Genetika va genomika asoslari fanidan o‘quv uslubiy majmua

Download 4.83 Mb. Pdf ko'rish
bet	33/101
Sana	21.02.2023
Hajmi	4.83 Mb.
	#43090

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 101

Bog'liq
O.N. Imomov. Genetika va genomika asoslari
asosiy texnologik jarayon va qurilmalar, Sharofat diss.slayd, kompyuter haqida umumiy ma\'lumot Sitora, Birinchi jahon urushining boshlanishi va borishi, Calendar plan-Qattiq jismlar fizikasi (22), eksperement tadqiqot, akt, СИ узб (лаб) , Farg\'ona politexnika insitituti kimyo texnologiya” fakulteti-fayllar.org, Ўзбекистон тарихи модел-папка, @uqituvchiga hujjat sinf rahbari daftari, Chiqish xati, BREND MASHINA, 8-mavzu. Web ilova yaratish asoslari. PHP tili.

Mavzu: Splaysing, protsessing. Operonlar tuzilishi.
REJA :

1. Splaysingmexanizmi, alternativsplaysing, RNK- ligaza
2. Protsessing,
ekzo-
vaendonukleazalar,
shakillanmaganRNK.
RibosomalRNKmisolidasplaysing
3. Operontuzilishi. MonovaJakobtadqiqotlari. Genlarekspressiyasiniboshqarilishi.
4. Laktozagenlarimisolidaoperonlar, operator, repressor.

RNK ning splaysing jarayoni “kichik yadroli ribonukleoproteidli zarrachalar” deb
nomlangan RNK ning kompleks oqsillari tomonidan katalizlanadi. (kyaRNP, inglizcha small
nuclear ribonucleic particles, snRNP). gyaRNK tarkibiga kiruvchi intronlar (hnRNA) 3'- va 5'-
oxirlarda spetsifik ketma – ketlikka egadir. Splaysing jarayonining birinchi bosqichida intronda
joylashgan adenozil qoldiqning ON- gruppasi intronning 5 – oxirida joylashgan fosfodiefir
bog‘ga xujum qilib uni parchalab yuboradi (b). SHu bilan bir paytda intronda unga sirtmoq
shaklini beruvchi yangi bog‘lanish xosil bo‘ladi (v). Ikkinchi bosqichda 5'-oxirli intronning
terminal ON – gruppasi uning 3'-oxiridagi bog‘ga xujum qiladi. Natijada ikkita ekzon birikib,
intron ajralib chiqadi (g).
Bu reaksiyada besh turli xil myaRNP ishtirok etadi (U1, U2, U4, U5 va U6). Bu
reaksiyalardan xar biriga bir qancha oqsil molekulalari va bitta myaRNK (snRNA) molekulasi
jalb qilinadi. Splaysing jarayonida gyaRNK va myaRNP ning komplekslari splaysomani xosil
qiladi. Splaysomadagi myaRNK bir – biri va gyaRNK bilan qonuniy juftlar xosil qiladi va

43
shunday usulda ularning reaksion qobiliyatini fiksatsiyalaydi va to‘g‘ri tomonga yo‘naltiradi.
Katalizning o‘zi RNK – tashkil qiluvchi splaysomaga bog‘liq. Bunday katalitik RNK lar
ribozimlar deb ataladi.
V. mRNK ning 5'- va 3'- oxirli modifikatsiyalari
Eukariotlarda transkripsiya tugagandan keyin RNK molekulasining o‘sib borayotgan 5-
oxiri kep deb nomlangan tuzilma orqali to‘xtatib qo‘yiladi (inglizcha cap). mRNK xolatida kep
7'-metil-GTF dan tashkil topadi va RNK ni 5-ekzonkuleazalar tomonidan gidrolizlanishidan
saqlaydi. Transkripsiya oxirida 3-oxiriga poliadenil ketma – ketlik birikadi. U 200 ga yaqin AMF
bo‘g‘inidan tashkil topishi mumkin. Faqat shundan keyingina etilgan etilgan mRNK (mRNA)
yadrodan chiqib ketadi.
Transkripsiya (
transmission elektron mikroskop
ostidagi rasm). Begin — transkripsiyaning
boshlanishi , End —transkripsiyaning tugashi, DNA —
DNK
.

Download 4.83 Mb.

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 101

Download 4.83 Mb.

Pdf ko'rish