3.Marketingda nazorat
Marketing nazorati-bu marketing maqsadlariga erishishni ta'minlaydigan strategiya va marketing rejasi natijalarini хlchash, baholash va ularga хzgartirishlar kiritish jarayonidir. Nazorat marketing boshqaruvi bosqichini tugallaydi va bir vaqtning хzida marketing faoliya tini rejalashtirishning yangi bosqichini boshlashga imkon yaratadi. Shuningdek, marketing faoliyatining kuchli va kuchsiz tomonlarini aniqlash, marketing rejasining bajarilish darajasini tahlil qilish, kelgusi rejalashtirilayotgan davrga marketing faoliyati strategiyasi va maqsadlarini tхğri tanlashda qхllaniladi.
Nazorat natijalari bхyicha marketing faoliyatiga хzgartirishlar kiritiladi. Masalan, sotilgan tovar kutilganidan kam bхlsa, u holda sababi aniqlanib, bu holatni ijobiy tomonga хzgartirish uchun nimalar qilish kerakligi aniqlanadi. Agar sotilgan tovar kutilganidan kхp bхlsa, bu holda ham uning sababi aniqlanadi. Bu holatda, tovarga mumkin qadar yuqoriroq narx belgilash zarurdir. Bu esa sotish hajmini kamaytirib, yuqoriroq darajada foyda olishni ta'minlaydi.
Kхpchilik hollarda marketing nazoratining tхrtta turi kхrsatib хtiladi. Masalan, E.P. Golubkovning “Osnovi marketinga” darsligida (E.P. Golubkov. Osnovi marketinga. M.: Izdatelstvo “Finpress”, 1999) ham aynan marketing nazoratining tхrtta turi keltirilgan. Ana shu manbaga tayanib 1-jadvalda marketing nazoratining turlarini va ularning tavsifini keltiramiz.
|
