12
Kinematika
asoslari
Faraz qilib ko‘raylik. Soatiga 1000 km tezlikda uchadigan samolyotda
Yerdan o‘sha yulduzga borishimiz kerak bo‘lsin. Hisoblashlar shuni
ko‘rsatadiki, buning uchun 4300 yildan ko‘proq
vaqt davomida kecha-yu
kunduz to‘xtamasdan uchishimiz kerak bo‘ladi.
Bizga ko‘ringan yulduzlar ortida yana son-sanoqsiz yulduzlar bor. Fazoda
bir-biriga bog‘liq ravishda harakat qiladigan yulduzlar sistemasi galaktikani
tashkil etadi. Biz eng kuchli asboblardan foydalanishimizga qaramasdan,
fazoning kichik bir qisminigina
kuzata olishimiz sababli, galaktikalarning
aniq sonini aniqlash qiyin. Olimlar hisobiga ko‘ra, Quyosh sistemasi o‘rin
olgan bizning galaktikamizda 200 dan 400 milliardgacha yulduz borligi faraz
qilinmoqda. Yorug‘lik tezligida harakat qilinsa, galaktikamizning bir chetidan
ikkinchi chetiga borish uchun 100 ming yil kerak bo‘lar ekan. Bepoyon
fazoda esa 100 dan 200 milliardgacha galaktikalar mavjud bo‘lib,
har bir
galaktikada yuz milliardlab yulduzlar bor deb hisoblanmoqda. Eng uzoqda
topilgan galaktikaning yuborgan nuri bizga deyarli 10 milliard yildan keyin
yetib keladi. Fazoning qanchalik kengligini tasavvur qilib ko‘ring. Demak,
fazo cheksiz.