-Mavzu: Genomika metodlari




Download 4.83 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/101
Sana21.02.2023
Hajmi4.83 Mb.
#43090
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   101
Bog'liq
O.N. Imomov. Genetika va genomika asoslari
asosiy texnologik jarayon va qurilmalar, Sharofat diss.slayd, kompyuter haqida umumiy ma\'lumot Sitora, Birinchi jahon urushining boshlanishi va borishi, Calendar plan-Qattiq jismlar fizikasi (22), eksperement tadqiqot, akt, СИ узб (лаб) , Farg\'ona politexnika insitituti kimyo texnologiya” fakulteti-fayllar.org, Ўзбекистон тарихи модел-папка, @uqituvchiga hujjat sinf rahbari daftari, Chiqish xati, BREND MASHINA, 8-mavzu. Web ilova yaratish asoslari. PHP tili.
6-Mavzu: Genomika metodlari. 
REJA: 
1. Mutatsiya. To’g’ri va teskari mutatsiyalar. Mutatsiyaning molekulyar asoslari, Mutagenlar. 
2. Genomning ko’chib yuruvchi elementlari (trnspozonlar va retrotranspozonlar). IS-elementlar, 
to’g’ri va invertlangan takrorlanishlar. 
3. Transpozitsion aktivlikka ta’sir etuvchi omillar. Transpozonlar yordamida mutatsiyalar 
yaratish texnologiyasi va ularning amaliy biotexnologiyadagi ahamiyati. 
Bu elementlarni usimliklarda AKD1 olimasi Barbara Mak Klintok, mikroorganizmlarda 
AKD1 olimi Axmad Buxoriy va xasharotlarda Rossiya olimi Georgiy Georgiev kashf etgan. 
Kuchib yuruvchi genetik elementlar ayni vaktda transpozitsion elementlar yoki transpozonlar 
deb xam ataladi. Transpozonlarning kashf etilishi genetik injeneriyaning rivojlanishida muxim 
axamiyatga ega buldi. Transpozonlar xilma-xil strukturaga ega bulsalar-da, barcha transpozon 
molekulalarining ikki chetida maxsus nukleotidlar izchilligi, markaziy kismda esa DNK 
molekulasining belgilangan joyida «yopishkok» uchlar xrsil kilib notekis kesuvchi transpozaza 
fermentini sintez kiluvchi gen mavjuddir. Trans -pozaza fermenti hujayradagi DNK molekulasini 
«yopishkok» uchlar xr-sil kilib kesadi va ayni paytda transpozon uchlariga kovushtiradi. Xosil 
bulgan xromosoma DNKsi va transpozon DNKsidan iborat kovushma hujayra DNK bulaklarini 
boglovchi ferment ligaza ta’sirida uzaro kimyoviy bog orkali borlanadi. Transpozonlarning 
hujayra DNK-siga integratsiyasi kuyidagicha amalga oshadi.Transpozonlar xromosomada uz 
urnini uzgartirganda irsiyat xam uzgaradi. Odatda yashash muxiti uzgarganda Transpozonlarning 
kuchib yurishi oshadi. Natijada irsiyat uzgaruvchanligi ortadi. 

48 
SHu sababdan kuchib yuruvchi genetik elementlar ishtirokida gen injenerligiga asoslangan 
kupgina biotexnologik jarayonlar yaratilgan. 

Download 4.83 Mb.
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   101




Download 4.83 Mb.
Pdf ko'rish