C/C++ tilida dasturlash

5 
I BOB. NAZARIY QISM 
1.1 C++ dasturlash tili haqida ma`lumot 
Ma’lumki EHM berilgan algoritmlarni formal bajaruvchi avtomat 
hisoblanadi. Shuning uchun, biror masalani EHM da yechish uchun unga mos 
algoritmni berish zarur. Algoritmni EHM ga uzatishda esa uni maxsus «mashina 
tili»ga o’girib, mashina kodida yozilgan dasturga aylantiriladi. Shu bilan bir qatorda, 
turli xil EHM lar uchun turli tillar yaratilgan bo’lib, biror EHM uchun yozilgan 
dastur boshqa EHM uchun tushunarsiz bo’lishi mumkin. Shunday qilib, har bir EHM 
faqat o’zining «mashina tili»da yozilgan dasturlarnigina tushunishi va bajarishi 
mumkin.
C++ dasturlash tili C tiliga asoslangan. C esa o'znavbatida B va BCPL 
tillaridan kelibchiqqan. BCPL 1967 yilda Martin Richards tomonidan tuzilgan va 
operatsion sistemalarni yozish uchun mo'ljallangan edi. Ken Thompson o'zining B 
tilida 
BCPL 
ning 
ko'p 
hossalarini 
kiritgan 
va 
B 
da 
UNIX 
operatsionsistemasiningbirinchiversiyalariniyozgan. BCPL ham, B ham tipsiz til 
bo'lgan.Yani o'garuvchilarning ma'lum bir tipi bo'lmagan – har bir o'zgaruvchi 
kompyuter hotirasida faqat bir bayt joy egallagan.O'zgaruvchini qanday sifatda 
ishlatish esa, yani butun sonni, kasrlisonmi yoki harfdekmi, dasturchi vazifasi 
bo'lgan. 
C tilini Dennis Ritchie B dan keltirib chiqardi va uni 1972 yili ilk bor Bell 
Laboratoriyasida, DEC PDP-11 kompyuterida qo'lladi. C o'zidan oldingi B va BCPL 
tillarining juda ko'p muhim tomonlarini o'zichiga olish bilan bir qatorda 
o'zgaruvchilarni tiplashtirdi va bir qator boshqa yangiliklarni kiritdi. Boshlanishda 
C asosan UNIX sistemalarida keng tarqaldi.Hozirda operatsion sistemalarning 
asosiy qismi C/C++ da yozilmoqda. C mashina arhitekturasiga bog'langan 
tildir.Lekin yaxshi rejalashtirish orqali dasturlarni turli kompyuter platformalarida 
ishlaydigan qilsa bo'ladi. 
1983 yilda, C tili keng tarqalganligi sababli, unistandartlash harakati 
boshlandi. Buning uchun Amerika Milliy Standartlar Komiteti (ANSI) qoshida 
X3J11 texnikkomitet tuzildi.va 1989 yilda ushbu standart qabul qilindi. 

6 
Standartnidunyobo'yichakengtarqatishmaqsadida 1990 yilda ANSI va Dunyo 
Standartlar Tashkiloti (ISO) hamkorlikda C ning ANSI/ISO 9899:1990 standartini 
qabul qilishdi. Shu sababli C da yozilgan dasturlar kammiqdordagi o'zgarishlar yoki 
umuman o'zgarishlarsiz juda ko'p kompyuter platformalarida ishlaydi. 
C++ 1980 yillar boshida Bjarne Stroustrup tomonidan C ga asoslangan tarzda 
tuzildi.C++ juda ko'p qo'shimchalarni o'zichiga olgan, lekinenga sosiysi u ob'ektlar 
bilan dasturlashga imkon beradi. 
Dasturlarni tez va sifatli yozish hozirgi kunda katta ahamiyat kasb etmoqda. 
Buni ta'minlash uchun ob'ektli dasturlash g'oyasi ilgari surildi.Huddi 70-chi yillar 
boshi dastrukturalida sturlash kabi, programmalarni hayotdagi jismlarni 
modellashtiruvchi ob'ektlar orqali tuzishda sturlash sohasida inqilob qildi. 
C++ dan tashqari boshqa ko'p ob'ektli dasturlshga yo'naltirilgan tillar paydo 
bo'ldi. Shulardan eng ko'zga tashlanadigani Xerox ning Palo Altoda joylashgan 
ilmiy-qidiruv markazida (PARC) tuzilgan Smalltalk dasturlash tilidir.Smalltalk da 
hamma narsa ob'ektlarga asoslangan. C++ esa gibrid tildir.Unda C ga o'xshab 
strukturali dasturlash yoki yangicha, ob'ektlar bilan dasturlash mumkin. Yangicha 
deyishimiz ham nisbiydir.Ob'ektli dasturlash falsafasi paydo bo'lganiga ham yigirma 
yildan oshayapti. 

Download 1,39 Mb.