Kasb- hunar kollejlarida fizika ta’limning asosiy vazifalari

Download 145.09 Kb.
bet	6/10
Sana	01.03.2023
Hajmi	145.09 Kb.
	#43851

Bog'liq
Abdiyxamidova Soniya
Amir Temurning o’z davlat chegaralarini kengaytirish uchun olib 3, img20221020 10154348, test juda kich — копия, 16-dars, Davlat-ramzlari, HUSNIDDIN, 2 5287436244131775076, Adolat kurs ishi, Barotova M kurs ishi (1), Davlatova kurs ishi, GULMIRA kurs ishi, Gʻaybullayeva Kamola kurs ishi, DILFUZA, 17.04

Kasb- hunar kollejlarida fizika ta’limning asosiy vazifalari: - o`quvchilarni fizik hodisalar, tushunchlar, kattaliklar, modellar, qonunlar, o`lchovlar, fizikaning amaldagi tatbiqlari, olamning fizik manzarasiga oid bilamlar bilan tanishtirish; -fizikadan maslalarni mustaqil ishlash, fizik hodisalarni kuzatish va ularni tushuntira bilish ko`nikmalarni shakillantirish; - fizikaga oid asbob va uskunalarlardan foydalanish, soda o`lchov va tajriba ishlarini bajarish, ularning natijalari asosida xulosalalar chiqarish, asbob va uskunalardan foydalanishda xafsizlik qoidalariga rivoya qilish malakalarini shakillantirish; - o`quvchilarni fan- texnika taqqiyoti, fizika qonunlarining amalda qo`llanilishi bilan tanishtirish; - qadimda va o`tgan asrlarda yashab ijod etgan buyuq mutafakkirlar hamda hozirgi davr vatanimiz fizik olimlarining faoliyatlari bilan tanishtirish, ta’lim mazmunini tevarak –atrofdagi mahalliy va tarixiy materiallar bilan bog’lash orqali o`quvchilarni milliy va vatanparvarlik ruhida tarbiyalash; Kasb- hunar kollejlarida fizika ta’limi oldiga qo`yilgan vazifalarning bajarilishini ta’minlash va nazorat qilish ushbu davlat ta’lim standarti orqali amalga oshiriladi. U kasb- hunar kollejlarida maktabda beriladigan fizika ta’limi mazmunininig majburiy minimumni hamda o`quvchilarning izikadan tayyorgarlik darajasiga qo`yiladigan minimal talablar majmuasini ifodalaydi. Fizika ta’limi mazmunining majburiy minimumi umumiy kasb- hunar kollejlarida o`quvchilarga fizikadan berilishi zarur bo`lgan ta’lim mazmunining minimumini ifodalaydi. Kasb- hunar kollejlarida fizika ta’limi mazmunini belgilashda to`qqizinchi sinfni tugatgan yoshlar umumiy fizika kursining barcha bo`limlaridan, chunonchi, mexanika, molekulyar fizika va termodinamika, optika, atom va yadro fizikasidan ma’lum darajada tugallangan bilimga ega bo`lishlari zarur ekanligi inobatga olingan. Ta’lim mazmuninig majburiy minimumi quyidagi shakilda keltirilgan : fizik hodisa va dalilalar tushuncha va kattaliklar, modellar hamda qonunlar. Bitiruvchilarning tayyorgarlik darajasiga qo`yiladigan talablar o`quvchilarning fizikadan majburiy tayyorgarlik darajasiga ya’ni ularning kasb- hunar kollejlarida fizika ta’limi jarayonida egallagan bilim ko`nikma va malakalariga qo`yiladigan minimal talablarni aks ettiradi. Kasb- hunar kollejlarida o`quvchilarining fizikadan tayyorgarlik darajasiga qo`yiladigan talablar uning asosiy mazmunining yo`nalishlari, bilish vositalari, harakat va kuchlar , modda, maydon, ish va energiya bo`yicha belgilanadi. Bilish vositalari. O`quvchilarning fizik hodisalarni o`rganishda mustaqil ravishda kuzatish, tajribalar o`tkazish, tajriba natijalarini umumlashtirish hamda darsliklar, o`quv qo`llanmalari va boshqa qo`shimcha adabiyotlardan foydalana olishga o`rgatish muhim o`rin tutadi. Harakat va kuchlar. Inson harakatda va o`zaro ta’sirda bo`lgan jismlar qurshovida yashaydi. Shu munosabat bilan jismlar harakati va o`zaro ta’sir qonuniyatlari o`rganish o`quvchilarning ilmiy dunyoqarashini shakillantirishda muhim o`rin tutadi. Bu esa asosiy maqsadlaridan biri hisoblanadi. Modda.O`quvchilarning tevarak- atrofdagi moddalar, ularning tuzilishi va xususiyati, modda tuzilishi diskretligi haqidagi ta’limot evoliyutsiyasi yuzasidan tassavurga ega bo`lishlari, moddaning turli agregat holatlari, har bir agregat holatdagi moddaning xossalari, berilgan xossaga ko`ra yangi materiallar hosil qilish kabilar bilan tushishlari o`zlarini o`rab turgan olam tuzilishini ahglashlarida muhim bosqich hisoblanadi. Maydon. Fizikaviy maydon tabiatni o`rganishdagi fundamental tushunchalar qatoriga kiradi. Maydon tushunchasini o`zlashtirib olish o`quvchilarda ilmiy dunyoqarashni shakllantirishning muhim sharti hisoblanadi. Maydon bilan tanishtirish o`quvchilarning elektr, magnit va yorug’lik hodisalarini, teleko`rsatuv va radio aloqa tamoyillarini, turli chastotalar diapazonidagi elektromagnit to`lqinlar xususiyatini tushuntirishlari uchun zarur bo`ladi. Ish va energiya asosiy fizik tushunchalardan bo`lib, u o`quvchilarda ilmiy dunyoqarashning asosi bo`lgan olamning fizik manzarasini ochib berishda hal etuvchi ahamiyatga ega. Uquvchilar energiya tushunchasini o`zlashtirib olishlari, energiyaning bir turdan boshqa turga aylanishi va undan foydalanish, energiya manbalari va bu borada mavjud bo`lgan muammolarni tushunish Barcha o’qitish metodlari umumiy o’qitish nazariyasi didaktikasiga asoslangan. Shuning uchun predmetlarning o`qitish metodikasini xususiy didaktika deb ham atash mumkin. Fizika fanining barq urib rivojlanishi uning didaktikasini kelajak avlodni o’qitish va tarbiyalashda ilg’or pedagogik fan darajasiga ko’tardi. Fizika kursi 9 yillik maktabda, letsiy va kasbiy texnik o`quv yurtlarida esa 1-2 kurslarda o`qitiladi. Bundan tashqari, astronomiya, tabiatshunoslik, geografiya kurslarida ham ba’zi fizikaviy tushunchalar beriladi. Fizika ba’zi maktablarda 8-9 sinflarda fakultativ mash’gulotlar orqali chuqur o`rganiladi. Bundan tashqari maxsus fizikani o`rganadigan sinflar ham tashkil etiladi. Fizika o`qitishning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat: 1. O`quvchilar ongida fizik asoslarni shakllantirish. Jumladan muhim fizik qonuniyatlar va nazariyalar, asosiy fizik hodisalar, fundamental tajribalar bilan tanishtirish.Fizikaning tadqiqot metodlari haqida tushuncha berish. Jaxonshumul ahamiyatga ega bo`lgan kashfiyotlar bilan tanishtirish. 2. Fizikani o`qitish jarayonida bilim berish bilan bir qatorda o`quvchilarning fikrlash va ijodiy qobiliyatini ham rivojlantirish. 3. O`quvchilarning to`g’ri dunyoqarashini shakllantirish. 4.G’oyaviy-siyosiy, vatanparvarlik, baynalminallik, insonparvarlik,estetik va mehnat sevarlik ruxida tarbiyalash. 5. Politexnik ta’lim berish, olgan bilimlarini hayotga qo`llay olish va tanlashga kumaklashish. Yuqorida qayd etilgan vazifalar o`zaro bog’langan hodda amalga oshiriladi. Fizika asoslarini, uning qonuniyat va hodisalarini chuqur o`rganish asosidagina o`quvchilarning dialektik-materialistik dunyoqarashi, to`g’ri dunyoqarashi vujudga kelishi va politexnik ta’lim olishi mumkin. Buning uchun maxsus tanlangan matnlarni ilmiy asoslangan metodlar bilan o`qitilgandagina bu vazifalar hal etilishi mumkin. Mamlakatimiz yoshlari bugun hayotimizning turli jabhalarida shijoat bilan faoliyat yuritishmoqdalar.Ular bugun talaba va o’quvchi, ishchi va shifokor, pedagog va injener va tadbirkordir.Yoshlarimiz kompyuter, internet texnikasi, bir necha chet tillarini mukammal egallab, rivojlangan davlatlarda tahsil olib, jahon maydoniga chiqmoqdalar. Mustaqilligimizning dastlabki kunlaridanoq ta’lim tizimini tubdan isloh qilish, barkamol avlodni munosib tarbiyalash ustuvor vazifalardan biri etib belgilandi. Bu esa, o’z o’rnida, ta’lim sifatiga ijobiy ta’sir ko’rsatmoqda.Zero, yosh avlodning istiqlol g’oyalari asosida tarbiyalanib,ulug’ ajdodlarimizga munosib tarzda voyaga yetishlari, eng avvalo, o’qituvchi berayotgan saboq, uning izlanish va intilishiga ham bevosita bog’liq. Jonkuyar, bilimdon, yuksak aql-zakovatli mutaxasislar esa soha rivojiga ulkan hissa qo’shishlari bejiz emas. Mamlakatimizda uzluksiz ta’lim tizimining joriy qilinishi natijasida mustaqil fikrlovchi, o’z aqli, tafakkuri va salohiyatini to’la namoyon eta oluvchi, ma’suliyatli, keng dunyoqarashga ega bo’lgan, ozod va hur fikrli inson –Barkamol shaxsni tarbiyalash umummilliy maqsadga aylandi. Bunda har bir boladagi intelektual salohiyatni, ichki quvvat va iste’dodni yuzgaga chiqarish uchun zarur shart-sharoit yaratishga ustuvor ahamiyat qaratilmoqda.Bu esa, farzandlarimizni go’daklik davridan to voyaga yetguncha, aniq maqsadli dastur asosida jismonan, aqlan va ma’nan yuksaltirishga mustahkam zamin bo’lib xizmat qiladi. Bugun ilm fan, san’at, sport sohalarida dunyo bo’ylayotgan o’zbek farzandlari yurtimiz sha’nini yanada yuksaklarga ko’tarmoqda. Shu ma’noda yosh avlodni jismonan barkamol etib tarbiyalash, bolalar sportini rivojlantirish sohasidagi ishlarni kuchaytirish, yoshlarni sport bilan muntazam shug’ullanishga keng jalb etish, yangi sport majmualarini qurish va jihozlash, ularni yuqori malakali ustoz va murabbiylar bilan mustahkamlash bo’yicha samarali ishlar ham amalga oshirilmoqda. Darsning asosiy qismida vazifalarni bajarish bilan bir vaqtda, ta’lim, tarbiya berish, sog’lomlashtirish vazifalari, kurashga oid umumiy va maxsus vazifalar hal etiladi. Shu bilan harakat apparatini va organizmning barcha tizimlarinihar tomonlama rivojlantirish hamda mehnat va sport faoliyatida zarur bo’lgan jismoniy sifatlarni tarbiyalash,shug’ullanuvchilarning harakat faoliyati, kurah sohasidagi bilimlar, “Alpomish” va “Barchinoy” test meyorlariga doir hayotiy muhim bo’lgan amaliy ko’nikma va malakalar bilan qurollantirish harakatlari asosiy vazifa qilib qo’yiladi.Bunda asosiy vositalar-buyumlar, jumladan, koptok va boshqalar bilan bajariladigan umumiy rivojlantiriluvchi, tayyorgarlik va maxsus mashqlardan iborat Download 145.09 Kb.

Download 145.09 Kb.