Fan va innovatsiya vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik universiteti magistratura bo
Annotatsiya tayyor 8 dars 4, tezis Jo\'rayeva Maftuna, 15-17 MB, 1 Teylor formulasi , Madreymova Guljanat, Tavsiya etilgan mustaqil ish mavzulari bo, Ibrohimov.B, ONA TILI, CONFIDENCE, [Appendix] GPA Conversion Table, Adabiyot o\'qitish metodikasi. Husanboyeva Q. Niyozmetova R., SANOAT MAHSULOTLARINING MATERIAL VA ENERGIYA SARFINI KAMAYTIRISH, Bozor iqtisodiyoti mazmun mohiyati va unga o’tish yo’llari, BMI yuziga (2) 1111112yuz
KIRISH Magistrlik dissertatsiyasi mavzusining asoslanishi va uning dolzarbligi: Eron madaniyati haqida gapiradigan bo'lsak asosan o‘rganish uchun olgan davrim 1979-yildan XX asr oxirigacha bo‘lgan davr tarixshunosligi, madaniyati va milliy-davlat munosabatlari bo'yicha siyosiy bahsli loyihalar tomonidan shakllantirildi. So‘ngi yillarda O‘zbekiston va Eron o‘rtasida siyosiy, iqtisodiy va madaniy aloqalar rivojlanib bormoqda. Islom tashkilotining (IHT) 2017-yil sentabrda Ostonada bo‘lib o‘tgan o‘n birinchi fan va texnologiya bo'yicha yig‘ilishda O'zbekiston Prezidenti Sh.Mirziyoyevning Eron Islom Respublikasi Prezidenti H.Ruhoniy bilan uchrashuvi bo‘lib o‘tdi. Tashqi ishlar vazirining o‘rinbosarligidagi muntazam ravishda O‘zbekiston-Eron siyosiy maslahatlashuvlari bo‘lib o‘tmoqda. Siyosiy maslahatlashuvlarning 5-davrasi 2017-yilning 13-martida Toshkentda o‘tkazildi. Hozirgi kunda O‘zbekiston va Eron hozirgi munosabatlarining huquqiy-huquqiy asosini siyosiy va iqtisodiy-iqtisodiy sohalarda imzolangan 55 ta hujjat tashkil etadi.1 O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan 2022-yil 15-16-sentabr kunlari Samarqand shahrida Shanhay hamkorlik tashkiloti sammitida Eron prezidenti Ibrohim Raisiy ikki davlat o‘rtasida 2022-2025-yillarda fan, tadqiqotlar, ta’lim va boshqa sohalardagi hamkorlik to‘g‘risida shartnomalar imzolandi. O‘zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishganda ko‘plab davlatlar qatori birinchilardan bo‘lib mustaqilligimizni tan olgan davlat hisoblanadi.2 Yozish passiv borliqdan kamol topgan xalqning milliy tarixi izchil va zamonaviy davlat orqali bog'langan odamlarga xalqaro tan olingan chegaralar qat'iy ravishda eslab qolingan, ixtiro qilingan va qayd etilgan o'tmish hozirgi siyosat tomonidan mustahkamlanib, tobora yangilanib bormoqda. Ildizlarni va tarixiy fonni izlash nafaqat muhim ahamiyatga ega ma'lum bir hududda yashovchi va hududiy millat sifatida tanilgan odamlar hududiy davomiylikka da’vo qilish, lekin u ham ko‘pincha ularni davlatchilikka olib borishini ko‘rishimiz mumkin. Biroq, zamonaviy davlat qurilishida faqat hozirgi siyosat emas o'tmishni qayta qurish, ammo bu rejimni tan olish va siyosiy madaniyatni qayta ko'rib chiqish orqali uning obro'sini qonuniylashtirish ham tarixshunoslikning vazifasidir. Ma'lum bir o'tmishning tanlangan xotirasini qurish orqali haqiqiy yoki xayoliy o'tmish, asl yoki soxta ajdodlarga qo'shilish yoki hatto uydirma hujjatlar hududiy o'ziga xoslik yoki hududiy davlatdan milliy o'ziga xoslik va milliy davlatga o'tish siyosatida istisno emas. Bular muhimligini shakllantirish uchun tarixshunoslikning kun tartibida qonuniylashtiriladi va o'rtadagi bo'shliqni to'ldirishi mumkin bo'lgan xalqning o'tmishi bilan uzluksiz aloqa uning kelib chiqishi va uning dolzarbligi muhim ahamiyatga ega. Bu doimiy ravishda savollarni tug'diradi. 3 Millatning o'tmishini qayd etishda sinf, jins, etnik yoki diniy mansublik haqiqatan ham muhimmi? Eron tarixida bu juda muhim hisoblanadi. E.H.Karr ta'kidlaydi, bu "o'tmish va hozirgi kun o'rtasidagi muloqot"4 bo'lsa, hozirgi siyosiy madaniyat tarixchilarni o'tmishning ma'lum bir taqdimotiga qay darajada olib kelganligi ko‘ramiz, shuningdek tarixshunoslik oldida turgan savollar siyosiy madaniyatni qayta ko'rib chiqish yoki o'ziga xoslikni yaratish rivojlanayotgan milliy davlatlardagi rivojlangan sohalarini o‘z davlatiga yoyish asosiy maqsadlardan bo‘lganligini ko‘ramiz. Tarixchilar ko'pincha bu haqda yozishni istamaydilar, ularning hikoya va o'tmish tahlil qilish, ularning tanlagan agentliklari va o'tmishni qayd etishdagi sub'ektivliklar bugungi kun ehtiyojlari va amallari bilan shakllanadi. Bu o'tmishdagi yozuvni yaratadigan hozirgi zamon; ma'lum bir o'tmish, qaysi orqali bizning bugungi prizma hozirgi kunga, tanlangan o'tmishga yetib boradi. Bu aniqroq bo'lishi mumkin har bir millatning milliy tarixini yozish kabi har tomonlama loyihalarda hozirgi ijtimoiy-siyosiy guruh o'z o'qish va yozishga ega ekanligi ko‘ramiz. Shunga ko‘ra, buyuk tarixiy epizodlarning obro‘si inqilob, davlat to'ntarishi yoki qoidaning har qanday o'zgarishi turli baholarda o'zgarib turadi. XX asrdagi Eron tarixshunosligi o'z tarixi davomida Eron ko'plab voqealarga boy, dolzarb davrlarni boshidan kechirgan. Bu XX asr bu jihatdan istisno emas edi: uchta vayronagarchilik yuzlab odamlarning o'limiga olib kelgan yirik urushlar (1914-1918, 1941-1945 va 1980-1988) minglab odamlar; hokimiyatni o'zgartirgan uchta davlat to'ntarishi (1908, 1921 va 1953) siyosiy va harbiy elita ichidagi munosabatlar va ikkita inqilob (1905-1909 va 1978–1982) ijtimoiy-siyosiy tuzumlarda tub oʻzgarishlarga olib keldi.Yevropa tarixshunosligi kabi Eronda ham shunday keskin o'zgarishlar yuz berdi tarixshunoslikning yangi tasavvurlarida boshqa joylardan ko'ra ko'proq namoyon bo'ldi. XX asrgacha Eron tarixshunosligida siyosiy, sulolaviy va nasl-nasab elementlari hamda rivoyatlar ustunlik qilgan. Biroq, XX asrning boshlarida, va ayniqsa Konstitutsiyaviy inqilobdan keyingi davrda (1905—1909) Eronni zamonaviy shakllantirishga qaratilgan yangi siyosiy madaniyatning tug'ilishiga guvoh bo'ldi; Shunday qilib, asta-sekin yangi maktabni tashkil etishga yo'l ochadi. Eron Bahoiylari ham Konstitutsiyaviy inqilobdan oldingi avlodda demokratik ritorikani ming yillik tasvir bilan uyg'unlashtirgan.5 XX asrda Erondagi tarixiy tadqiqotlar juda noaniq rivojlandi. Asosan, buni uchta guruhga ajratib ko‘rsatish mumkin. Birinchi sohada makrosiyosiy rasm, ya'ni tashqi aloqalar, harbiy, diplomatik vakolatxonalar va e'tiqodlar tizimi tasvirlangan. Bu yuqoridan pastga yondashuv kamida yuz yil davomida muhim rol o'ynadi, Konstitutsiyaning institutsional jihatlari bo'yicha qiziqarli tadqiqotlar olib borildi. Ikkinchi soha XX asrning ikkinchi yarmida o‘sishni ko‘rsatgan iqtisodiy, shahar va demografik tarixga oid tadqiqotlar kiradi. Uchinchi soha – ijtimoiy tarixida Eron butun dunyoda eng kam rivojlangan tendentsiya bo‘lsada, sotsiologik nazariyalarda keng tarqalganligi Eron ijtimoiyining tan olinishiga olib keldi va ba’zi akademiklar tamonidan 1960-1970-yillarda Eron tarixshunosligida sezilarli tendentsiya yuzaga keldi. XX asr voqealariga eʼtibor qaratib, eronlik va eronlik boʻlmagan tarixchilar oʻrtasida rivojlangan, shu davrda Britaniya, Fransiya va Eron diplomatik arxivlaridan tarixchilar foydalangan.1978-1982-yillardagi Islom inqilobidan so'ng, bu muhim voqeaga sabab bo'ldi va siyosiy o'tmish bilan uzilish, o'qishga qiziqish ortib bordi. Yangi arxivning mavjudligi Qojar va pahlaviy davriga oid materiallar buning paydo bo'lishiga turtki bo'ldi. Bundan tashqari, ko‘plab olimlar ilhomlantirgan holda Islom inqilobining ildizlari va sabablarining tarixiy talqinlari bilan keng ko‘lamda shug‘ullanishgan. Erondan tashqarida, xususan, Buyuk Britaniya va Amerika Qo'shma Shtatlarda kichik olimlar jamoasi paydo bo'ldi ayniqsa, Ikkinchi jahon urushidan keyin muhim hissa qo'shgan Eron tarixshunosligi va madaniyati alohida ahamiyatga ega. Sovet Ittifoqidagi tarixchilar har doim Eronga qiziqish bildirgan, ammo ularning nashrlari Prokrust tomonidan cheklangan edi marksizm-leninizm asoslari natijasida cheklangan edi. Oxirgi 150 yildagi Eron tarixshunosligi, madaniyatini sinchiklab o‘rganish davri bo‘ldi, ayniqsa XX asr davomida integratsiyaviy harakatlarini ochib beradi hamda mahalliy bo'lmagan tarixchilar o'tmishni yozib olishda tanlangan xotiralar va esdaliklarni kuzatish orqali Eron tarixining yangi jihatlarini o‘rganish mumkin. Download 44.86 Kb.
|
Bosh sahifa
Aloqalar Bosh sahifa Fan va innovatsiya vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik universiteti magistratura bo
|