|
«biotexnologiya» kafedrasi
|
| bet | 24/109 | | Sana | 22.02.2023 | | Hajmi | 3.04 Mb. | | #43169 |
Bog'liq Biotexda bioxavfsizlik majmua 2022 Osimlikshunoslik Документ Microsoft Word, Apakxujayeva. Suv omborlari gidravlikasi, Fizikaning zamonaviy tatqiqot usullari MT, Aholi statistikasi B B Usmonov, A D Abdurahmonov Darslik Toshkent, 3333, 8-dekabr, Документ Microsoft Word, 01.2021, Manual TFP unified (2), Universitet Yoshlar ittifoqi takomillashtirish to`g`risida , 1-11, 4ma\'ruza, Izzatullayev, Toshpulatov taqriz ekologiya, эконометрикаMilliy tashabbuslar. Nanomateriallar va nanotexnologiya masalalarining xavfsizligiga koʻplab mamlakatlar qatori, Oʻzbekiston ham qiziqish bilan qaraydi. Garchan bu muammoni yechish sohasida qilinadigan ishlar unchalik koʻzga koʻrinarli boʻlmasada, yaqin kelajakda bu sohaga e’tibor boshqacha koʻrinishga ega boʻladi. Qoʻshni Rossiya mamlakati (bu mamlakatda ham hozircha nanotexnologiya kuchli rivojlangan emas) misolida shuni aytish mumkinki, 2015 yilning oxiriga kelib nanosanoatning sotishga chiqargan mahsulotlar hajmi – 300 mlrd rub ga teng boʻlishi bashorat qilinmoqda.
Nanotexnologiya sohasida davlat siyosatini hayotga tadbiq etish maqsadida Rossiyada 2007 yilda nanotexnologiya boʻyicha korporatsiya tuzilgan. Oʻsha yildan boshlab, bu sohada nazorat tizimi tashkil qilingan. Bunda Rossiya fanlar akademiyasi bilan birga davlat tashkilotlari ham ishtirok etadi. 2007 yili Davlat Bosh sanitar vrachining qarori bilan “nanomateriallarni miqdoriy aniqlash va identifikatsiya qilish usullari, xavflilik darajasini baholash usuli va toksikologik tadqiqotlar konsepsiyasi” tasdiqlangan. “Konsepsiya”da nanomateriallarni, nanoboʻlakchalarni va nanotexnologiyalarni aniqlash, ularni klassifikatsiya qilish va ishlatish sohalari koʻrsatilgan. Shuningdek, bu hujjatda har bir nanomaterialni toksikologiyasini oʻrganish zarurligi ham koʻrsatib oʻtilgan.
AQSH da 2000 yili 26chi federal agentlikni nanotexnologiya sohasidagi faoliyatini koordinatsiya qiluvchi Milliy nanotexnologik tashabbus (NNI) e’lon qilingan. Bu sohalararo Dastur boʻlib, u inson salomatligi uchun xavfli boʻlgan agentlarni zamonaviy toksilogik testlar asosida baholash bilan shugʻullanadi. Mana shu Dastur doirasida AQSH ni 6ta federal agentligi, nanomateriallardan foydalanishni odam organizmiga zararini (xavfini) nazorat qiladi. Bunday tadqiqotlarni asosi va vazifalaridan biri – nanomahsulotlarni xavfsizligini baholash uchun usullar va normativlar ishlab chiqishdan iborat. AQSHning atrof muhitni muhofaza qilish agentligi (ERA) nanomateriallardan foydalanib, yaratilgan mahsulotlarni ekologik xavfsizligini aniqlash boʻyicha tadqiqotlar olib boradi.
Yaponiyada ham ishlab chiqariladigan nanomateriallardan paydo boʻladigan potensial xavfni baholash boʻyicha tizimli nazorat ishlari va tadqiqotlar olib boriladi. Nanomateriallarni toksik xususiyatini aniqlash boʻyicha testlar, xavf-xatarni baholash usullari (asosan nafas olganda) boʻyicha tadqiqotlar olib boriladi.
|
| |
