|
Elektronika va sxemalar
|
| bet | 1/3 | | Sana | 12.01.2023 | | Hajmi | 77.79 Kb. | | #38073 |
Bog'liq 1-mustaqil ish.docx Nafisa elektronika Suv hisobi yangi, Sherzodbek 2-lab, fizika 8 sinf dars ishlanma, Feruza Qosimova Avesto kitobi (1)
O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI
"Kompyuter injiniring" fakulteti
" ELEKTRONIKA VA SXEMALAR” fanidan
MUSTAQIL ISH-№3
21-5-guruh talabasi
Bajardi: Xudoynazarova N
Qabul qildi: Nizamov A.N.
SAMARQAND – 2023
Mavzu: Aktiv qarshilik va sig’im ulangan o’zgaruvchan tok elektr zanjiri.
Reja:
Aktiv qarshilik
O’zgaruvchan tok
Aktiv qarshilik va induktiv ulangan tok zanjiri
O‘zgaruvchan tok zanjirida aktiv qarshilik. Induktivlik va sig‘imga ega bo‘lmagan aktiv qarshilikni biror zanjirda sodir bo‘ladigan xodisani kurib chikaylik. Agar zanjirning o‘zgarmas tokdagi qarshiligi …R1.. ga teng bo‘lsa, shu zanjirdan o‘zgaruvchan tok utganda uning qarshiligi ortadi va qiymati biror R ga teng bo‘ladi. ... O‘zgaruvchan tok zanjirida sig‘im Kondensatorning kismlariga quyidagi sinusoidal kuchlanish berilgan bulsin. Uc = Um sin (t +). ... Sigim qarshiligi va o‘zgaruvchan tokning chastotasi teskari proportsional. Chastota f = 0 dan …f =. gacha o‘zga rganda sig‘im qarshiligi xc = .. дан …xc = 0.. gacha o‘zgaradi. ... Kuchlanish ortayotganda elektr maydonining energiyasi generator energiyasi xisobiga noldan O‘zgaruvchan tok zanjirida aktiv qarshilik. Induktivlik va sig‘imga ega bo‘lmagan aktiv qarshilikni biror zanjirda sodir bo‘ladigan xodisani kurib chikaylik. Agar zanjirning o‘zgarmas tokdagi qarshiligi …R1.. ga teng bo‘lsa, shu zanjirdan o‘zgaruvchan tok utganda uning qarshiligi ortadi va qiymati biror R ga teng bo‘ladi. ... O‘zgaruvchan tok zanjirida sig‘im Kondensatorning kismlariga quyidagi sinusoidal kuchlanish berilgan bulsin. Uc = Um sin (t +). ... Sigim qarshiligi va o‘zgaruvchan tokning chastotasi teskari proportsional. Chastota f = 0 dan …f =. gacha o‘zga rganda sig‘im qarshiligi xc = .. дан …xc = 0.. gacha o‘zgaradi. ... Kuchlanish ortayotganda elektr maydonining energiyasi generator energiyasi xisobiga noldan maksimal qiymatgacha ortad maksimal qiymatgacha ortad
Elektr zanjiriga sig‘im qarshiligi ulanganda kondensator vaqti vaqtida elektr energiyasi bilan zaryadlanib, keyin so‘nib boradi. Bu jarayon g‘altakdan o‘zgaruvchan elektr toki o‘tganda, vaqti- vaqti bilan magnit energiyasi (magnit maydonining energiyasi) bilan zaryadlanib, keyin so‘nib borishiga o‘xshaydi. Sig‘im ulangan zanjirda o‘zgaruvchan tok quvvati xuddi zanjirdagi induktiv qarshilik bilan manba orasida aylanib yurganidek, kondensator bilan manba orasida aylanib yuradi, shuning uchun uni reaktiv (sig‘imli) quvvat deyiladi. Bu 1.30-rasmda ko‘rsatilgan.
Elektr zanjiriga ulangan sig‘imli tok kuchlanishning fazasi bilan to‘g‘ri kelmaydi va undan 90° oldinga surilgan. Sig‘imli tokni induktiv tokka o‘xshatib, odatda, reaktiv tok deb aytiladi. Sig‘imli zanjirga ulangan kuchlanishning va undan o‘tayotgan sig‘im tokning miqdorini bilgan holda Om qonuniga asosan uning zanjirdagi qarshiligini quyidagicha aniqlash mumkin:
bu yerda: U – zanjir uchlaridagi kuchlanish, V; Ic – sig‘imli tok, A; xc – zanjirning qarshiligi, Om. Bu qarshilikni sig‘imli yoki reaktiv qarshilik deb ataladi. U quyidagicha ifodalanadi:
bu yerda: ω – o‘zgaruvchan tokning burchak tezligi; ω = 6,28 f; f – o‘zgaruvchan tokning tebranishi, Hz; C – kondensatorning sig‘imi, F.
Aktiv qarshilik va induktiv ulangan tok zanjiri
|
| |
