Biznesni tashkil etish va yuritish

Har bir bosqichga alohida to‘xtalib o‘tamiz 
MARKETING TADQIQOTI MAQSADINI ANIQLASH VA VAZIFALARNI 
QO‘YISH 
Marketing tadqiqotidan nima kutiladi - buni aniq tasavvur etish maqsadni aniqlab 
olishni taqozo etadi. Maqsadga qarab, unga erishishni ta’minlovchi vazifalar belgilab 
olinadi. Shuningdek, aynan shu bosqichda tadbirkorlikni tashkil etish borasidagi 
taxmin yoki farazlar ilgari suriladi. Masalan: 
- 
maktab yonida tez tayyorlanuvchi ovqat mahsulotlari do‘konini ochish katta 
foyda keltiradi; 
- 
tayyorlangan mahsulotlarni o‘quvchilarning sinf xonalariga yetkazib berish 
usulidan foydalanish sotish hajmini keskin oshiradi va h.k. 
Marketing tadqiqoti davomida ushbu taxmin yoki farazlarning to‘g‘ri yoki 
noto‘g‘riligi aniqlanadi. 
MARKETING TADQIQOT REJASINI ISHLAB CHIQISH 
Marketing tadqiqoti davomida amalga oshiriladigan xatti-harakatlarning aniq 
majmuyi uning rejasini namoyon etadi. Rejada, eng avvalo, quyidagi jihatlar bayon 
etiladi: 
1) 
marketing tadqiqotini amalga oshirish borasidagi muammolar. 
Masalan: 
- 
maktab o‘quvchilarida tez tayyorlanuvchi ovqat mahsulotlariga ta- labning 
mavjudligi to‘g‘risda ma’lumotning yo‘qligi; 
- 
maktab rahbariyatining tayyorlangan mahsulotlarni sinf xonalariga olib kirishga 
ruxsat berish yoki bermasligining noaniqligi va h.k.; 
Birinchi bosqich:
maqsadni aniqlash va vazifalarni qo‘yish
Ikkinchi bosqich:
tadqiqot rejasini ishlab chiqish
Uchinchi bosqich:
axborot to‘plash
To‘rtinchi bosqich:
axborotni tahlil qilish
Beshinchi bosqich:
taqdimot tayyorlash

2) 
maqsadli guruh, ya’ni mahsulotning potensial xaridorlari. Bu o‘rinda sizning 
maqsadli guruhingiz mazkur maktab o‘quvchilari hisoblanadi. Siz ularning bu 
boradagi fikrlarini o‘rganishingiz kerak. Biroq barcha maktab o‘quvchilari bilan 
birma-bir suhbatlashib chiqish juda ko‘p vaqt talab qiladi. Shunga ko‘ra, siz ularning 
ma’lum bir qismidan, aytaylik, har bir sinfdan bir nafar o‘quvchidan so‘rov o‘tkazish 
orqali fikrini bilishingiz mumkin; 
3) 
tadqiqot tavsifi. Tadqiqot tavsifi quyidagicha bo‘lishi mumkin: 
- 
tanishtiruvchi (muammo va uning yechimi bo‘yicha dastlabki ma’- lumotlarni 
yig‘ish); 
- 
tavsiflovchi (aniq raqamlarni tasdiqlash yoki rad etish); 
eksperiment (hodisalar o‘rtasidagi sabab-oqibat bog‘liqliklarini tu- shuntirish. 
Masalan, mahsulotlarni sinf xonalariga yetkazib berish sotish hajmiga qanday ta’sir 
ko‘rsatdi);marketing tadqiqoti o‘tkazish bilan bog‘liq xarajatlarni baholash. Odatda, 
bu xarajatlarni pul yoki vaqt ko‘rinishida ifodalash mumkin 
MARKETING TADQIQOTI YUZASIDAN AXBOROT TO‘PLASH 
Axborotlar ikki turda - birlamchi va ikkilamchi bo‘lishi mumkin. Bir- 
lamchi axborotlar shu vaqtga qadar mavjud bo‘lmagan axborotlar hisob- 
lanib, ular quyidagi manbalardan olinishi mumkin: 
- 
tadqiqot qilinayotgan muammo yuzasidan o‘z fikriga ega bo‘lgan 
maslahatchi yoki ekspertlar; 
- 
tadqiq etilayotgan muammo ishtirokchilari harakatlarini kuzatish; 
- 
so‘rov orqali o‘rganish va eksperiment. 
Ikkilamchi axborotlarga olingan axborotlarni tahlil qilish orqali keltirib 
chiqarilgan ma’lumotlar kiradi. 
OLINGAN AXBOROTNI TAHLIL QILISH 
Marketing tadqiqoti o‘tkazish natijasida olingan axborotlar tahlil qilib 
chiqiladi. Tahlil maxsus usullar orqali amalga oshirilib, keng ommaga 
tushunarli bo‘lishi uchun jadval, diagramma, grafik ko‘rinishlarida ras- 
miylashtiriladi. 
TADQIQOT NATIJALARI BO‘YICHA 
TAQDIMOT TAYYORLASH 
Siz o‘tkazilgan marketing tadqiqoti natijalarini manfaatdor tomonlar- 
ga - rahbariyat, investorlar, biznes-hamkorlar, bank xodimlari va boshqa 
mutaxassislar e’tiboriga yetkazishingiz lozim bo‘ladi. O‘z fikr va xulosan- 
gizni tinglovchiga aniq, tushunarli va qiziqarli holda yetkazish - boshlagan 
ishingiz muvaffaqiyatining garovi hisoblanadi. 

Download 9,99 Mb.