|
Laboratoriya ishining amaliy qismini bajarish
|
| bet | 3/3 | | Sana | 18.11.2023 | | Hajmi | 0.56 Mb. | | #100780 |
Bog'liq 1669346840, 1 mavzu, 2-мавзу. Маъруза матни, 65562920, Topshiriqlar 5, Tursunov Hojiakbar Hamidullo o‘g‘li (1), 2446bdb423d82599ec4654a12a6b6511, jis-sillabus sirtqi, AYEQ Kurs ishi XODJAYEV S, 11-Maruza, Baliq xona xududida qolib ketgan narsalarga javob berilmaydi, 1696855985, Muxammatqulov Shohruhbek 4, Babadjanov Anvar 2Laboratoriya ishining amaliy qismini bajarish
Biz 4-sonli laboratoriya ishi oxirida tayyorlangan tarmoq bilan loyihani ochamiz. Unga yana 3 ta kompyuter qo‘shing va kommutatorda VLANni sozlashni davom ettiring. Ammo bundan oldin siz pastki tarmoqni bir nechta segmentlarga bo‘lishingiz kerak. Admin Kompyuterni standart VLAN, ya’ni VLAN 1 da qoldiramiz. 3 ta chap kompyuter VLAN 2 ga, 3 ta o‘ng kompyuter VLAN 3 ga biriktiriladi. Shunday qilib, biz tarmog‘imizdagi boshqa kompyuterlarga kommutator va yo‘riqnoma sozlamalarini o‘zgartirishga ruxsat bermaymiz, bu esa qurilgan tarmoqning xavfsizlik darajasini oshiradi.
5.2- Rasm. – Tarmoqning pastki tarmoqlarga vizual bo‘linishi.
Kompyuterlarda IP manzillarini (pastki tarmoq qiymatlarini) o‘zgartirgandan so‘ng, biz "ping" buyrug‘i bilan turli tarmoq segmentlari orasidagi ulanishlarni tekshiramiz. Boshlash uchun biz PC3 - PC5 dan ping tinglaymiz, quyidagi skrinshotda ko‘rib turganingizdek, ping muvaffaqiyatli bo‘ldi. Keyinchalik, biz boshqa tarmoq segmentida joylashgan kompyuterga ping qo‘yishga harakat qilamiz, biz PC3 - PC2 dan ping yuboramiz, skrinshotda ko‘rib turganingizdek, ping yo‘q.
5.3- Rasm. – «ping» orqali tekshirib ko‘rish
"Ping" buyrug‘i bilan tekshirish oxirida biz turli xil ichki tarmoqlar yoki turli jismoniy jihozlarga ulangan kompyuterlarning o‘zaro ta’sirini ta’minlash uchun kommutatorda VLAN pastki tarmoqlarini sozlashni davom ettiramiz. Buni amalga oshirish uchun Administrator kompyuter bilan almashtirish sozlamalariga o‘ting va ikkita yangi VLAN yarating.
C:\>telnet 192.168.1.200
Trying 192.168.1.200 ...Open KompSetiSwitch Configuration
User Access Verification
Username: admin
Password:
KompSetiS#conf t
KompSetiS(config)#vlan 2
// VLAN 2 ni sozlash
KompSetiS(config-vlan)#name VLAN2
// VLAN 2 ni nomlash
KompSetiS(config-vlan)#exit
// VLAN 2 konfiguratsiyasidan chiqish
KompSetiS(config)#vlan 3
KompSetiS(config-vlan)#name VLAN3
KompSetiS(config-vlan)#exit
Keyinchalik, terminal uskunasi ulangan portlar yangi VLAN-larga tayinlanadi:
1-port bo‘yicha Vlan 1da qoladi
2, 3, 4 portlar Vlan 2 ga tayinlangan
6, 7, 8 portlar Vlan 3 ga tayinlangan
Buning uchun biz yozamiz:
KompSetiS(config)#int fa0/2
KompSetiS(config-if)#switchport mode access
// Portni access rejimiga o‘zgartiring
KompSetiS(config-if)#switchport access vlan 2
KompSetiS(config-if)#exit
Keyinchalik, turli VLAN-lar o‘rtasida ma’lumot almashish uchun yo‘riqnoma ulangan portni sozlaymiz, buning uchun biz quyidagilarni kiritamiz:
KompSetiS(config)# int gig0/1
KompSetiS(config-if)#switchport mode trunk
KompSetiS(config-if)#switchport trunk allowed vlan 1,2,3
// Biz Vlanov 1,2,3 dan paketlarni uzatishga ruxsat beramiz
KompSetiS(config-if)#exit
5.4- Rasm. – VLAN 2, 3 ni sozlash
Keyinchalik, marshrutizatordagi inkapsulyatsiya sozlamalariga o‘tamiz, bu turli xil tarmoq segmentlari (turli VLAN) bir port orqali bog‘lanishi uchun kerak.
KompSetiR(config)#int gig0/0.2
KompSetiR(config-subif)#encapsulation dot1Q 2
// Inkapsulyatsiya dot1Q (qisqartirilgan versiya IEEE 802.1q)
KompSetiR(config-subif)#ip address 192.168.2.1 255.255.255.0
KompSetiR(config-subif)#no shutdown
KompSetiR(config-subif)#exit
KompSetiR(config)#int gig0/0.3
KompSetiR(config-subif)#encapsulation dot1Q 3
KompSetiR(config-subif)#ip address 192.168.3.1 255.255.255.0
KompSetiR(config-subif)#no shutdown
KompSetiR(config-subif)#exit
Routerning asosiy porti boshqaruvchi shaxsiy kompyuter joylashgan VLAN 1 quyi tarmog‘i uchun sozlanganligi sababli, u uchun virtual port yaratishga hojat yo‘q. Bundan tashqari, VLAN 1 uchun inkapsulyatsiya qilmasdan, biz kalit sozlamalariga kirishni chekladik. Turli pastki tarmoqlar o‘rtasida ping tekshirilmoqda.
.5- Rasm. - Konfiguratsiya qilingan VLAN tarmoqosti tekshirilmoqda.
№5 laboratoriya oxirida bizda 1 ta kommutator, 1 marshrutizator va 7 ta kompyuterni o‘z ichiga olgan tarmoq mavjud bo‘lib, ular 3 ta segmentga bo‘lingan, quyidagi IP manzillar, nomlar va VLANlar mavjud:
№
|
Nomlanishi
|
IP manzil
|
VLAN 1
|
1
|
Switch (KompSetiS)
|
192.168.1.200
|
1
|
1
|
Router (KompSetiR)
|
192.168.1.210
|
1
|
1
|
Admin PC
|
192.168.1.2
|
1
|
2
|
PC0
|
192.168.2.2
|
2
|
3
|
PC1
|
192.168.2.3
|
2
|
4
|
PC2
|
192.168.2.4
|
2
|
5
|
PC3
|
192.168.3.2
|
3
|
6
|
PC4
|
192.168.3.3
|
3
|
7
|
PC5
|
192.168.3.4
|
3
|
Switch (KompSetiS): Username: admin; Password: 15
Router (KompSetiR): Username: admin; Password: 15
|
| |
