|
Binar klasterli kremniydiń fotoelektrik qásiyetlerin izertlew ilimiy basshı tmtu doc. B. Q. Ismaylov
|
| bet | 2/5 | | Sana | 29.11.2023 | | Hajmi | 1,74 Mb. | | #107317 |
Bog'liq Utarov Serik 15.06.2023 Kremniy elementine belgilengen termodinamik sharayatlarda “tómen temperaturali” hám dástúriy diffuzziya usılı menen II hám VI gruppa elementlerin kirispe retinde kirgiziwde kólem hám betinde olardıń binar birikpelerin payda etiw mu’mkin. Tiykarǵı podloshka materiali kremniy (Si) elementinen paydalanladi. Usi dáwirge shekem Si de binar birikpeler retinde tolıq uyrenilmegen II (Zn, Cd, Mg) hám VI gruppa elemetlerin (S, Se, Te) atomları birikpelerin elementar binar yasheykalar payda etiw texnologiyasın islep shıǵıwdan ibarat. Si maydan hám kóleminde joqarı konsentrasiyali binarli birikpeler payda etiw jáne onıń optikalıq parameterlerin ólshew hám de analiz etiwden ibarat. •ZnSe binar birikpeler tiykarında FEdiń parametrlerin ólshew hám analiz qılıw. •Si tiykarındaǵı ZnSe binar birikpeli FElerdiń IKS-12 qurilmasinada izertlew. •Si tiykarındaǵı ZnSe binar birikpeli FElerdiń tiykarǵı parametrleriniń temperaturaǵa tásiri.
Magistrlıq dissertatsiyasınıń maqset hám wazıypaları
Usı kremniy materiyalinda binar birikpeni payda etiwde biz dáwirli kesteniń II hám VI gruppa elementi Zn hám Se kirispe atim sipatinda paydalandıq. Paydalanılǵan baslang’ish material retinde KDB-0.5 salistirmali qarslig’i 0,5 om sm (NB = 4·1016 sm-3 ) materialı alındı, onı plastina spatinda paralipet o’lsheminde 10 x8 mm2 ólshemde úlgi qırqıp alındı. Odan keyin úlgige mexanik islew ( (shlifovka)) berildi. Tayın bolǵan úlgini untaqlı suwda 10÷15 minut waqıt dawamında qaynatildi (sirt bólegindegi maylardı tazalaw ushın 10 sm uzınlıqta ampula tayarlandi (ampula ishki diametri 1 sm bolǵan kvars shıysheden tayarlanǵan ).
Biz bilemiz VI gruppa elementi Se kremniyda eki donor urivenlerdi payda etedi.
E1=EC- 0, 3 eV hám E2=EC-0, 59 eV
Sol sebepden diffuziya procesi ushın KDB-0,1 markalı ulgilerdi tańlap alınǵan oǵan selen atomların jaylastırıp vakum alınıp onı T=1200 C temperaturada t=0.5 saat dawamında diffuziya etildi. Diffuziyadan shıqqan úlgi metall ústinde suwitilip, H ftor kislatasi járdeminde úlgi sırtı kremniy oksidine ximiyalıq tazalandı.
|
| |
