Ict stb g10-11 pre p00i-0viii nt r6 2023. indd




Download 14,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet221/510
Sana20.05.2024
Hajmi14,88 Mb.
#245028
1   ...   217   218   219   220   221   222   223   224   ...   510
Bog'liq
10-11-sinf Informatika va AT @E BAZA ISHREJA

Maʼlumotlar bazasini 
ga normallashtirish
ormallashtirishning a zalli va amchili lari
Normallashtirish ma’lumotlar bazasidan dublikat 
ma’lumotlarni olib tashlaydi U nafaqat ma’lumotlar 
bazasi oʻlchamini qisqartiradi, balki ehtimoliy 
xatolar va nomuvofi qlikni ham yoʻqotadi Dublikat 
maydonlarning birini toʻg‘rilasangiz, unga bogʻliq 
boshqa jadval yoki maydonda xato yuzaga keladi
Bu ma’lumotlarni qidirganda muammolarga sabab 
boʻladi
Ma’lumotlar bazasi normallashtirilsa, qidirishlar 
indekslangan ma’lumotlar maydonida amalga oshiriladi 
va qidirish toʻliq va toʻgʻri natija beradi Biroq, har safar 
qidirish querysi bir necha jadvallar ichida qidirishni 
amalga oshirganligi sababli birmuncha protsessor 
kuchi va vaqtini talab qiladi
Jadvallarda ortiqcha ma’lumotlar boʻlmagandan 
keyin indekslarni qayta shakllantirish tezroq amalga 
oshirilishi mumkin Lekin jadvallarda saqlanadigan, 
kod sifatida saqlangan maydonlar va maydonlardan 
shakllangan tashqi kalitlar foydalanuvchiga tushunarsiz 
boʻladi Bu esa, oʻz navbatida, foydalanuvchi 
bogʻlangan jadvallardan ma’lumot qidirish boʻyicha 
query ishlab chiqishi kerakligi va unga bu mahorat 
boʻyicha yuqori malaka talab etilishini bildiradi
Ma’lumotlar bazalari tobora moslashuvchan boʻlib 
bormoqda Hozir jadvalga boshqa ustunlarga taʼsir 
etmagan holda osongina yangi ma’lumotlar maydoni 
va boshqa jadvallarga taʼsir etmasdan yangi jadvallar 
qoʻshish imkoni bor
bob Maʼlumotlar bazasi va a l tushunchasi
M
M M
Shuningdek toʻrtinchi (4NF) hamda beshinchi 
normal 
ormlar
(5NF) va yana Boyce- odd 
deb nomlangan normal 
orm
(B NF) mavjud. 
Ammo bularning ma’lumotlar bazasi dizayneriga 
deyarli aloqasi yoʻq va asosan yuqori akademik 
taʼlimda qoʻllanadi.
ICT_STB_G10-11_c09_p143-183_NT_R6_2023.indd 173
28.10.2023 11:30:47


174
Kichikroq jadvallar ma’lumotlarni bitta ekranda yoki 
bitta betda bemalol koʻrsatish imkonini ham beradi
Chunki maydonlar soni kam boʻlgani uchun xavfsizlik 
ruxsatlarini har bir alohida jadvallarga nisbatan qoʻllash 
mumkin Ammo ma’lumotlar bazasini toʻgʻri tizimlash 
hamda normallashtirish jarayonini tushunish zarur Bu 
ma’lumotlar bazasi dizayneridan haqiqiy ma’lumotlar 
tuzilmasini tushunish va ularni relyatsion ma’lumotlar 
bazasiga loyihalashni talab etadigan yuqori mahorat 
darajasidir Oʻrta darajadagi foydalanuvchi buni amalga 
oshira olmaydi

Download 14,88 Mb.
1   ...   217   218   219   220   221   222   223   224   ...   510




Download 14,88 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Ict stb g10-11 pre p00i-0viii nt r6 2023. indd

Download 14,88 Mb.
Pdf ko'rish