119
Dorivor moddalardan antibiotiklar oqsil sinteziga samarali ta’sir qiladilar. Aksariyat, ular
transkripsiya va translyasiyani ingibirlaydilar. Organizmdagi turli xil shishlarga qarshi
qo‘llaniladigan antibiotiklardan aktinomitsitin D, rubomitsitin S, olivomitsitin, mitomitsitin S lar
transkripton faoliyatini to‘xtatadilar yoki RNK-polimerazani ingibirlaydilar. Ko‘pchilik
bakteriyalarga qarshi ishlatiladigan antibiotiklar translyasiyani izdan chiqaradi.
Antibiotiklardan norvalin, indolmitsin aminoatsil-t-RNK hosil bo‘lishiga to‘sqinlik
qiladilar.
Streptomitsin, neomitsin,
konvalin,
aurintrikarbon
kislota translyasiyaning
initsiatsiyasini ingibirlaydi. Tetratsiklin va streptogramin elongatsiyani ingibirlab, aminoatsil-t-
RNK ni ribosomadagi A-markaz bilan bog‘lanishda to‘sqinlik qiladi. Peptidiltransferazali
reaksiya puromitsin, xloramfenikoldan ingibirlanib, translokatsiya esa eritromitsin va viomitsin
ta’sirida to‘xtaydi.
Oqsil sintezini ingibirlovchi antibiotiklar barcha hujayralar
uchun toksik moddalar
bo‘lganligi sababli, ularning ko‘pchiligi meditsina amaliyotida qo‘llanilmaydi. YAngi
antibiotiklar ishlab chiqishning strategiyasi bakteriyalar hujayrasi
uchun selektiv yoki alohida
to‘qima va a’zo uchun manzilgacha parchalanmay etkazilib, ta’sir qiladigan shakllari yaratilishi
lozim.
