|
Hyperlink Example
|
bet | 1/45 | Sana | 15.05.2024 | Hajmi | 73,67 Kb. | | #235341 |
Bog'liq 1-45 mavzu mustaqil ta\'lim
1-Mavzu: Internet asoslari
Internet asoslari, global kompyuter tarmoqlari orqali dunyo bo'ylab ma'lumot almashish, ulashish, va ma'lumotlar almashish uchun yaratilgan kommunikatsiya tizimi. Internetning asosiy qismi, ularga kompyuterlarni, smartfonlarni, serverlarni, modemlarni va boshqa qurilmalarni ulashish imkoniyatini beruvchi tizimlarni o'z ichiga oladi. Internet asoslari quyidagi komponentlardan iboratdir:
Protokollar va IP manzillari:
Internetda ma'lumotlar almashish va ulashish uchun, har bir qurilma o'zini tushgan IP manzilga ega bo'ladi. IP manzil, qurilmaning unikal identifikatori bo'lib, unga internet tarmog'ining qaysi qismi bilan aloqadorligi aniqlanadi.
Domainlar va DNS:
Domainlar, internetning boshqa bir qismidir va bizning foydalanishda bo'lgan saytlarimizni, elektron pochta manzillarimizni ko'rsatadi. DNS (Domain Name System), domainlarni IP manzillarga uzaytiradi. Misol uchun, "www.example.com" sayti "93.184.216.34" IP manziliga uzayadi.
HTTP va HTTPS:
HTTP (HyperText Transfer Protocol) va HTTPS (HyperText Transfer Protocol Secure), internetda ma'lumot almashish va ulashish uchun foydalaniladigan protokollar. HTTPS, ma'lumotlarni xavfsizlikni ta'minlash uchun ishlatiladi va o'z ichiga SSL (Secure Socket Layer) yoki TLS (Transport Layer Security) protokollarini o'z ichiga oladi.
URL (Uniform Resource Locator):
URL, internetda joylashgan resurslar uchun manzilni belgilovchi tizimdir. Masalan, "https://www.example.com" URL saytinga yo'naltiradi. URL, protokol, domain, va qo'shimcha manzillarni (masalan, maqola nomi) o'z ichiga oladi.
HTML va CSS:
HTML (HyperText Markup Language) va CSS (Cascading Style Sheets), veb-saytlarni yaratish uchun foydalaniladigan tillardir. HTML, matn, rasmlar, linklar va boshqa kontentni tuzish uchun ishlatiladi. CSS esa saytning dizayni va stilini belgilashda foydalaniladi.
Server va Klient:
Internetda ma'lumot almashish jarayoni server va klient (mijoz) o'rtasida amalga oshiriladi. Server, ma'lumotlarni saqlab turadigan va ularni klientlarga yuboradigan qurilma. Klient esa ma'lumotlarni olish uchun server bilan aloqa qiladi.
Router va Modem:
Router, qurilmalarni bir-biriga ulashish uchun foydalaniladigan asbob-uskunalardan biridir. Modem esa internet xizmat provayderi bilan aloqa o'rnatilgan qurilma, bir qator xizmat ko'rsatuvchi qurilma orqali internetga ulanish imkonini ta'minlaydi.
Firewall:
Internetni xavfsizlikni ta'minlash uchun foydalaniladigan firewall, qurilmalar orasidagi ma'lumot almashish va ulashishni nazorat qiladi. U xavfsizlik uchun filtrlash, xavfsizlik tegishli saytlar, va hech bo'lmagan kuzatuvchaning qo'llanuvchilarga kirishini nazorat qiladi.
TCP/IP:
Transmission Control Protocol (TCP) va Internet Protocol (IP), internet asosiy tarmoqlarida ma'lumot almashish va ulashish uchun ishlatiladigan protokollar. TCP ma'lumotlar o'zgarishsiz o'tkazilishini ta'minlaydi, IP esa ma'lumotlarni manzilga jo'natadi.
Email (Elektron pochta) protokollari:
Elektron pochta jo'natish va qabul qilish uchun ishlatiladigan protokollar, masalan, SMTP (Simple Mail Transfer Protocol), IMAP (Internet Message Access Protocol) va POP3 (Post Office Protocol 3).
VPN, internet orqali ma'lumot almashishni xavfsiz qiluvchi va foydalanuvchilar uchun maxfiy kanal yaratuvchi tizim. Bu, internetdagi aloqalarni xavfsiz qilish uchun foydalaniladi.
Internet asoslari, global ommaviy ma'lumot almashish va aloqa platformasini ta'minlash uchun esasli bo'lib, bugungi dunyoda ma'lumot almashish va ulashishning katta qismi uchun asosdir.
|
| |