|
"daşıyıcı" istiqamətlənmiş düz xətt parçası
|
| Sana | 30.12.2023 | | Hajmi | 14,92 Kb. | | #129137 |
Bog'liq Vektor
Vektor (lat. vector — "daşıyıcı") — istiqamətlənmiş düz xətt parçası. Riyaziyyat, fizika və mühəndislikdə vektor dedikdə, Evklid fəzasında (və ya müstəvidə) ədədi qiyməti və istiqaməti ilə xarakterizə olunan həndəsi obyekt başa düşülür.[1]
Vektorlara misal kimi radius vektoru, sürət və moment vektorlarını göstərmək olar. Əgər fəzada koordinat sistemi verilərsə, vektor onun koordinatlar çoxluğu ilə yeganə formada təyin oluna bilər. Buna görə də riyaziyyat, informatika və başqa elmlərdə nizamlı ədədlər çoxluğuna vektor deyilir. Daha ümumi mənada, riyaziyyatda vektor hər hansı vektor (xətti) fəzanın elementi kimi qəbul edilir.
Xətti cəbrdə vektorlar ümumi formada matris, tenzor kimi ifadə oluna bilir, bu halda vektor dedikdə müvafiq olaraq bir sıra və ya sütun vektoru, birinci tərtib tenzor kimi başa düşülür. Vektorlar üzərindəki əməllərin xassələri vektor hesabında öyrənilir.
elementlərindən (komponentlərindən) ibarət vektor aşağıdakı şəkillərdə işarələnir:
⟨�1,�2,…,��⟩, (�1,�2,…,��),{�1,�2,…,��}.
Kəmiyyətin vektor olduğunu vurğulamaq üçün yuxarı xətt və ya oxdan, qalın və ya qotik şriftdən istifadə edilir:
�¯, �→,�,�, �.
Vektorların toplanması demək olar ki, həmişə plyus işarəsiylə göstərilir:
�→+�→.
Ədədə (skalyara) vurma xüsusi bir işarə olmadan sadəcə onun yanında yazıla bilər, məsələn:
��→,
ədəd isə həmişə solda yazılır. Bir matrisə vurma xüsusi bir işarə olmadan onun yanında yazmaqla da göstərilir, lakin burada ümumi vəziyyətdə amillərin permutasiyası nəticəyə təsir göstərir. Xətti bir operatorun bir vektorda hərəkəti, solda operatoru xüsusi işarə olmadan yazmaqla da göstərilir.
|
| |
