-jadval Yerning solishtirma qarshiligi




Download 0,51 Mb.
Pdf ko'rish
bet6/9
Sana17.11.2023
Hajmi0,51 Mb.
#100309
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
15-MA‘RUZA. YERGA ULAGICHNI O‘RNATISH BO‘YICHA UMUMIY TALABLAR.

3-jadval
Yerning solishtirma qarshiligi
Yer
ρOm∙m
Chegaralar
Oldi hisoblarda tavsiya etilgan
kattaliklar
Qum
400-1000
700
150-400
300
40-150
100
Loy
8-70
40
Bog‘ yeri 
40
40
10-50
20
Torf 
20
20
3. Tabiiy yerda ulash qurilmalaridan foydalanishni imkoni bo‘lsa, yerga ulash
qurilmalariga qo‘shimcha ravishda sun’iy yerga ulash qurilmasi o‘rnatilishi kerak
bo‘ladi. Agar sun‘iy yerga ulash qurilmasidan foydalanishga imkon bo‘lmasa, bunda
sun‘iy yerga ulash qurilmasini qarshiligi ruxsat etilgan qarshilikdan oshmasligi shart,
ya‘ni R
yer
≤ R
r
. Agar tabiiy va sun‘iy yerga ulash qurilmalari bir vaqtning o‘zida
9


qo‘llanilsa, talab etiladigan R
yer
quyidagi formula bilan aniqlanadi
:
, Om
(13)
4. Yerga ulash qurilmalarini o‘lchamlari va materiallari tanlab olinadi. Tanlab
olingan yerga ulash qurilmalarini formulaga muvofiq, talab etiladigan qarshiligidan
bittasiga yoyilish toki qarshiligi aniqlanadi.
5. Agar bitta yerga ulash qurilmani qarshiligi sun‘iy yerga ulash qurilmaning
talab etadigan qarshiligidan ko‘p bo‘lmasa (R
1

sun
), unda bitta sun‘iy yerga ulash
qurilmasi olinadi va yerga ulash qurilmalarini ekvivalent qarshiligi aniqlanadi. Agar
(R
1
>R
sun
) bo‘lsa, unda bir necha parallel ulangan sun‘iy yerga ulash qurilmalari
olinadi (8 yoki 9 formula).
6. Parallel ulangan vertikal yerga ulash qurilmalarini soni quyidagicha aniq-
lanadi:
(14)
bu yerda:
- o‘zaro joylashtirishni hisobga oluvchi yerga ulash qurilmalarning
foydalanish koeffitsienti (taxminan tanlab olinadi). Bir qator joylashgan elektrodlar
soni kontur bo‘yicha joylashgan elektrodlar soni, ular orasidagi masofa va shu
masofaning elektrodlarini uzunligiga bog‘liq.
7. Vertikal elektrodlarni bir-biri bilan ulash uchun metalli tasma qo‘llaniladi.
Ulanadigan tasmani yoyilib ketish tokining qarshiligi aniqlanadi. Gorizontal yerga
ulagichlarning qarshiligi R
G
(konturning bog‘lovchi tasmasi) 11-formula orqali
aniqlanadi va tasmaning foydalanish η
g
koeffitsienti hisobga olinadi.
, Om
(15)
8. Vertikal joylashgan elektrodlar va ularni biriktirib turgan tasmalarni parallel
ulangan deb, ekvivalent qarshiligi hisobiga olinadi va yerga ulash qurilmalarini
yoyilib ketish tokining asl qarshiligi aniqlanadi:
, Om
(16)
9. Vertikal yerga ulash qurilmasining aniqlangan soni quyidagicha hisoblanadi:
(17)
bu yerda: 
- foydalanish koeffitsienti aniqlangan qiymat.
Hisoblashlarga asoslanib, yerga ulash qurilmasining konfiguratsiyasi aniq-
lanadi.

Download 0,51 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Download 0,51 Mb.
Pdf ko'rish