|
Chiziqli algoritmlar
|
| Sana | 11.12.2022 | | Hajmi | 3.9 Mb. | | #34142 |
Bog'liq Chiziqli tuzilmalarning algoritmlari va ularning dasturi SHAXSIY KOMPYUTERGA TXK (amaliyot), Yosh bolalarga Qur\'on o\'rgatishning 10 usuli, 2 5244836847229601455, Айсулу, Tekin Treyding Qo\'llanma Kitob 230403 152046, Himoyaga ruxsat etilsin , IMG 0005, investitsiya-faoliyatiga-ta-sir-etuvchi-omillar-va-ularning-o-ziga-xos-xususiyatlari, Eksperimental psixologiya (1)
CHIZIQLI ALGORITMLAR
XX asrning 70-yillarida golland olimi Edsger Deykstra
(1930 – 2002) har qanday algoritm uning nima maqsadda tuzilganligi va murakkabligidan qat’iy nazar, uchta:
ketma-ketlik, tarmoqlanish va takrorlanish algoritmik konstruksiyalaridan foydalanilgan holda yozilishi mumkinligi haqidagi g‘oyani ilgari surdi va tо‘liq asoslab berdi.
Chiziqli algoritm
deb, barcha ko‘rsatmalari hech qanday shartsiz, faqat ketma-ket bajariladigan jarayonlarga aytiladi.
Har qanday algoritm mantiqiy tuzilishi,
ya’ni bajarilish tartibiga ko‘ra uchta asosiy
turga bo‘linadi: chiziqli, tarmoqlanuvchi
va takrorlanuvchi.
Edsger Deykstra
(1930 – 2002)
Choy damlash ketma-ketligi: Choy damlash ketma-ketligi:
choynak qopqog‘i ochilsin;
1
choynak qaynoq suv bilan chayilsin;
2
choynakka bir choy qoshiq miqdorida quruq choy solinsin;
3
choynak to‘lguncha qaynagan suv quyilsin;
4
choynakning qopqog‘i yopilsin;
5
choynak sochiq bilan yopilib, besh daqiqaga qoldirilsin.
6
Chiziqli algoritm blok-sxema ko‘rinishida
1-misol. Sayyoh qishloqdan chiqib, shahar tomon jo‘nadi. U a kilometr yayov yurganidan
keyin avtobusga o‘tirdi va avtobusda t soatda shaharga yetib keldi. Agar avtobus 60 km/soat tezlik bilan harakat qilgan bo‘lsa, a = 5 va t = 0,5 bo‘lganda, qishloq bilan shahar orasidagi S masofani hisoblash algoritmini tuzing.
Yechish: Masofani hisoblash formulasini esga olamiz:
S = v · t. Sayyoh avtobusda
t soatda S1 = 60t kilometr yo‘l yurgan. Shuning uchun qishloq bilan shahar orasidagi masofa
S = a + 60t formulasi
bilan ifodalanadi. a = 5 va
t = 0,5 bo‘lganda,
S = 5 + 60 · 0,5 = 35 km bo‘ladi.
Endi S masofani hisoblash algoritmini so‘zlar va
blok-sxema orqali ifodalaymiz:
boshlansin;
1
a, t larning qiymatlari kiritilsin;
2
sayyohning avtobusda t soatda bosib o‘tilgan yo‘li: S1 = 60 * t hisoblansin;
3
qishloq bilan shahar orasidagi masofa: S = a + S1 hisoblansin;
4
S ning qiymati yozilsin;
5
tugatilsin.
6
C++ tilida chiziqli algoritmlarni dasturlash
1.1-masala. A va B ikkita haqiqy sonlar berilgan. Ularning yig’indisi, ayirmasi va ko’paytmasini hisoblang. Yechish. a va b sonlar yig’indisini S, ayirmasini D, ko’paytmasini K bilan belgilasak, S=a+b, d=a-b, k=a*b formulalar o’rinli bo’ladi.
C++ da dasturi:
Natija :
1.2-masala. Ikkita musbat son berilgan, bu sonlarning o’rta arifmetik va o’rta geometrik qiymatlarini aniqlang.
C++ da dasturi:
Natija:
1.3-masala. Tomonlari A va B ga teng to’g’ri to’rtburchakning yuzi va peremetri hisoblansin.
C++ da dasturi:
Natija:
|
| |
