchash o‘zgartkichlarii quyidagilarga bo‘linadi: analog, analog-raqamli va raqamli-analog.
|
| |
